11. Hukuk Dairesi 2017/4054 E. , 2019/1030 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ .... HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada ... 9. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen .../.../2016 tarih ve 2015/702 E. - 2016/685 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine - kısmen kabulüne dair ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi’nce verilen 05/07/2017 tarih ve 2017/215-2017/433 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı banka ile ....02.2012 tarihinde Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi imzaladığını, ancak müvekkilinin 150.000 TL"lik teminat mektubu dışında nakdi ve gayri nakdi kredi kullanmadığını, sadece teminat mektubu kullandığını, teminat mektubu komisyon ücretini ödediklerini, ancak davacıya ait hesaplardan kredi tahsis ve istihbarat ücreti adı altında 75.180,00 TL ayrıca kesinti yapıldığını, kredi kullanmayan davacıdan "kredi tahsis ve istihbarat komisyonu" adı altında ücret alınamayacağını ileri sürerek 75.180,00 TL"nin tahsil tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini dava etmiştir.
Davalı vekili, yasal düzenlemeler ve imzalanan sözleşmenin tacir olan davalıdan kredi tahsis ve istihbarat komisyonu ücreti almalarına uygun olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; nakit kredi kullanma hakkı tanınan sözleşmenin imzalanmasından önce davalı bankanın kredi tahsisi için çeşitli araştırmalar yaptığı, davacının kredi geri dönüşünü sağlayacak nitelikte varlıkları olup olmadığını araştırdığı, ....000.000,00 TL limitli sözleşmenin de taraflar arasında imzalanmış olması karşısında nakit kredi kullanılmamış olmasının kredi tahsisi için yapılan işlemler yönünden "kredi tahsis ve istihbarat ücreti" adı altında bankanın komisyon almasının mümkün olduğu, sözleşmenin 7 ve 818 sayılı BK"nın 22 maddelerine göre davalının ücret isteme hakkının bulunduğu, sözleşmede oran ve miktar belirlenmediği, benzeri krediyi kullandıran bankaların komisyon ortalamasına karşılık gelen %1.65 oranını aşan biçimde davalının %....5 oranında komisyon tahsil etmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, ortalama oranı aşan ve fazladan tahsil edilen 54.179,35 TL"nin dava tarihinden itibaren uygulanacak reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkeme kararı aleyhine, taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesinde, tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında akdedilen .../02/2012 tarihli ....000,000 TL limitli genel kredi ve teminat sözleşmesinden sonra davacının .../03/2013 tarihli 150.000,00 TL geçici teminat mektubu haricinde nakdi veya gayri nakdi herhangi bir kredi kullanmadığı, taraflar arasında imzalanan genel kredi ve teminat sözleşmesinin 6. maddesinde bankaca komisyon ücreti alınacağının belirtildiği ancak müşteriden hangi kalemlerde ne kadar kesinti yapılacağının açık ve net olarak belirlenmediği, sadece davacıya verilen geçici teminat mektubu tutarı üzerinden diğer bankaların yaptığı kesinti ortalamasının oranı olan % 1,65 oranında ....475,00 TL tahsil etmesi gerekirken davacının kredi tahsis ve istihbarat ücreti adı altında 75.180,00 TL tahsil ettiği, dolayısıyla davacının fazla tahsil ettiği 72.705,00 TL"nin tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde 54.179,35 TL"nin tahsiline karar verildiği, ayrıca davacının toplam 75.180,00 TL kesintinin ... gün içerisinde iadesini talep ettiği yazının 14/07/2015 tarihinde davalıya ulaştığı, bu durumda davalı bankanın 30/07/2015 tarihinde haksız yapılan kesintileri iade etmemesi nedeniyle temerrüde düştüğü, mahkemece dava tarihi olan 20/.../2015 tarihinden itibaren reeskont faizi ile tahsiline karar verilmesinin yerinde olmadığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ... 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin .../.../2016 tarih ve 2015/702 Esas 2016/685 Karar sayılı kararının HMK"nın 353/(1).b-... maddesi uyarınca kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile 72.705,00 TL"nin 30/07/2015 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlarda reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
...- Dava, genel nitelikteki kredi sözleşmesi nedeniyle banka tarafından davacıdan alınan kredi tahsis ve istihbarat ücretinin iadesine ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümü için, kredi tahsis ücreti adı altında alınan paranın, taraflar arasında sözleşmede belirlenen kredinin toplam limitine göre mi yoksa sadece fiili olarak kullandırılan kredi tutarına göre mi alınacağının saptanması önem arzetmektedir. Bu hususun belirlenmesi, özel ve teknik bilgiyi gerektiriyor olmakla bilirkişi incelemesi yapılmasını gerektirir niteliktedir. İlk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunda, bu hususta denetime elverişli değerlendirmede bulunulmamış, istinaf mahkemesince ise bilirkişi incelemesi yapılmaksızın, kullandırılan kredi tutarına göre kredi tahsis ve istihbarat ücreti adı altında ücret alınmasının haklı olduğu, kullandırılmayan kredi tutarı için komisyon ücreti alınamayacağı kabul edilmiştir. O halde, istinaf mahkemesince, bu konuda inceleme yaptırılıp, denetime elverişli bilirkişi raporu alınarak, sözleşme uyarınca alınması gereken kredi tahsis ücretinin mahiyeti belirlendikten sonra, .../11/2014 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Tebliğ (Sayı: 2006/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair 2014/6 sayılı Tebliğ hükümleri gözetilerek, gerektiğinde emsal banka uygulamalarının araştırılması, alınan masrafların emsal banka uygulamalarına uygun olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, açıklanan araştırma yapılmaksızın, davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetli olmamış olup, kararın açıklanan nedenlerle bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/.... maddesi uyarınca dava dosyasının kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye ...,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 11/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.