Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı vekili, davacının davalı işyerinde 24.03.2000-13.08.2008 tarihleri arasında bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini talep etmiştir. Mahkemece dava kabul edilerek, davacının 24.03.2000-13.08.2008 tarihleri arasında davalı ... Elyaf San. ve Tic. A.Ş. adına kayıtlı işyerinde SGK"ya bildirilen günler dışında sürekli ve kesintisiz olarak çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Diğer taraftan, bu tür sigortalı hizmetlerin saptanmasına ilişkin davalar, sonuç itibariyle sigorta primlerinin işverenden tahsiline de yol açacağından, işverenlik sıfatının şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. Bu konuda temel dayanak noktası 506 sayılı Kanun"un "İşveren ve işveren vekilinin tarifi" başlığını taşıyan 4. madde hükmüdür. Anılan maddede; bu Kanunun uygulanmasında
2. maddede belirtilen sigortalıları çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler "işveren" olarak tanımlanmış olup, ”çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir.
İnceleme konusu davada, istem kabul edilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Dosya içeriğinden, davacının 24.03.2000-12.12.2000 tarihleri arasında 250 gün ve 02.09.2004-05.04.2005 tarihleri arasında 210 gün ... Pazarlama A.Ş."ne ait işyerinde, 02.03.2007-04.04.2008 tarihleri arası 366 gün ... ünvanlı işyerinde, 07.04.2008-13.08.2008 tarihleri arası da 104 gün ... ünvanlı işyerinde bildirimleri olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, dava dışı işyerlerinden dava döneminde yapılan söz konusu bildirimler gözetilerek, işverenlik sıfatı konusunda yeterli araştırma yapılmadan, davalı işyeri ile bildirim yapılan dava dışı işyerleri arasındaki ilişkinin niteliği belirlenmeden karar verilmiş olup, verilen karar eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalıdır.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında yapılacak iş; öncelikle işverenlik sıfatı tereddüte mahal vermeyecek şekilde araştırılarak, davacının talep konusu hizmetinin hangi işveren yada işverenler nezdinde icra edildiği belirlenmeli, bu kapsamda davalı işveren ile davacının bildirimleri olan dava dışı işverenler arasındaki ilişkinin niteliği ortaya konulmalı, davacıdan dava döneminin tamamında sadece davalı işyerinde mi çalıştığı, dava dışı işyerlerinde de çalışıp çalışmadığı, bu işyerlerinden neye istinaden adına bildirim yapıldığı hususları sorulmalı, davacının iddiası dava döneminin tamamında davalı işyerinde çalıştığı yönünde ise, bildirim yapılan dava dışı işyerlerinin de HMK’nun 124. maddesi uyarınca davaya katılımları sağlanmalı ve gösterecekleri deliller toplanmalı, neticesinde tüm deliller birlikte değerlendirilip bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalardan ...- Elyaf San. ve Tic. A.Ş. "ye iadesine, 15.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.