Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2014/6955 Esas 2014/8240 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Vize Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 13/09/2013
NUMARASI : 2011/341-2013/298

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.06.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.09.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R

Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilerek .. parsel sayılı taşınmaz lehine ..parsel aleyhine geçit hakkı kurulmuştur.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
TMK"nın 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Yukarıda yapılan açıklamaların ışığı altında somut olaya gelince; davacı, .. parsel sayılı taşınmazından genel yola çıkamadığını ileri sürerek geçit hakkı tesis edilmesini istemiş, mahkemece yapılan keşif sonucu hükme esas alınan 15/11/2011 tarihli bilirkişi raporunda, ikinci seçenek olarak davacının maliki olduğu .. parsel sayılı taşınmazdan "d" harfi ile gösterilen 283,30m2 ve davalının maliki olduğu taşınmazdan "e" harfi ile gösterilen 389,40 m2"lik yerden geçit hakkı kurulabileceği belirtilmiştir.
Bu durumda mahkemece, geçit davalarında uygulanması gereken kesintisizlik ilkesi gereğince davacının ..parsel sayılı taşınmazından genel yola ulaşabilmesi amacıyla maliki olduğu .. parsel sayılı taşınmazından da geçit hakkı kurulması gerekirken yazılı şekilde sadece davalının maliki olduğu ..parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı tesis edilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine 19.06.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.