Danıştay 8. Daire 2019/9410 Esas 2021/221 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/9410
Karar No : 2021/221

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU : Davacı tarafından, 09.02.2012 gün ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği'nin Geçici 1. maddesinin, Anayasanın 58. ve 59. maddesine aykırı olduğu belirtilerek iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Düzenlenen dayanak Yasa maddesine aykırı olduğu; spora zarar vereceği, idari istikrarın bozulacağı öne sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Dayanak Yasa maddesinde kiralamanın zorunlu olacağına dair bir hüküm yer almadığı; eğitim-öğretimin aksatılmaması amacıyla bazı sınırlamalar getirmek konusunda yetkili oldukları; zaten Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca, okulların salonlarının kiracılarının sözleşme süresinin bitiminde fuzuli şagil sayılacağı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Bozma kararına uyularak, bozulan kısım yönünden davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, 09/02/2012 tarih ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nin Geçici 1'inci maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46'ncı maddesinin 1'inci fıkrasında; Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği, 49’uncu maddesinin 2’nci fıkrasında, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın; görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi ve usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozacağı; 4’üncü fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı hükme bağlandığından; ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakılan davaların temyiz incelemesi sonucu ilgili dava daireleri kurulunca; usul veya esas bakımından yeninden bir araştırma, inceleme yapılmasını veya maddi ve hukuki olayın yeninden yorumlanmasını gerektirmeyecek şekilde verilen bozma kararlarına karşı, ilk kararı veren Danıştay dava dairesine “ısrar hakkı” tanınmamıştır. Dolayısıyla, kararı bozulan Danıştay dava dairesi, bozma kararına uymak zorundadır.
Dosyanın incelenmesinden, Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nin Geçici 1'inci maddesinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 14/06/2017 tarih ve E:2016/15113, K:2017/5295 sayılı kararıyla; Yönetmeliğin Geçici 1'inci maddesinde yer alan "otopark" ibaresine ilişkin kısmı yönünden davanın ehliyet yönünden reddine, "otopark" ibaresi dışındaki kısımları yönünden dava konusu işlemin iptaline karar verildiği; bu kararın, davalı idare tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 15/04/2019 günlü ve E:2018/30, K:2019/1787 sayılı kararıyla, Daire kararının iptale ilişkin kısmının bozulduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun yukarıda sözü edilen maddeleri uyarınca Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların bozulması halinde ısrar olanağı bulunmadığından, İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararında yer alan gerekçelerle, davanın, temyize konu iptale ilişkin kısmının reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Dairemizin 14/06/2017 gün ve E:2016/15113, K:2017/5295 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 15/04/2019 gün ve E:2018/30, K:2019/1787 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozulan kısım yönünden dosya yeniden incelenmek suretiyle gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; 09/02/2012 tarih ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nin Geçici 1. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dairemizin; 14/06/2017 tarih ve E:2016/15113, K:2017/5295 sayılı kararıyla; davacının, sportif faaliyetler nedeniyle salon ve açık alanların kiracısı olan firmaların oluşturduğu dernek olması nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinin Geçici 1. maddesindeki "otopark" ibaresi ile davacı arasında güncel, kişisel ve meşru bir menfaat ilişkisinin bulunduğunun kabulüne olanak bulunmadığı; davanın, davaya konu Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinde yer alan "otopark" ibaresi dışındaki "salon, açık alan" ibarelerine gelince; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 16. maddesinin 2. fıkrasında, okul aile birliklerinin okulların bünyesinde bulunan salonları işlettirebileceği veya işletebileceği kuralına yer verilmesine karşın, Kanunun bu hükmüne aykırı olarak salon olarak kiraya verilen yerlerin sözleşmelerinin, sözleşme bitim tarihinden sonra yenilenmeyeceğine, başka bir ifadeyle okul aile birliklerinin söz konusu alanı işletme veya işlettirme yetkisinin ortadan kaldırılmasına ilişkin dava konusu ibarede hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı; belirtilen gerekçelerle, 09/02/2012 tarih ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinin Geçici 1. maddesinde yer alan "otopark" ibaresine ilişkin kısmı yönünden davanın ehliyet yönünden reddine, anılan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinde yer alan "otopark" ibaresi dışındaki kısımları yönünden dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dairemizce verilen kararın iptale ilişkin kısmının, davalı idarece temyize dilmesi üzerine, bu kısmın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 15/04/2019 gün ve E:2018/30, K:2019/787 sayılı kararı ile bozulmasına karar verilmiştir.
Bu nedene, bozma kararı uyarınca, bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 5917 sayılı Kanun'un 17. maddesi ile değişik 16. maddesinde; "Aynı alan içinde birden fazla örgün ve/veya yaygın eğitim kurumunun bir arada bulunması halinde eğitim kampüsü kurulabilir ve bunların ortak ihtiyaçlarını karşılamak üzere eğitim kampüsü yönetimi oluşturulabilir. Eğitim kampüsü bünyesindeki ortak açık alan, kantin, salon ve benzeri yerlerin işlettirilmesi veya işletilmesi kampüs yönetimince yerine getirilir. Bu şekilde elde edilen gelirler, kampüsün ortak giderlerinde kullanılır. Eğitim kampüslerinin kuruluşu, yönetiminin oluşumu, gelirlerinin harcanması ve denetlenmesi ile bu fıkrada belirtilen diğer hususlar Maliye Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığınca müştereken hazırlanan yönetmelikle düzenlenir.
Eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak için okul ile aile arasında işbirliği sağlanır. Bu amaçla okullarda okul-aile birlikleri kurulur. Okul-aile birlikleri, okulların eğitim ve öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak, okulların ve maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere; aynî ve nakdî bağışları kabul edebilir, maddi katkı sağlamak amacıyla sosyal ve kültürel etkinlikler ve kampanyalar düzenleyebilir, okulların bünyesinde bulunan açık alan, kantin, salon ve benzeri yerleri işlettirebilir veya işletebilirler. Öğrenci velileri hiçbir surette bağış yapmaya zorlanamaz. Okul-aile birliklerinin kuruluş ve işleyişi, birlik organlarının oluşturulması ve seçim şekilleri, sosyal ve kültürel etkinliklerden sağlanan maddi katkılar, bağışların kabulü, harcanması ve denetlenmesi ile açık alan, kantin, salon ve benzeri yerlerin işlettirilmesi veya işletilmesinden sağlanan gelirlerin dağıtım yerleri ve oranları, harcanması ve denetlenmesine dair usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığınca müştereken hazırlanan yönetmelikle düzenlenir ..." hükmüne yer verilmiştir.
09/02/2012 tarih ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nin "Birliğin görev ve yetkileri" başlıklı 6. maddesinde; "....
ç) Okul yönetimiyle iş birliği yaparak eğitim ve öğretim faaliyetleri dışındaki zamanlarda okulun derslik, spor salonu, kütüphane, laboratuvar ve atölyeleri gibi eğitim ortamlarının değerlendirilmesine katkı sağlamak...
g) Kantin ve benzeri yerleri işlettirmek veya işletmek" birliğin görev ve yetkileri arasında sayılmış;
Anılan Yönetmeliğin "Mevcut Sözleşme" başlıklı dava konusu Geçici 1. maddesinde "Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce salon, açık alan ve otopark olarak kiraya verilen yerlerin sözleşmeleri, sözleşme bitim tarihinden sonra yenilenmez." hükmüne, "Kiralama" başlıklı Geçici 2. maddesinde ise "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sözleşmesi sona eren veya devam eden ve sözleşme bitim tarihi itibarıyla sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren kantin, yemekhane, kafeterya ve benzeri yerleri işleten kiracıların talep etmeleri halinde mevcut kiracılara bu yerler pazarlık usulü ile kiralanır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 16. maddesinin 2. fıkrasında, okulların bünyesinde bulunan açık alan, kantin, salon ve benzeri yerleri işlettirebileceği veya işletebileceği yolunda okul aile birliklerine yetki verilmiştir. Söz konusu yerlerin işletilmesi veya işlettirilmesi konusunda okul aile birliklerine tercih hakkı tanınmış, ancak bu hususta bir zorunluluk getirilmemiştir. Kanunda okul aile birliklerine tanınan bu tercih hakkının ne şekilde kullanılacağı konusunda, milli eğitimin temel strateji politikasını belirleme yetkisine sahip olan idarenin takdir yetkisi bulunduğu kuşkusuzdur.
Bu durumda, okul bünyesinde yer alan salon ve açık alanların, okulların tatil olduğu gün ve saatlerde de öğrencilerin çeşitli amaçlarla zaman geçirdikleri yerler olduğu göz önünde bulundurulduğunda; söz konusu yerlerin öğretim gün ve saatleri dışında kullanılmak üzere talepte bulunanlara uzun süreli olarak kiraya verilmesi yönünde idarenin zorunlu tutulamayacağı sonucuna ulaşıldığından, bu alanların uzun süreli olarak kiralanması uygulamasını sona erdiren dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Yönetmeliğin geçici 1. maddesinde yer alan otopark ibaresi dışındaki kısımları yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan … TL yargı giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Dava sonuç itibariyle kısmen ehliyet ret, kısmen retle sonuçlanmış olduğundan ve kısmen bozulan Dairemiz kararında davalı idare yararına vekalet ücretine hükmedildiğinden yeniden vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
21/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.