1. Ceza Dairesi 2018/5607 E. , 2019/1610 K.
"İçtihat Metni"(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)
Gaziantep L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunan ..."nin, süresi geçtikten sonra 3 kişilik ziyaretçi listesi değiştirme talebinin reddine dair anılan Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığının 23/02/2018 tarihli ve 2018/1372 sayılı Kararına karşı yapılan itirazın kabulüne ilişkin Gaziantep İnfaz Hâkimliğinin 06/03/2018 tarihli ve 2018/1303 Esas, 2018/1397 sayılı Kararına yönelik itirazın reddine dair mercii Gaziantep 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 29/03/2018 tarihli ve 2018/855 değişik iş sayılı Kararı ile ilgili olarak;
Benzer bir olay nedeniyle Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 03/12/2015 tarihli ve 2015/10621 Esas, 2015/8041 Karar sayılı ilâmında yer alan, "5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanununun 83/1 maddesindeki "hükümlü, belgelendirilmesi koşuluyla eşi ve üçüncü dereceye kadar kan ve kayım hısımlarıyla vasisi veya kayyımı tarafından haftada bir kez ve ayrıca kuruma kabullerinde zorunlu haller dışında bir daha değiştirilmemek üzere ad ve adreslerini bildirdiği en fazla üç kişi tarafından yarım saatten az ve bir saatten fazla olmamak üzere çalışma saatleri içinde ziyaret edilebilir." hükmü ile hükümlü ve tutukların ziyaret edilmeleri hakkında Yönetmeliğin 9/2 maddesindeki hükümlü ve tutuklular birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan üç ziyaretçisinin ad ve soyadı ile bilmesi halinde adresini ceza infaz kurumuna kabulünden ve kendisine bu hususun tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde bildirilir. Bu ziyaretçiler ölüm, ağır hastalık, doğal afet, hükümlü ve tutuklunun nakli ya da ziyaret olanağını ortadan kaldıracak yerleşim değişikliği gibi zorunlu haller dışında değiştirilemez." hükmü birlikte değerlendirildiğinden 60 günlük süre içinde üç kişilik ziyaretçi ismi bildirmeyen hükümlünün bir yıl gibi uzunca bir zaman ziyaretine gelinmemesinin zorunlu hâl olarak değerlendirilemeyeceği gözetilmeden verilen karara yönelik itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği ..." şeklindeki açıklamalar nazara alındığında,
Hükümlünün ziyaretçi olarak bildirdiği Velat Saçal"ın uzun zamandır ziyaretine gelmemesinin zorunlu hâl olarak değerlendirilemeyeceği gözetilmeden yazılı şekilde verilen karara yönelik itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü"nün 08/11/2018 gün ve 94660652-105-27-10915-2018-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;
TÜRK MİLLETİ ADINA
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 3. maddesinde yer alan “Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır.”
Aynı Kanunun hapis cezalarının infazında gözetilecek ilkeler başlıklı 6. maddesinde yer alan; ...."b) Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin düzenli bir yaşam sürdürmeleri sağlanır. Hürriyeti bağlayıcı cezanın zorunlu kıldığı hürriyetten yoksunluk, insan onuruna saygının korunmasını sağlayan maddî ve manevî koşullar altında çektirilir. Hükümlülerin, Anayasada yer alan diğer hakları, infazın temel amaçları saklı kalmak üzere, bu Kanunda öngörülen kurallar uyarınca kısıtlanabilir.
c) Cezanın infazında hükümlünün iyileştirilmesi hususunda mümkün olan araç ve olanaklar kullanılır. Hükümlünün kanun, tüzük ve yönetmeliklerle tanınmış haklarının dokunulmazlığını sağlamak üzere cezanın infazında ve iyileştirme çabalarında kanunilik ve hukuka uygunluk ilkeleri esas alınır.
e) Cezanın infazında adalet esaslarına uygun hareket edilir. Bu maksatla ceza infaz kurumları kanun, tüzük ve yönetmeliklerin verdiği yetkilere dayanarak nitelikli elemanlarca denetlenir.
f) Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yaşam hakları ile beden ve ruh bütünlüklerini korumak üzere her türlü koruyucu tedbirin alınması zorunludur."
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 83/1. maddesinde yer alan, "Hükümlü, belgelendirilmesi koşuluyla eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ile vasisi veya kayyımı tarafından haftada bir kez ve ayrıca kuruma kabullerinde, zorunlu hâller dışında bir daha değiştirilmemek üzere, ad ve adreslerini bildirdiği en fazla üç kişi tarafından, yarım saatten az ve bir saatten fazla olmamak üzere çalışma saatleri içinde ziyaret edilebilir. (Ek cümle: 24/1/2013-6411/9 md.) Çocuk hükümlüler için ziyaret süresi bir saatten az, üç saatten fazla olmamak üzere belirlenir." Hükümlü ve Tutukluların Ziyaret Edilmeleri Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesi (g) bendinde yer alan “Hükümlü ve tutuklular, bu Yönetmeliğin 9. maddesinde sayılan ve eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ve vasisi ile kayyımı dışında kalan üç ziyaretçisinin açık kimlik ve adreslerini kuruma bildirir. Bu ziyaretçiler, ölüm, ağır hastalık, doğal afet, hükümlü ve tutukluların nakli ya da ziyaretçinin ziyaret olanağını ortadan kaldıracak yerleşim yeri değişikliği gibi zorunlu haller dışında değiştirilemez.”
Şeklindeki düzenlemeyi kapsayan mevzuat hükümleri hep birlikte değerlendirildiğinde;
Kanun koyucu tarafından cezaların infazında temel amacın hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmak olarak belirlendiği, hürriyeti bağlayıcı cezanın zorunlu kıldığı hürriyetten yoksunluk, insan onuruna saygının korunmasını sağlayan maddî ve manevî koşullar altında çektirileceği, cezanın infazında hükümlünün iyileştirilmesi hususunda mümkün olan araç ve olanaklar kullanılarak, ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yaşam hakları ile beden ve ruh bütünlüklerini korumak üzere her türlü koruyucu tedbirin alınmasının zorunlu olduğu hususların infazda gözetilecek temel ilkeler arasında sayıldığı, bu kapsamda özellikle hükümlünün sosyalleşmesi, toplumsal kurallara saygısının arttırılması ve sorumluluk taşıyan yaşam biçimine uyum sağlanmasınında toplumda yaşayan diğer bireylerle kurulacak sosyal ilişkinin son derece önemli olduğu, hükümlülerin belirli aralıklarla ziyaretçiler ile yapacakları görüşmelerin de hükümlülerin ruh bütünlüklerinin korunması açısından önemli olduğu, hükümlünün ziyaretçi görüşü yapmaksızın cezasını infaz etmesinin ceza infaz sisteminin amaçlarına ve temel ilkelerine uygun düşmediği, ziyaretçilerin, ölüm, ağır hastalık, doğal afet, hükümlü ve tutukluların nakli ya da ziyaretçinin ziyaret olanağını ortadan kaldıracak yerleşim yeri değişikliği gibi zorunlu haller dışında değiştirilemeyeceğine ilişkin düzenlemede yer alan zorunlu halin örnekleme yapılarak gösterildiği sınırlama yoluna gidilmediği, bu kapsamda zorunluluk halinin her somut olay açısından ayrıca değerlendirilmesi gerektiği;
Somut olayda hükümlünün ziyaretçi listesinde bulunan ın infaz koruma memurları tarafından düzenlenen 02.03.2018 tarihli tutanak içeriğine göre ziyaretçi olarak hükümlü tarafından isminin bildirildiği 01.09.2016 tarihinden tutanak tarihine kadar geçen süre içerisinde hükümlünün ziyaretine hiç gelmediğinin tespit edilmesi karşısında hükümlü açısından ziyaretçi listesinde değişiklik yapılmasının zorunlu hal kapsamında değerlendirilerek şikayetin kabulüne karar veren Gaziantep İnfaz Hakimliğinin 06.03.2018 tarihli ve 2018/1303 Esas, 2018/1397 sayılı Kararına yönelik yapılan itirazın reddine ilişkin mercii Gaziantep 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 29.03.2018 tarihli ve 2018/855 değişik iş sayılı Kararı usul ve yasaya uygun olduğundan; haklı nedenlere dayanmayan KANUN YARARINA BOZMA isteminin REDDİNE, dosyanın mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 18/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.