10. Hukuk Dairesi 2016/6955 E. , 2016/14844 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, davalıya 21/10/2008-20/07/2014 tarihleri arasında 56.332,60 TL yersiz ödeme yapılan aylıklar ve 1.621,49 TL tedavi masrafının davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, 56.332,60 TL"nin yersiz ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, birleşen ... 1.Asliye (İş) Hukuk Mahkemesi 2016/60 E, 2016/51 K sayılı dosyasıyla 1.621,49 TL tedavi masrafı talep edilen dava ile ilgili herhangi bir hüküm kurulmamıştır.
Hükmün, davalı vekili ve davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 20.04.2007 tarihinde kesinleşen davacıya, yaşamını yitiren sigortalı üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla aylık bağlandığı, ancak boşandığı eşiyle talep konusu dönemde fiilen birlikte yaşadığının belirlenmesi üzerine, davacı Kurumca talep konusu dönemde yersiz olarak ödenen aylıkların ödenmesi için tebligat yapılmıştır. İdari yollardan tahsil edilemeyen, 56.332,60 TL yersiz ödeme yapılan ölüm aylığı ve birleşen dosya ... 1.Asliye (İş) Hukuk Mahkemesi 2016/60 E, 2016/51 K sayılı dosyasıyla 1.621,49 TL tedavi masrafının davalıdan tahsili istemiyle eldeki davalar açılmıştır.
Davanın, yasal dayanağı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nun 56"ncı maddesinin ikinci fıkrasıdır. Fıkrada “Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96"ncı madde hükümlerine göre geri alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan madde 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 5510 sayılı Yasa"nın 56. maddesinin Anayasa"ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi"ne yapılan 2009/86 Esas numaralı başvuru, 28.04.2011 tarihinde verilen karar ile reddedilmiştir.
Gelirin/aylığın kesilme tarihi ile Kurumun geri alım (istirdat) hakkının kapsamına ilişkin olarak; eylemli birlikte yaşama olgusunun gerçekleşme/başlama tarihi esas alınarak bu tarih itibarıyla gelir/aylık kesme veya iptal işlemi tesis edilip ilgiliye, anılan tarihten itibaren yapılan ödemeler yasal dayanaktan yoksun/yersiz
kabul edilmeli, ancak, söz konusu madde 01.10.2008 günü yürürlüğe girdiğinden, eylemli birliktelik daha önce başlamış olsa dahi maddenin yürürlük günü öncesine gidilmemeli, başka bir anlatımla 01.10.2008 tarihi öncesine ilişkin borç tahakkuku söz konusu olmamalı, böylelikle açıklığa kavuşturulacak yersiz ödeme dönemine ilişkin olarak 5510 sayılı Kanun"un 96"ncı maddesine göre uygulama yapılmalıdır. İnceleme konusu 56"ncı maddede, “Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle” ibareleri yer aldığından, birden fazla evlilik ve doğal olarak birden fazla boşanmanın gerçekleşmiş olması durumunda, boşanılan herhangi bir eşle eylemli olarak birlikte yaşama durumunda madde hükmünün uygulanacağı gözetilmelidir.
1-İnceleme konusu davaya ilişkin olarak, davalı vekilin temyiz itirazlarına gelince; davacının 21/10/2008-20/07/2014 tarihleri arasında yersiz ödenen aylıkların tahsiline ilişkin davanın yapılan yargılamasında, belirtilen dönemlerde, davacı ve eski eşinin fiilen birlikte yaşadığı sabit olmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- İnceleme konusu davaya ilişkin olarak, davacı vekilin temyiz itirazlarına gelince;
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26"ncı maddesinde , hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği açıklanmış olmakla, hukuk yargılamasına “istemle bağlılık” ilkesi egemen kılınmıştır. HMK’nın 297. maddesine göre ise “hükmün kapsamı”nı belirlemiş olup; bu maddenin 2. fıkrasına göre mahkemece, taleplerden her biri hakkında hüküm kurulması zorunludur.
Mahkemece eldeki davada, birleşen ... 1.Asliye (İş) Hukuk Mahkemesi 2016/60 E, 2016/51 K sayılı dosyasıyla 1.621,49 TL tedavi masrafı talep edilen dava ile ilgili herhangi bir hüküm kurulmamıştır.Açılan dava ile ilgili olumlu olumsuz herhangi bir hüküm kurulmaması, usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.