21. Hukuk Dairesi 2013/12405 E. , 2014/13121 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bakırköy 10. İş Mahkemesi
TARİHİ : 03/04/2013
NUMARASI : 2010/505-2013/305
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/01/2008-01/07/2009 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 01/01/2008-01/07/2009 tarihleri arası davalı işveren nezdinde çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacının 03/01/2008-01/07/2009 tarihleri arası çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik inceleme ve araştırma sonucu varılmıştır.
Uyuşmazlık nitelikçe 506 sayılı Yasanın 79. maddesinden kaynaklanan davalı işyerinde geçen ve kuruma bildirilmeyen hizmet süresinin tespitine ilişkindir. Bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı, işin niteliği, sürekli veya sezonluk nitelikte olup olmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilir ise de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların, davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve uyuşmazlık konusu dönemi kapsar biçimde çalışmaları işverenin resmi kayıtlarına geçmiş bordro tanıkları ya da komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, işyerinin 14/10/2004 tarihinde 506 sayılı Yasa kapsamına alındığı ve 22/04/2009 tarihi itibariyle kapsamdan çıkarıldığı, davacı adına davalı tarafından bildirim yapılmadığı ve işe giriş bildirgesi verilmediği, Aralık/2006-02/01/2008 ve 01/07/2009-2010/10 tarihler arası dava dışı yerden bildirim yapıldığı, talep edilen dönemde herhangi bir bildirim bulunmadığı, 2008/1-2009/4. aylar arası dönem bordrolarının getirtildiği ve tek bordro tanığı bulunduğu, bordro tanığı beyanında davacının 2007/4. ayda temizlikçi olarak çalışmaya başladığını ve 2008/11. ayda ayrıldığını, diğer davacı tanığı ise davacının işe giriş tarihini bilmediğini, 2008 yılında ayrıldığını, 1 yıldan fazla çalıştığını belirttikleri, davalı işverenin Kuruma müracaat ederek işyerini Nisan/2009 tarihinde kapattığını belirttiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, tanık beyanlarının talep edilen dönemdeki çalışmayı doğrulamadığı gibi dosyadaki bilgi ve belgelerle çeliştiği görülmektedir. Çünkü bordro tanığı davacının 2007/4. ayda çalışmaya başladığını belirtmesine rağmen davacı adına Aralık/2006-02/01/2008 arası dava dışı yerden bildirim yapıldığı, bildirim yapılan bu işyeri ile davalı arasında hukuki yada fiili bağlantı bulunup bulunmadığının araştırılmadı, komşu işyeri tanıklarının belirlenip beyanlarının alınmadığı, Nisan/2009 tarihinden sonra işyerinin faaliyette olup olmadığının tespit edilmediği dolayısıyla davacnın ne suretle kesintisiz çalıştığının net bir şekilde ortaya konulmadığı ve böylece çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir
Yapılacak iş; öncelikle uyuşmazlık konusu olan dönemi kapsayacak şekilde Sosyal Güvenlik Kurumu, belediye, vergi idaresi, emniyet müdürlüğü gibi kamu kurumları marifetiyle tespit edilecek komşu işyerlerinin işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, davacı adına Aralık/2006-02/01/2008 arası bildirim yapılan işyeri ile davalı arasında bağlantı bulunup bulunmadığını araştırmak, Nisan/2009 tarihinden sonra işyerinin faaliyette bulunup bulunmadığını belirlemek ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan M.. Ü.."ye iadesine 09/06/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.