17. Hukuk Dairesi 2018/4038 E. , 2020/4824 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R -
Davacı vekili, davalı ...’den alacaklı olduğunu, davalı borçlu aleyhine icra takibi başlatıldığını, takibin kesinleştiğini, davalının adına kayıtlı 65 adet gayrımenkulü iş ortaklığı bulunan ...’ya devrettiğinin öğrenildiğini, ... tarafından da bir kısım gayrımenkullerin diğer davalılara devredildiğini beyan ederek davalılar arasındaki tasarrufların iptali ile icra dosyasından cebri icra yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller, dosya kapsamına göre davacının ..., ..., ... ve ... hakkında açtığı davanın ispatlanamadığından reddine, davacının ... ili Merkez ilçesi ... Mah. bulunan 5898 parsel üzerindeki A blok 4. kat 20 nolu bağımsız bölüm yönünden; C blok 1. kat 7 nolu bağımsız bölüm yönünden açtığı davanın usulden reddine, davacının ...ne ili Merkez ilçesi ... Mah. bulunan 5898 parsel üzerindeki F blok 5. kat 23 nolu bağımsız bölüm yönünden açtığı davadan feragat nedeniyle reddine, davacının ... ili Merkez ilçesi ... Mah. bulunan 5898 parsel üzerindeki A blok 3. Kat
13 nolu bağımsız bölüm yönünden ... açtığı davadan feragat nedeniyle reddine, davacının davalı ... hakkında açtığı davanın davalının kabul beyanına istinaden kabulüne, davacının davalı ... hakkında açtığı davanın kabulüne, davacının ... ili Merkez ilçesi ... Mah. bulunan 5898 parsel üzerinde bulunan C blok zemin kat 1 nolu bağımsız bölümün; C blok zemin kat 2 nolu bağımsız bölümün; C blok 1. kat 6 nolu bağımsız bölümün; C blok 3. kat 13 nolu bağımsız bölümün; C blok 3. kat 15 nolu bağımsız bölümün; C blok 2. kat 9 nolu bağımsız bölümün; C blok 4. kat 17 nolu bağımsız bölümün; C blok 4. kat 19 nolu bağımsız bölümün davalı ... tarafından diğer davalı ..."ya devrine ilişkin tasarruf işlemlerinin; ... ili Merkez ilçesi ... Mah. bulunan 5896 parsel üzerinde bulunan B blok 5. kat 18 nolu bağımsız bölümün; D blok 1. kat 7 nolu bağımsız bölümün; D blok 3. kat 15 nolu bağımsız bölümün; D blok 5. kat 22 nolu bağımsız bölümün; E blok 5. kat 23 nolu bağımsız bölümün davalı ... tarafından diğer davalı ..."ya devrine ilişkin tasarruf işlemlerinin ... 2. İcra Müdürlüğünün 2012/2095 sayılı dosyasındaki borca ve ferilerine yetecek oranda iptaline, davacıya bu taşınmazlar üzerinde cebri icra yetkisi tanınmasına, davadan sonra dava dışı şahıslar adına devredilen A blok 1. kat 7 nolu, A blok 4. kat 20 nolu, A blok 2. kat 10 nolu, B blok 1. kat 6 nolu, C blok 2. kat 10 nolu, D blok zemin kat 1 nolu bağımsız bölümler yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, davalı ... ... lehine nisbi vekalet ücretine hükmedilmesinde usulsüzlük bulunmamasına göre davacı vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal
şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278. maddesinde akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280. maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
İİK.’nın 282. maddesi gereğince iptal davaları borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları aleyhine açılır. Ayrıca, kötü niyetli üçüncü şahıslar hakkında da iptal davası açılabilir. Buradaki üçüncü kişiden maksat, borçlu ile doğrudan işlem yapan değil, borçlu ile işlemde bulunan kişiden mal veya hakkı satın alan kişi olup uygulamada buna dördüncü kişi denilir. Borçlu ile işlemde bulunmayan dördüncü kişiler hakkında dava açılıp açılmaması davacının isteğine bağlıdır ve bu kişiler yönünden iptal kararı verilebilmesi kötü niyetli olduklarının yani borçlunun alacaklılara zarar verme kastı ile hareket ettiğini bilen veya bilmesi gereken kişilerden olduklarının kanıtlanmasına bağlıdır. İİK’nın 283/II maddesine göre de iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahıs nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkûm edilmesi gerekir. Bu ihtimalde 3. kişinin sorumlu olduğu miktar, elden çıkarılan malın elden çıkardığı tarihteki gerçek değeridir.
Davacı vekilinin dava konusu A Blok 1. kat, 7 nolu, A Blok 4. kat, 20 nolu, A Blok 2. kat, 10 nolu, B Blok 1. kat, 6 nolu, C Blok 2. kat, 10 nolu, D Blok Zemin kat 1 nolu bağımsız bölümlerin dava dışı kişilere satıldığı bu sebeple talebin tazminata çevrildiği yönünden dosyaya beyanda bulunmasına karşın mahkemece İİK 283/2 hükmü değerlendirilmeksizin bu gayrımenkuller yönünden davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ayrıca dava konusu gayrımenkuller ile ilgili dosya arasına alınan takyidatlı tapu kaydından da dava konusu gayrımenkullerin bir kısmının karar tarihinden sonra el değiştirdiği, kimisinin de icra kanalı ile ihale edilip dava dışı şahıslar adına kaydedildiği anlaşılmıştır.
El değiştirdiği anlaşılan gayrımenkuller yönünden davacı vekiline talebini tazminata çevirip çevirmediği ya da yeni maliklerin davaya dahil edilip edilmeyeceği hususunun sorularak İİK 283/2 gereğince işlem yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre; davalı ... vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan sebeplerle davacı vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ..."ya geri verilmesine 16/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.