Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2010/3618 Esas 2011/167 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil

... ile ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair ... ....Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 29.03.2010 gün ve 161/90 sayılı hükmün ..."ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı vekili, dava konusu 149 ada ... parselin ....08.1972 tarihinde kayıt malikinin mirasçısı...’dan satın ve devralındığını, maliklerin 80 yıldan fazla süre önce öldüğünü, tapu kaydının intikal görmediğini açıklayarak TMK. nun 713/....maddesi uyarınca tapu kaydının iptaliyle vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, tapuda kayıtlı taşınmazın harici satışla devredilemeyeceğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, kazanma koşullarının oluşmadığı, kayıt maliklerinin tapu kütüğünden anlaşıldığı, tapulu taşınmazların harici satışla devredilemeyeceği ve kayıt maliki ile satıcı arasındaki miras ilişkisinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dükkân niteliğindeki ...,... m2 yüzölçümüne sahip dava konusu 149 ada ... parsel,....04.1940 tarihinde belgesizden kadastro komisyonu kararıyla paylı mülkiyet şeklinde ... ... kızı ... ile ... ... oğlu ... adına tescil edilmiştir.
Dava; TMK. nun 713/.... maddesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, tapu kaydından maliklerin belli olduğu, satıcı ile kayıt maliki arasındaki miras ilişkisinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli değildir. Davacı vekili, kayıt maliklerinin 80 yıldan fazla süre önce öldüğünü ve tapu kaydının intikal görmediğini ileri sürdüğüne göre TMK.nun 713/....maddesindeki malikin ... yıl önce ölmüş olması nedenine de dayandığının kabulü gerekir. Kadastro tutanağındaki iktisap sütunu ile satış senedindeki açıklamalardan taşınmazın ... ... ... Efendi çocukları ...,... ve ...’ye ait olduğu, satıcıya ait nüfus aile kayıt tablosundan satıcı ...’ın dede isminin ... olduğu ve satıcı ile kayıt malikleri arasında irtibat bulunduğu anlaşılmaktadır.
Kural olarak, tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün değildir. Ancak, kanunun açıkça izin verdiği ve düzenlediği ayrık durumlarda tapulu bir yerin veya tapuda kayıtlı bir payın koşulları oluştuğu takdirde kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun açıkça izin verdiği hallerden biri de TMK.nun 713/.... maddesindeki düzenlemelerdir. Anılan maddede, “aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan veya ... yıl önce ölmüş ya da hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir”, denilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Bu tür uyuşmazlıklarda, davanın kayıt maliki ve maliklerine, onlar ölmüş ise usulen belirlenecek mirasçılarına yöneltilmesi, hiç mirasçı bırakmadan ölmüşler ise, TMK.nun 501. maddesi hükmü gözönünde tutularak davanın Hazineye yöneltilmesi gerekmektedir. Somut olayda, dava Hazineye yöneltilmiştir. Mahkemece, kayıt maliki mirasçılarının tespit edilerek usulüne uygun olarak husumetin bu kişilere yöneltilmesi için davacı tarafa süre ve imkan verilmesi, satıcının nüfus aile kayıt tablosu, satış senedi ile kadastro tutanağının iktisap sütunundaki açıklamalar dikkate alınarak mirasçıların belirlenmesine çalışılması gerekmektedir. Yukarıda yazılı araştırma ve incelemeler yapılmadan ve öncelikle taraf teşkili sağlanmadan eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve ...,... TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine ....01.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.