Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/9474
Karar No: 2013/13385

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/9474 Esas 2013/13385 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Tapu iptali ve tescil davasında, davacılar miras bırakanın yaptığı sağlararası tasarruflar nedeniyle saklı paylarının zedelendiğini ileri sürerek tenkis istemişlerdir. Mahkeme davacılardan birinin davasını feragat nedeniyle reddederken, diğer davacının davasını kabul etmiştir. Ancak davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dosya incelendiğinde miras bırakanın birtakım taşınmazlardaki paylarını davalıya temlik ettiği anlaşılmaktadır. Tenkis davası, miras bırakanın kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedeleyen ölüme bağlı veya sağlararası işlemlerde yasal sınırların kontrolü amacıyla açılan bir davadır. Bununla birlikte, davanın süresinde açılması gerekmektedir. Mahkeme hak düşürücü süreleri incelemeksizin davayı reddetmiştir. Ancak kanunlar açısından her şeyin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Tenkis davalarında, Türk Medeni Kanunu'nun 571. maddesinde öğrenmenin başlangıç tarihine göre bir yıllık süre ve vasiyetnameler için açıldıkları günden, tenkise tabi diğer bütün tasarruflar için de miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren on yıllık süre bulunmaktadır. Bu konuda mahkeme ön inceleme yapmamıştır. Bu nedenle davalının temyiz itirazları yerindedir ve karar
1. Hukuk Dairesi         2013/9474 E.  ,  2013/13385 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : KIRIKHAN 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 29/01/2013
    NUMARASI : 2012/45-2013/90

    Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davacı Faize"nin davasının feragat nedeniyle reddine; diğer davacı Mehmet Zafer"in davasının ise kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi,  Tetkik Hakimi  raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
    Dava, tenkis isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, davacı F...’nin davasının feragat nedeniyle reddine; diğer davacı M... Z...’in davasının ise kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; miras  bırakanın  64, 115, 262, 263, 122, 265 ve 116 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarının bir kısmını 27.5.1997 ve 26.6.1997 tarihli  sağlararası  tasarrufu ile davalıya temlik ettiği anlaşılmaktadır.
    Davacılar, miras bırakanın yaptığı temlikler nedeniyle saklı payının zedelendiğini ileri sürerek, tenkis isteğiyle eldeki davayı açmışlardır.
    Gerçekten de, tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (teberru) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır.
    Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Bununla birlikte diğer koşulların yanında davanın süresinde açılması da zorunludur.
    Hemen belirtilmelidir ki; 743 Sayılı Kanuni Medeninin 513.maddesi hükmünde öngörülen süreler zamanaşımı iken 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun aynı yasal düzenleme (tenkis davası) için öngördüğü süreleri 571.maddesi hükmüyle hak düşürücü süre olarak kabul edildiği görülmektedir. Diğer taraftan, Türk Medeni Kanununun yürürlüğü ve uygulama şekli hakkında 4722 Sayılı Yasanın 1/1.maddesinde  “Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önceki olayların  hukuki sonuçlarına, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmişse kural olarak o kanun hükümleri uygulanır.” Düzenlemesine yer verilmiş ve aynı yasanın “mirasçılık ve mirasın geçişi” başlığını taşıyan 17.maddesinde de mirasçılık ve mirasın geçişini miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirleneceğini öngörmüştür.
    Somut olayda, miras bırakan 20.6.2007 tarihinde ölmüş olup, buna göre  eldeki davada gözetilmesi gerekli yasal düzenlemenin 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu olacağı açıktır.
    Bilindiği üzere; tenkis davalarında hak düşürücü süreyi düzenleyen Türk Medeni Kanununun 571. maddesinde iki ayrı ilkeye yer verilmiştir. Birincisi öğrenme gününü esas alan bir yıllık süre, diğeri ise, vasiyetnameler için açıldıkları günden, tenkise tabi diğer bütün tasarruflar için de miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren on yıllık süredir.
    Oysa, mahkemece bu konuda bir araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın neticeye gidilmiştir.
    O halde, mahkemece öncelikle bu konuda bir inceleme, araştırma ve soruşturma yapılarak hak düşürücü sürenin değerlendirilmesi, ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken, eksik tahkikatla yetinilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir.
    Davalının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedene hasren (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.09.2013  tarihinde oybirliğiyle karar  verildi.

     

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi