8. Hukuk Dairesi 2010/2913 E. , 2011/96 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Alacağı
... ile ... Yaşar aralarındaki katkı payı alacağı davasının kabulüne dair Ortaca Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 03.....2009 gün ve 360/425 sayılı hükmün ...’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, evlilik birliği içerisinde edinilen ... köyü 248 ila 254 parsellerin alımı ile 254 parsel üzerine inşa edilen iki katlı evin yapımında vekil edeninin çalışarak elde etti gelirle katkıda bulunduğunu açıklayarak vekil edeninin katkı payı hakkının aynen olmadığı takdirde nakit olarak tahsiline karar verilmesini istemiş; mahkemenin ara kararı üzerine verdiği ........2009 tarihli dilekçesi ile evin yapımında vekil edeninin davalı ile eşit katkıda bulunduğunu açıklayarak harcını tamamladığı 51.580,80 TL miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, vekil edeninin de çalışmasının sınırlı olduğunu ve taşınmazların tamamının vekil edenine babasından kaldığını, parayla satın alınmadığını, iki katlı evin yapımında ise, davacının bir katkısının bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, taşınmazların davalının babasından davalıya intikal ettiği, satın alınma durumu olmadığı, 248 ve 249 parsellerin davalı ile ilgisinin bulunmadığı, 106 ada 254 parsel üzerindeki evin ise tarafların ortak kazancı ile yaptırıldığı, bu eve her ikisinin katkısının eşit olduğu, davacının evin mülkiyetini isteyemeyeceği, ancak evin yapımındaki katkısını isteyebileceği, davacının isteyebileceği katkı payı alacağının evin değerinin yarısı olduğu, yapılan keşif sonunda evin keşif tarihindeki değeri 103.161,60 TL olup, davanın kabulü ile 51.580,80 TL alacağın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından iki katlı eve yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Taraflar, 01.02.1972 tarihinde evlenmişler, 08.....2004 tarihinde açılan boşanma davası kabul ile sonuçlanmış ve boşanmaya ilişkin karar ........2008 tarihinde kesinleşmiştir. Eşler arasındaki mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarihte son bulmuştur (TMK.nun 225/...). Eşler, sözleşmeyle başka mal rejimini seçmediklerinden 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TMK.nun 170. m) bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202. m).
Mahkemece davacının katkı payı alacağı talebi 248 ila 254 parsellerin davalıya babasından intikal ettiği gerekçesi ile sadece iki katlı ev bakımından kabul edildiğine, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiş olduğuna göre; temyiz incelemesinin 106 ada 254 parsel üzerinde bulunan iki katlı ev bakımından yapılması gerekmektedir. Dava konusu edilen 106 ada 254 parsel üzerinde bulunan ve tapu kaydının cins hanesinde kayıtlı bulunmayan iki katlı ev; taraf ve tanık beyanlarına göre taraflar arasında 743 sayılı TKM. nin 170. maddesi uyarınca mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde 1979-1983 yılları arasında inşa edilmiştir. Mahkemece, evin yapımında kadının yarı oranda katkısının olduğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Şöyle ki, dosya kapsamı ve davacının beyanına göre; tarafların 1974 yılında ...’ya gittikleri, kadının 1977 yılından itibaren çalışmaya başladığı anlaşılmaktadır. Davalının hangi tarihler arasında çalıştığı ise net olarak belli değildir. Bu durumda, kadının iki katlı evin yapımında katkısı olduğunun kabulü yerinde ise de; tarafların çalışmaları ile ilgili bilgi ve belgeler getirtilmeden yanların eşit gelir elde ettiklerine ilişkin varsayıma dayalı hesaplama yapılması doğru olmamıştır.
Mahkemece, davacı ve davalının çalışmalarına ilişkin özellikle ...’daki çalışmaları ve elde ettikleri gelirlerini gösterir tüm belgelerin evlenme tarihi ile iki katlı evin inşa edilip tamamlandığı 1983 tarih itibarıyla dosyaya sunulması için taraflara süre ve imkan tanınması veya masraf verildiğinde mahkemece, bizzat ilgili yerlerden istenilerek getirtilip dosya arasına konulması, tarafların çalışmalarına ve gelirlerine ilişkin getirtilecek belgeler gözetilerek evlenme tarihinden iki katlı evin inşa edildiği ve tamamlandığı 1983 yılı dikkate alınarak tüm gelirlerinin ayrı ayrı toplanması, her birinin sosyal statüleri, konumları ve mesleki kariyerleri gözetilerek yapabilecekleri kişisel masraflarının ayrı ayrı hesaplanması, davalının ayrıca, 743 sayılı TMK.nun 152.maddesi gereğince evi geçindirme yükümlülüğü gözetilerek evin inşa edildiği tarihe (1983) kadar yapabileceği evi geçindirme gideriyle kişisel giderinin olabilecek fazla harcama var ise, oran belirtilmek suretiyle hesaplanacak miktarının, davacı yönünden ise kişisel harcamalarının hesaplanıp toplam gelirlerinden ayrı ayrı düşülmesi, her birinin bu durum karşısında yapabilecekleri tasarruf miktarlarının ayrı ayrı saptanması, tarafların toplam tasarruf miktarı içerisindeki katkı oranlarının belirlenmesi, bu belirlemede gerekirse Borçlar Kanununun 42. maddesi uyarınca halin mutat cereyanı, hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkelerinin de dikkate alınması, bu katkı oranının iki katlı evin dava tarihindeki uzman inşaatçı bilirkişi raporu ile belirlenecek gerçek değeri ile çarpılması sonucu davacının katkı payı alacağının saptanması, dosyanın bu haliyle konunun uzmanı bir hukukçu ve bir mali müşavir bilirkişiye verilerek tarafların ve ...’ın denetimine açık gerekçeli rapor alınması, ondan sonra iddia ve savunma doğrultusunda toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulmuş bulunması usul ve yasaya aykırıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile eksik inceleme ve araştırmaya dayalı usul ve kanuna aykırı olan hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 682,85 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine ....01.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.