MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davalı ... vekili tarafından, davalılar aleyhine 03.09.2012 gününde verilen dilekçe ile ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/270 E, 1999/796 K. Sayılı tapu iptal ve tescil davasının müvekkiline usule uygun tebligat yapılmaksızın karara bağlanmış olduğundan bahisle yargılamasının yenilenmesi istenmesi üzerine, yapılan muhakeme sonunda; yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine dava dilekçesinin temyiz dilekçesi olarak kabulü ile ilgili Yargıtay Dairesine gönderilmesine kararı üzerine davacının ek temyiz dilekçesi vermesi ve davalı ... Yönetimi vekilince de kararın temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içerisindeki tüm belgeler incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 31.08.2012 tarihli dava dilekçesi ile; ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.10.1998 tarih ve 1998/270-1999/796 karar sayılı ilâmı ile müvekkiline ait taşınmazın elinden alınarak tapuya orman vasfı ile tescil edildiğini, iş bu dosyada müvekkiline tebligat yapılmadan kararın kesinleştirildiğini belirterek usûlî tebligat yapılmaksızın kesinleştirilen ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.10.1998 tarih ve 1998/270-1999/796 karar sayılı dosyasında yargılamanın yenilenmesini ve dava konusu taşınmazın müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının talebinin usûlen kesinleşmemiş kararın bozulmasına ilişkin olduğu gerekçe gösterilerek, davacının yargılamanın iadesi talebinin reddine, dava dilekçesinin temyiz dilekçesi talebi olarak kabulü ile hükmün Yargıtay ilgili hukuk dairesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... İdaresi tarafından davanın reddine ilişkin hükmün onanması, dava dilekçesinin temyiz dilekçesi olarak kabulü yönünde kurulan hükmün bozulması talebi ile temyiz edilmiştir.
1) Mahkemece davacının dayandığı hukukî sebep “yargılamanın iadesi talebi” olarak vasıflandırılmıştır. Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun 76. maddesi uyarınca hâkim, Türk Kanunlarını re’sen uygulamakla yükümlüdür. Davacının dilekçesinde bildirdiği vakıalara uygulanacak kanun hükümlerini bulmak ve davacının talebinin hukukî vasfını tayin ederek gerekli kanun hükümlerini uygulamak Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun 76. maddesinde işaret olunan “Türk Kanunları mucibince karar vermek” demektir. Hâkim, tarafların bildirdikleri vakıalarla bağlı olup hukukî sebeple bağlı değildir; dilekçede açıklanan olaylara ve sebeplere göre hukukî vasfı kendisi tayin etmek zorundadır. Somut olayda davacı vekili, Asliye Hukuk Mahkemesinde yürütülen yargılama sırasında yapılan tebligatların usûlsüz olduğunu, karardan haberdar olmadıklarını vakıa olarak açıklamaktadır. Davacı vekili karardan haberdar olmadıklarını iddia ettiğine göre talebi, usûlen kesinleşmeyen kararın bozulmasını istemekten ibarettir. Hal böyle olunca davacı vekilinin “yargılamanın iadesi” değil “temyiz” talebinde bulunduğunun kabulü zorunludur. Yerel mahkemece de hukukî vasıflandırma doğru olarak yapılmış ve yargılamanın yenilenmesi talebi usûlen kesinleşmeyen kararın bozulması istemi olarak değerlendirilerek dosyanın Yargıtay’a gönderilmesine karar verilmiştir. Açıklanan nedenlerle Orman İdaresinin temyiz talepleri yerinde görülmediğinden REDDİNE,
Yerel mahkemece yukarıda açıklanan gerekçe ve kabule göre usûle uygun bir yargılamanın iadesi istemi olmadığının belirlenmesi ve açıklanmasına karşın “Davacının yargılamanın iadesi talebinin reddine” dair hüküm kurulması ise açıklanan yasal kurallara aykırı olup ...Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.06.2013 tarih ve 2012/160 Esas - 2013/279 Karar sayılı kararının yok hükmünde sayılmakla ORTADAN KALDIRILMASINA,
2) Yargılamanın iadesi talebinin reddine dair karar yok hükmünde olmakla davacı vekilinin 31.08.2012 havale tarihli dilekçesinin, ...Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.10.1999 tarih ve 1998/270 Esas - 1999/796 Karar sayılı dosyasına yönelik “temyiz dilekçesi” olarak değerlendirilmesine gelince; adı geçen dosyada aralarında davalı ...’nın da bulunduğu davalılara duruşma günü, dava dilekçesi ve gerekçeli karar, zabıta araştırmasına rağmen adresi bulunamadığından bahisle ilânen tebliğ edilmiş ise de yapılan uygulama usûle uygun değildir. Davalı ... hakkında usûlüne uygun ve yeterli zabıta araştırması yapılmaksızın ilânen tebligat yoluyla yargılamanın sürdürüldüğü ve sonuçlandırıldığı anlaşıldığından ve karar davalıya usûle uygun tebliğ edilmediğinden temyiz istemi süresindedir.
Davalılara usûle uygun tebligat yapılmadan, delillerini serdetme ve savunma hakkı tanınmadan yargılamanın yapılıp bitirilmesi hukukî dinlenilme hakkının ihlali anlamına gelmektedir. Bilindiği üzere yargılamaya hâkim olan ilkelerden hukukî dinlenilme hakkı HMK 27. maddede düzenlenmiş olup bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını ve açıklama ve ispat hakkını da içerir.Mahkemece, davalının davadan ve duruşma gününden usûlüne uygun şekilde haberdar edilerek taraf teşkilinin sağlanması, bundan sonra işin esasına girilerek iddia ve savunmalar doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Usûlen taraf teşkili sağlanmadan davanın esasına girilemez ve esas hakkında hüküm kurulamaz. Davalı ... vekilinin 31.08.2012 havale tarihli dilekçesinin, temyiz dilekçesi olarak değerlendirilirek ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.10.1999 tarih ve 1998/270 Esas - 1999/796 Karar sayılı dosyasına yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.10.1999 tarih ve 1998/270 Esas - 1999/796 Karar sayılı kararının BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 26/06/2014 gününde oy birliği ile karar verildi.