Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1462 Esas 2021/99 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1462
Karar No : 2021/99

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- …
2- … Bakanlığı

VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası

VEKİLİ : Av. …

İSTEMLERİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 09/10/2019 tarih ve E:2018/4141, K:2019/7310 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 03/07/2017 tarih ve 30113 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 13/03/2017 tarih ve 2017/10010 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı'nın 1. maddesi ile 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 4. maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde yer alan "ders görevleri hariç olmak üzere" ibaresinin "ders görevleri ile" şeklinde değiştirilmesine ve 5. maddesi ile aynı kararın 15. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan "ek" ibarelerinin madde metninden çıkarılmasına dair düzenlemelerin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 09/10/2019 tarih ve E:2018/4141, K:2019/7310 sayılı kararıyla;
Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkındaki 439 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinin 1. ve 2. fıkraları ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ders görevi" başlıklı 89. madde hükümlerine yer verildikten sonra,
439 sayılı Kanun ile verilen yetkiye dayanılarak hazırlanan ve 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak 01/07/2006 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe konulan 2006/11350 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde "Yüz yüze eğitim: İşletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan ders görevleri hariç olmak üzere, ilgili mevzuatı çerçevesinde belirlenen müfredat kapsamında öngörülen teorik ve uygulamalı derslerin eğitiminin derslik, bölüm, atölye ve laboratuvar gibi eğitim ortamlarında öğretmen-öğrenci bütünlüğünde yapılmasını ifade eder." şeklinde tanımlandığı, "İşletmelerde meslek eğitimi" başlıklı 15. maddesi düzenlemesi ile ek ders görevi sayılan işletmelerdeki meslek eğitimi adı altında yapılan derslerin tanımının yapıldığı ve esaslarının belirlendiği,
13/03/2017 tarih ve 2017/10010 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu kararının 1. maddesi ile 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararın 4. maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde yer alan "ders görevleri hariç olmak üzere" ibaresi "ders görevleri ile" şeklinde değiştirilerek, işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan ders görevlerinin yüz yüze eğitim kapsamına dahil edildiği, aynı Bakanlar Kurulu Kararının 5. maddesiyle de 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 15. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan "ek" ibareleri madde metninden çıkartılmak suretiyle, işletmelerde meslek eğitimi kapsamında yapılan derslerin ek ders kapsamından çıkarıldığı,
01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın 15. maddesinde işletmelerde meslek eğitiminin; "yönetici ve öğretmenlerin, öğrenci, çırak ve aday çırakların işyerindeki uygulamalı eğitimini izlemek, programa uygunluğunu ve sistemin iş yerindeki işlerliğini sağlamak, meslekî rehberlikte bulunmak üzere yaptıkları görevler" olarak düzenlendiği ve bu derslerde öğretmenlerin görevinin belirlendiği, ayrıca işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan dersler için Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Koordinatör öğretmen görevlendirilmesi" başlıklı 88. maddesinin 1. fıkrası kapsamında koordinatör öğretmen görevlendirildiği ve bu derslerin koordinatör öğretmen gözetiminde yapıldığı,
Söz konusu düzenlemelere göre, koordinatör öğretmenin görevlerinin, işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan dersler için öğrencilerin işyerindeki uygulamalı eğitimini izlemek, staj ve yaz uygulamalarının planlı olarak yürütülmesini sağlamak ve programa uygunluğunu izlemek, sistemin işyerindeki işlerliğini sağlamak, ortaya çıkabilecek sorunları belirlemek, öğrencilerin başarı, devamsızlık ve disiplin durumlarını izlemek ve mesleki rehberlikte bulunmak şeklinde sayıldığı, yüz yüze eğitimin ise Bakanlar Kurulu Kararında öğretmen-öğrenci bütünlüğünde yapılan dersler olarak tanımlandığı, işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan derslerin içeriği ve bu amaçla görevlendirilen koordinatör öğretmenin görevlerinin aynı kalmasına rağmen, dava konusu düzenleme ile bu derslerin ek ders kapsamından çıkarılarak öğretmen-öğrenci bütünlüğü içerisinde yapılan yüz yüze eğitim kapsamına alındığı; bu düzenleme sonucunda, koordinatör öğretmenlerin işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamındaki derslerini aylık karşılığı ders görevi kapsamında yerine getireceği ve ancak aylık karşılığı okutulmak zorunda olunan ders saati dışında kalan dersler için ek ders ücreti alabileceği,
Bu duruma göre, öğretim programlarında öngörülen teorik ve uygulamalı derslerin eğitiminin derslik, atölye, laboratuvar, işletmelerin eğitim birimi gibi eğitim ortamlarında öğretmen gözetiminde yapılan eğitim olarak tanımlanan yüz yüze eğitim ile işletmelerdeki mesleki eğitim ve staj kapsamında yapılan derslerin farklı nitelikte olduğu, işletmelerdeki meslek eğitimi için görevlendirilen koordinatör öğretmenlerin, ders görevlerini yerine getirdikleri okulların dışında çeşitli işletmelere ve atölyelere giderek ders vermeleri gerektiğinden, aylık ders görevini okullarında yerine getiren diğer öğretmenlere nazaran fazladan masraf yapmalarına, emek ve zaman harcamalarına neden olacağı hususları birlikte değerlendirildiğinde, işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamında yapılan ders görevlerinin ek ders kapsamından çıkarılarak yüz yüze eğitim kapsamına alınmasının, Anayasa'da yer alan eşitlik, ücrette adaletin sağlanması ilkelerine aykırı olduğundan dava konusu düzenlemelerde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptallerine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, dava konusu değişiklikler yapılmadan önce, meslekî ve teknik eğitim okul/kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin işletmelerdeki meslekî eğitimleri ile staj çalışmalarının planlı olarak yürütülmesinin gerçekleştirilmesi amacıyla koordinatör öğretmen olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlerin bu görevini aylık karşılığı ders görevlerini doldurup doldurmadıklarına bakılmaksızın doğrudan ek ders ücreti karşılığında yerine getirdikleri; atölye ve laboratuvar öğretmenlerinin, aylık karşılığında 20 saat ders görevini yerine getirdikten sonra yerine getirdikleri ders görevleri karşılığında ek ders ücretinden yararlandığı, işletmelerde ise meslek eğitimi görevinin istisna olarak doğrudan ek ders ücreti karşılığında yerine getirildiği,
İşletmelerde meslek eğitimi (koordinatörlük) görevinin aylık karşılığını doldurmayan öğretmenlere de doğrudan ek ders ücreti karşılığında verilmesinin, daha az derse giren öğretmenle daha fazla derse giren öğretmenin aynı miktarda ek ders ücretinden yararlanabilmesi gibi bir sonuca yol açabildiği, bu durumun çalışma barışını olumsuz yönde etkilediği, bu olumsuzlukların ortadan kaldırılmasını sağlamak ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını temin etmek üzere; meslekî ve teknik eğitim okul/kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin işletmelerdeki meslekî eğitimleri ile staj çalışmalarında görevlendirilen yönetici ve öğretmenlerin, bu görevlerini öncelikle aylık karşılığı olarak yerine getirmeleri, aylık karşılığı ders görevini tamamlayanların ise ek ders ücreti karşılığında yerine getirmelerinin sağlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu düzenlemelerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 09/10/2019 tarih ve E:2018/4141, K:2019/7310 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 25/01/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkındaki 439 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesine 5473 sayılı Kanun ile eklenen 5. fıkrada; "Yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılan ders görevleri, ders görevinin yapılmış sayılacağı haller ile yüz yüze yapılan ders görevleri dışındaki ek ders görevleri hariç, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında aylık karşılığı ders görevini doldurmayanlara ek ders ücreti ödenmez." kuralı yer almakta olup, bu hükümde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere asıl olanın aylık karşılığı ders görevinin doldurulmasından sonra ek ders ücretine hak kazanılması olduğu açıktır.
Dava konusu düzenlemelerin, mesleki ve teknik eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin işletmelerdeki mesleki eğitimleri ile staj çalışmalarında görevlendirilen yönetici ve öğretmenlerin, işletmelerde meslek eğitimi kapsamında verdiği dersleri öncelikle aylık karşılığı olarak yerine getirmeleri ve ancak aylık karşılığı ders görevini tamamlamaları durumunda ek ders ücretinden yararlanabilmelerine yönelik değişiklik getirdiği göz önüne alındığında, hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olmadığı gibi eşitliğin sağlanması nedeniyle hakkaniyete de uygun olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.