MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada ... .... Asliye Ticaret Mahkemesi"nce verilen 01/07/2015 gün ve 2014/343 - 2015/303 sayılı kararı bozan- düzeltilerek onayan Daire"nin 29/11/2016 gün ve 2015/14852 - 2016/9205 sayılı kararı aleyhinde asıl davada davalı ... davalarda davacı M/T ... gemisi donatanı işleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve ... vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Asıl davada davacı vekili, müvekkilinin dava dışı ... Oil Yağ San. Tic.Ltd Şti."den satın aldığı emtiasının davalı tarafından taşındığını, taşımanın .../.../2008 tarihinde tamamlandığını ve geminin limana yanaştığını, sözleşme gereği yapılan analiz sonucu emtianın ayıplı olması sebebiyle tahliye edilmeyeceğinin davalı taşıyıcı firmaya bildirilmesine rağmen geminin Petrol Ofisi terminalinde tahliye yapmak üzere bekletilmeye devam ettiğini, davalının haksız işgali nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını ileri sürerek, toplam 402.205,33 USD"nin fiili ödeme günündeki efektif satış kuru üzerinden TL karşılığının davalı donatan-taşıyandan tahsilini ve müvekkili lehine ... 1235 ve 1236 maddesi gereğince gemi üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasını talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Birleşen 2009/... Esas sayılı davada davacı vekili, alıcı Petrol Ofisi AŞ"nin müvekkili donatandan talep ettiği 402.215,33 USD tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2009/4 Esas sayılı davada davacı vekili, müvekkilinin donatanı olduğu gemi tarafından taşınan yükün davalı yükleten ve gönderenin talimatı doğrultusunda Petrol Ofisi A.Ş"ye teslim edilmek üzere .../.../2008 tarihinde Derince İzmit Limanına yanaşılmasına rağmen yükün satış sözleşmesindeki evsafa uygun olmadığı gerekçesiyle teslim alınmadığını, müvekkili donatanın bekleme ücreti ve masraf nedeniyle uğradığı zararın 454.513,00 USD olduğunu ileri sürerek, bu miktarın davalılardan tahsilini ve yük üzerinde müvekkili lehine kanuni rehin hakkı tanınmasını talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, asıl ve birleşen 2009/... esas sayılı davanın reddine, birleşen 2009/4 esas sayılı davanın davalı ...Ş ve ... Oil Yağ San. Tic. Ltd. Şti. yönünden reddine, davalı STAR OİL SA yönünden kısmen kabulü ile 440.513.00 USD tazminatın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa"nın 4/a maddesi gereğince işleyecek yıllık değişken oranda USD faizi ile birlikte tahsiline, kabul edilen alacak için 6762 sayılı Yasa"nın 1258 maddesi gereğince dava konusu taşımaya konu emtia üzerinde davacı lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına dair kararın taraf vekillerince temyizi üzerine karar Dairemizce davacı POAŞ ve davalı ... Oil Yağ Sanayi Ticaret Ltd. Şti. yararına bozulmuştur.
Asıl davada davalı ... davalarda davacı M/T... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat Ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve birleşen davada davalı ... vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı M/T . ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin birleşen 2009/4. E. sayılı davanın davalıları ... Oil Yağ Sanayi Ticaret Ltd. Şti. ve Petrol Ofisi A.Ş’ye yönelik karar düzeltme istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
...- Asıl dava, davalıya ait geminin davacı..."a ait Derince Limanı"nı haksız işgali sebebiyle davacı POAŞ"ın yoksun kaldığı kâr ve haksız işgal nedeniyle .... şahıslara ödemek zorunda kaldığı bekleme ücreti ve masrafların tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece asıl davanın reddine dair verilen karar davacı ...Ş vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 29.11.2016 tarih, 2015/14852 E. 2016/9205 K. sayılı ilamının (1) nolu bendinde yazılı gerekçe ile davacı ...Ş yararına bozulmuş ise de, yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere asıl davada davacı... vekili, müvekkilinin dava dışı ... Oil Yağ San. Tic. Ltd Şti."den satın aldığı emtianın davalı tarafından taşındığını, taşımanın .../.../2008 tarihinde tamamlandığını ve geminin limana yanaştığını, sözleşme gereği yapılan analiz sonucu emtianın ayıplı olması sebebiyle tahliye edilmeyeceğinin ......2008 ve 27...2008 tarihli protesto mektubu ve uyarı mesajları ile davalı taşıyıcı ve mal satıcısı firmaya bildirilmesine, 30...2008 tarihli noter ihtarı ve ayrıca 04.11.2008 tarihinde hem davalı taşıyana hem de satıcıya gönderilen uyarı yazısı ile geminin haksız olarak limanı işgal etmeye devam etmesi nedeniyle müvekkilinin uğradığı zararın 402.205,33 USD olduğu, beklemekte olan gemilerin tahliye işlemlerinin yapılamadığı, bu durumun maddi zarar yanında yanıcı madde taşıyan gemilerin ... içerisinde bekletilmesinin insan hayatı ve çevre güvenliği açısından tehdit oluşturduğu bildirilerek geminin en geç saat 14.00’e kadar liman sahasını terk etmesinin talep edildiğini, buna rağmen geminin Petrol Ofisi terminalinde tahliye yapmak üzere beklemeye devam ettiğini, davalının haksız işgali nedeniyle müvekkilini zarara uğradığını ileri sürerek, toplam 402.205,33 USD"nin davalı donatan-taşıyandan tahsilini ve müvekkili lehine ... 1235 ve 1236 maddesi gereğince gemi üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasını talep etmiştir.
Dosyada mevcut ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/944 D.İş. sayılı kararı incelendiğinde, M/T ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin 05.11.2008 tarihli dilekçesi ile 6762 sayılı ...’nın 1057. maddesine dayalı olarak “yükün emniyetli bir sahil tankına konulabilmesi için tevdi mahalli tayini” talebinde bulunduğu, mahkemece 05.11.2008 tarihli karar ile tevdi mahalli tayini talebinin kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Yine dosya arasında mevcut ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/939 D. İş. sayılı kararı incelendiğinde, Petrol Ofisi A.Ş vekilinin 05.11.2008 tarihli dilekçesi ile ... GEMİSİ’nin seferden meni ve geminin haksız işgalini devam ettirmesi nedeniyle insan ve çevre güvenliğini tehdit risklerinin bertarafı için güvenli bir demir sahasına çekilmesi talebinde bulunduğu, mahkemece 05.11.2008 tarihli karar ile ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulü ile ... GEMİSİ’Nin davacıya ait terminalden çıkarılarak güvenli bir demir sahasına alınmasına, geminin seferden men talebinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece alınan bilirkişi raporları ve dosyadaki diğer belgelere göre dava konusu emtianın (baz yağı) kabul edilmeyecek nitelikte bozuk ve ayıplı olmadığı da anlaşılmıştır.
Bu durumda davacı ...Ş tarafından davalı taşıyan firmaya gönderilen protesto mektubu ve uyarı yazılarından sonra en son 04.11.2008 tarihli yazıyı göndererek süre vererek geminin en geç saat 14.00’e kadar liman sahasını terk etmesini talep etmesi, yine davacı ...Ş’nin 05.11.2008 tarihinde ... Asliye Ticaret Mahkemesine müracat ederek 2008/939 D.İş. sayılı dosyada geminin güvenli bir demir sahasına çekilmesi talebinde bulunması karşısında davacı ... AŞ’nin davalı taşıyana gönderdiği 04.11.2008 tarihli yazı nazara alındığında davalı ... GEMİSİ’nin bu tarihe kadar limanda bekleme süresinin işgal olarak değerlendirilemeyeceği, ayrıca davacı ...Ş tarafından 05.11.2008 tarihinde alınan tedbir kararı gereğince ... GEMİSİ’nin açığa çekildiğine ve özellikle geminin taşıdığı ürünün kabul edilecek nitelikte olmasına göre asıl davada davacı ...Ş’nin davalı taşıyana karşı liman sahasını haksız işgal bedeli talebi söz konusu olamayacağından davalı M/T ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin asıl davaya yönelik karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemiz bozma ilamının (1) nolu bendinin kaldırılarak mahkemece asıl davada verilen kararın açıklanan bu değişik gerekçe ile onanması gerekmiştir.
...-Birleşen 2009/4 Esas sayılı davaya yönelik karar düzeltme istemlerinin incelenmesine gelince, davacı M/T ... GEMİSİ Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin donatanı olduğu gemi tarafından taşınan yükün davalı yükleten ve gönderenin talimatı doğrultusunda Petrol Ofisi A.Ş"ye teslim edilmek üzere .../.../2008 tarihinde Derince İzmit Limanına yanaşılmasına rağmen yükün satış sözleşmesindeki evsafa uygun olmadığı gerekçesiyle teslim alınmadığını, 22...2008 tarihine kadar 57 gün beklemek zorunda kaldığını, müvekkili donatanın bekleme ücreti ve masraf nedeniyle uğradığı zararın 454.513,00 USD olduğunu ileri sürerek, bu miktarın davalılardan tahsilini ve yük üzerinde müvekkili lehine kanuni rehin hakkı tanınmasını talep etmiş, mahkemece yazılı gerekçe ile birleşen 2009/4 esas sayılı davanın davalı ...Ş ve ... Oil Yağ San. Tic. Ltd. Şti. yönünden reddine, davalı ... OİL SA yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş ve Dairemizin 29.11.2016 tarih, 2015/14852 E. 2016/9205 K. sayılı ilamının (...) nolu bendinde birleşen davada davacı ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile davalı ... SA vekilinin birleşen 2009/4 Esas sayılı davaya yönelik tüm temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş ise de, işbu birleşen davanın davacısı M/T...Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin 05.11.2008 tarihli dilekçesi üzerine ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/944 D.İş. sayılı 05.11.2008 tarihli kararı ile tevdi mahalli tayini talebinin kabulü kararından itibaren uyuşmazlık konusu yükün uygun bir mahalle teslimi için geçecek makul sürenin ve bu makul süre için bekleme ücretinin belirlenmesi hususunda bilirkişi heyetinden ek rapor ya da yeni bir heyetten rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporuna davalı ... SA vekilinin ileri sürdüğü itirazlar nazara alınmaksızın yazılı şekilde bekleme süresinin tümüne hükmedilmesi doğru görülmemiş, birleşen 2009/4 E. sayılı davada davalı ... SA vekilinin birleşen 2009/4 E. sayılı dosyaya ilişkin karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 29.11.2016 tarih, 2015/14852 E. 2016/9205 K. sayılı ilamının (...) nolu bendinin davalı ... SA yönünden kaldırılarak kararın açıklanan gerekçe ile davalı ... SA yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı M/T ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin
birleşen 2009/4. E. sayılı davanın davalıları ... Oil Yağ Sanayi Ticaret Ltd. Şti. ve Petrol Ofisi A.Ş’ye yönelik karar düzeltme istemlerinin REDDİNE, (...) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı M/T... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin asıl davaya yönelik karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 29.11.2016 tarih, 2015/14852 E. 2016/9205 K. sayılı bozma ilamının (1) nolu bendinin kaldırılarak mahkemece asıl davada verilen kararın açıklanan bu değişik gerekçe ile ONANMASINA, (...) nolu bentte açıklanan nedenlerle birleşen 2009/4 E. sayılı davada davalı ... SA vekilinin birleşen 2009/4 E. sayılı dosyaya ilişkin karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 29.11.2016 tarih, 2015/14852 E. 2016/9205 K. sayılı ilamının (...) nolu bendinin davalı ... SA yönünden kaldırılarak kararın açıklanan gerekçe ile davalı ... SA yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 27,... TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/.... maddesi hükmü uyarınca takdiren 389,49 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen asıl davada davalı ... davalarda davacı M/T ... Gemisi Donatanı İşleteni Ka Denizcilik Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti"den alınarak Hazine"ye gelir kaydedilmesine, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının karar düzeltme isteyen ..."ya iadesine,
07/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.