MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair Altıntaş Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 16.06.2011 gün ve 105/185 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili, davalılar ... ve ... vekili ile ... taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı ... vekili, dava konusu 567, 956, 1026 ve 1025 parsel sayılı taşınmazların davalı ... ile diğer davalıların murislerinden haricen satın ve devralındığını ileri sürerek öncelikle tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini, bu isteklerinin yerinde görülmemesi durumunda 8000 TL’nin yasal faiziyle birlikte müşterek ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Mahkemece, tapulu taşınmazların haricen satışının geçerli olmadığı gerekçesiyle iptal ve tescil davasının reddine, davalılar ... ve ... hakkındaki alacak davasının zamanaşımının geçmiş olması nedeniyle, ..., ... ve ... hakkındaki davanın ise gerekçe gösterilmeksizin reddine, diğer davalılar yönünden alacağa ilişkin isteğin ise, kabulü ile hüküm fıkrasında gösterilen miktarın adı geçen davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Hüküm, süresinde davacı ... vekili ile davalılar ..., ... ve ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalılar ..., ... ve ... vekili ile davacı ... vekilinin aşağıda belirtilenlerin dışındaki temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan hükmün açıklanan bölümlerinin ONANMASINA,
Davacı ... vekilinin davalılar ... ve ... hakkındaki hüküm bölümüne ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece adı geçen davalılar hakkındaki davanın harici satış sözleşmesinin düzenlendiği tarih itibariyle zamanaşımının geçmiş olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmiş ise de, Mahkemenin bu görüşüne katılmak mümkün değildir. Şöyle ki; davalılar Ayşe ve ...’ın murisleri ...’ın malik ya da paydaş olduğu tapu kayıtları kadastro yoluyla 04.07.1972 tarihinde tescil edilmek suretiyle oluşmuştur. Davacı yanın dayanak harici satış sözleşmeleri 06.09.1983 tarihinde davalıların murisi ... ile davacı arasında düzenlenmiştir. TMK. nun 706, TBK. nun 237, Tapu Kanunu"nun 26 ve Noterlik Kanunu"nun 60 ve 89. maddeleri gereğince, tapulu taşınmazların haricen satışı geçersiz olup, hukuken alıcıya mülkiyet hakkı bahşetmez ise de, söz konusu satış senedine dayanarak herkes verdiğini geri isteyebilir. (Ekim 1940 T., 10/77 sayılı YİBK.) Yine 07.06.1939 gün, 1936/31 Esas ve 1939/47 Karar sayılı YİBK’da da; "Taşınmazın haricen satışına ve satış vaadine ilişkin muameleler kanunen geçerli bulunmamış ise de, satıcının bu işte görevli memur önünde ferağın icrasını ve aksi taktirde almış olduğu bedeli geri vereceğini taahhüt etmiş ise de, bu uyuşmazlıklar sözleşmenin düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan BK.nun 125. maddesine göre, 10 yıllık zamanaşımına bağlıdır. Zamanaşımı süresinin başlangıcı ferağdan dönme ve vazgeçme tarihidir" denilmektedir. İşte, satış parasının geri verilmesi davalarında zamanaşımının başlangıcı bu ümidin kesildiği veya satışın yapılmasının imkan dahilinden çıktığı ya da, tapuda devir yapma imkanının ortadan kalktığı tarih olmaktadır. Somut olayda, bu tarih temyize konu iptal ve tescil davasının açıldığı tarihtir. O halde, davacı tarafın satış bedelini isteme hakkının doğduğu ve süresinde olduğunda duraksamamak gerekir.
Mahkemece, açıklanan ilkeler ve içtihatlar dikkate alınarak tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde delillerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve sonucuna göre alacak isteği hakkında bir karar verilmesi gerekirken, bedele ilişkin davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi doğru değildir. Açıklanan nedenlerle yerel Mahkemenin davalılar Ayşe ve ... hakkındaki davanın zamanaşımının geçmiş olması nedeniyle reddine karar verilmesi isabetsizdir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle yerel mahkeme kararının davalılar Ayşe ve ...’a ilişkin bölümünün 6100 sayılı HMK. nun Geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 18,40 TL peşin harçların istek halinde davacıya ve davalıya ayrı ayrı iadelerine ve 118,80 TL peşin harcın da istek halinde temyiz eden davalılardan ... ve ..."a iadesine 27.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.