Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/13484 Esas 2022/734 Karar Sayılı İlamı

İftira suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 18/12//2019 tarihli ve 2019/213304 soruşturma, 2019/113404 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın reddine ilişkin mercii ... 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 26/02/2020 tarihli ve 2020/362 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi hâlde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Somut olayda, müşteki ... hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/162219 soruşturma sayılı dosyası kapsamında müşteki ...'un sahip olduğu ... Turizm Tic. San. A.Ş.'ye karşı eylemi nedeniyle hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/82263 soruşturma sayılı dosyasında müşteki ...'a karşı eylemi nedeniyle resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçundan, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/159370 soruşturma sayılı dosyasında müşteki ...'a karşı eylemi nedeniyle başkasına ait banka veya kredi kartının izinsiz kullanılması suretiyle yarar sağlama suçundan ve ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/82202 soruşturma sayılı dosyası kapsamında müşteki ...'un sahip olduğu ... Turizm Tic. San. A.Ş.'ye karşı eylemi nedeniyle özel belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından şüpheli sıfatıyla soruşturma yürütüldüğü ve soruşturmalar neticesinde delil yetersizliği, atılı suçun unsurlarının oluşmaması ve mükerrer suç duyurusu gerekçeleriyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğinden bahisle müşteki vekili tarafından yapılan şikâyet üzerine başlatılan
soruşturmada, şüphelinin atılı iftira suçunu işlediklerine dair yeterli delil elde edilemediği gerekçesi ile ... Cumhuriyet Başsavcılığınca 18/12/2019 tarihli kovuşturmaya yer olmadığına dair verilmiş ise de, müşteki vekilinin şikâyet dilekçesi üzerine hiç bir soruşturma işlemi yapılmadan, şüphelinin beyanının dahi tespit edilmediğinin anlaşılması karşısında, müşteki ve şüphelinin ifadelerinin alınması, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/162219, 2018/82263, 2017/159370 ve 2019/82202 soruşturma sayılı dosyalarının incelenmesi ve ilgili evrakların dosya inceleme tutanağı ile birlikte dosya arasına alınması, toplanacak diğer deliller ve yapılacak etkin soruşturma sonucuna göre şüphelinin hukukî durumunun tayin ve takdir edilmesi gerektiği gözetilmeden, eksik soruşturma sonucu verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itiraz üzerine, soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi yerine, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 13.10.2020 gün ve 10196 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 26.10.2020 gün ve KYB/2020-91490 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayetçi ... vekilinin 13.12.2019 tarihli şikayeti üzerine iftira suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 18.12/2019 tarihli ve 2019/213304 soruşturma, 2019/113404 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara şikayetçi vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine itirazın mercii tarafından reddedilmesiyle kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Ceza Muhakemesi Kanununda;
“Madde 160 - (1) Cumhuriyet Savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet Savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Madde 170 - (1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler.
Madde 172 - (1) Cumhuriyet Savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
Madde 173 - (1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet Savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir.
(2) İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3) (Değişik fıkra: 18/06/2014-6545 S.K./71. md) Sulh Ceza Hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, Cumhuriyet Başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet Savcısına gönderir. Cumhuriyet Savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik fıkra: 25/05/2005-5353 S.K./26.mad) Sulh Ceza Hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet Savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
(5) Cumhuriyet Savcısının kamu davasının açılmaması hususunda takdir yetkisini kullandığı hâllerde bu madde hükmü uygulanmaz." şeklinde yer verilen düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere; Cumhuriyet Savcısı kendisine yapılan suç duyurusu veya şikayet üzerine suçun gerçekten işlenip işlenmediğinin tespiti için hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı ve maddi gerçeğin ortaya çıkmasına yarayan tüm yasal yöntemlere başvurmalıdır. Toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açması, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermesi gerekmektedir.
Soruşturmaya konu olayda, şikayetçi ... hakkında ...'un suç duyuruları nedeniyle ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 2019/162219 soruşturma sayılı dosyası kapsamında ...'un sahip olduğu ... Turizm Tic. San. A.Ş.'ye karşı eylemi nedeniyle hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/82263 soruşturma sayılı dosyasında ...'a karşı eylemi nedeniyle resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçundan, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/159370 soruşturma sayılı dosyasında ...'a karşı eylemi nedeniyle başkasına ait banka veya kredi kartının izinsiz kullanılması suretiyle yarar sağlama suçundan ve ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/82202 soruşturma sayılı dosyası kapsamında ...'un sahip olduğu ... Turizm Tic. San. A.Ş.'ye karşı eylemi
nedeniyle özel belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından şikayetçi hakkında şüpheli sıfatıyla soruşturma yürütüldüğü ve soruşturmalar neticesinde delil yetersizliği, atılı suçun unsurlarının oluşmaması ve mükerrer suç duyurusu gerekçeleriyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğinden bahisle şikayetçi ... vekili tarafından yapılan şikâyet üzerine başlatılan soruşturmada, şüphelinin atılı iftira suçunu işlediğine dair yeterli delil elde edilemediği gerekçesi ile ... Cumhuriyet Başsavcılığınca 18.12.2019 tarihli, 2019/213304 soruşturma, 2019/113404 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair verilmiş ise de, şikayetçi vekilinin şikâyet dilekçesi üzerine hiç bir soruşturma işlemi yapılmadan, şüphelinin beyanının dahi tespit edilmediğinin anlaşılması karşısında, şikayetçi ve şüphelinin ifadelerinin alınması, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/162219, 2018/82263, 2017/159370 ve 2019/82202 soruşturma sayılı dosyalarının incelenmesi ve ilgili evrakların dosya inceleme tutanağı ile birlikte dosya arasına alınması, toplanacak diğer deliller ve yapılacak etkin soruşturma sonucuna göre şüphelinin hukukî durumunun tayin ve takdir edilmesi gerektiği gözetilmeden, eksik soruşturma sonucu verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itiraz üzerine, soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesi,
Yasaya aykırı ve Adalet Bakanlığının Kanun Yararına Bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının ihbarname içeriği bu itibarla yerinde görüldüğünden, ... 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 26/02/2020 tarihli ve 2020/362 değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nın 309/4-a. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı'na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 17.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.