20. Hukuk Dairesi 2016/14320 E. , 2019/4602 K.
"İçtihat Metni"......
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı sınırlarını bildirdiği...... mevkiinde bulunan yaklaşık 3, 5 dekar büyüklüğündeki taşınmazın, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmüne göre adına tescini talep ve dava etmiş, Hazine dava konusu yerin Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu, davanın reddini savunarak, Hazine adına tescilini istemiştir.
Mahkemece; kanuna ve usulüne uygun olarak yapılan keşif esnasında, davaya konu taşınmazın bulunduğu yerde dinlenen yerel bilirkişi ile davacı tanıklarının anlatımlarına göre dava konusu taşınmazın çok uzun yıllardır davacının dedesi, akabinde babası ve sonrasında ise mirasçılar arasında yapılan rızai taksim sonucu davacı tarafından zeytinlik olarak kullanılmakta olduğu, dava konusu taşınmazın tarım arazisi niteliğinde olup, orman sınırları dışında bulunduğu, ayrıca 1957-2010 yılı hava fotoğraflarına göre bu yıllarda da tarımsal faaliyetin devam ettiği, dava konusu yerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında sayılan yerlerden olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile ...... ekli 08/07/2015 havale tarihli bilirkişi rapor ve krokisinde (A) harfi ile sarı boyalı olarak gösterilen 5300 m²"lik tescil harici yerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tapuya tesciline ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce 1946 yılında yapılıp, 1947 yılında kesinleşmiş olan orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 1977 yılında yapılan aplikasyon ve 6831 sayılı Kanun 1744 sayılı Kanun ile değişik 2. madde uygulaması vardır. Genel arazi kadastrosu 1960 yılında yapılıp, 14.01.2005 ilâ 13.02.1965 tarihinde yapılan askı ilânı sonunda kesinleşmiş, çekişmeli parsel bu işlemde tapulama dışı bırakılmıştır.
1- Dava, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tescili istemine ilişkin olup, aynı Kanunun 713/3. maddesinde tescil davasının, Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine veya varsa tapuda malik gözüken kişinin mirasçılarına karşı açılacağı belirtilmiş olmasına karşın, mahkemece çekişmeli taşınmazın sınırları içinde bulunduğu büyükşehir belediye başkanlığı dahil edilmeden davaya devamla hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
6100 sayılı HMK"nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava
......
şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir. 4721 sayılı TMK"nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
....... Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) ......illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2)....... sınırları il mülkî sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülkî sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Aynı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır. Bu hüküm Kanunun "Yürürlük" başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Mahkemece; 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince, dava konusu taşınmazın sınırları içinde bulunduğu......davaya katılımı sağlanarak taraf teşkili oluşturulmalı, delilleri toplanmalı, ondan sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir.
2-Ayrıca davacının talebinin sınırlarını bildirdiği 3, 5 dönüm yaklaşık 3.500,00 m2 büyüklüğündeki taşınmazın adına tesciline yönelik olup mahkemece HMK’nın 26. maddesine aykırı bir biçimde talep aşılarak 5300 m²"lik tescil harici yerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 27/06/2019 günü oy birliği ile karar verildi.