Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2017/524 Esas 2018/3485 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Davacı iş sahibi vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında düzenlenen 21.02.2011 tarihli sözleşme ile lojmanlı yeni hizmet binası yapımının kararlaştırıldığını, verilen ek sürelere rağmen davalı yüklenici şirketin işi bitirememesi nedeniyle sözleşmenin 26.01.2012 tarihinde feshedildiğini, bakiye işin dava dışı yükleniciye yaptırıldığını ileri sürerek, 89.001,68 TL davalı tarafından ödenmesi gereken fark hakediş miktarı, 44.297,56 TL gecikme cezası, 9.708,33 TL günlük kira bedeli ve 5.264,12 TL su ve iş makinesi çalıştırma borcu olmak üzere toplam 148.271,69 TL alacağın doğduğu tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, davalı yüklenici usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermemiş, mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). (1) sayılı tarifede yazılı nispi karar ve ilâm harcının 1/4"ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava
dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Yukarıda yapılan açıklamalarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; davacı iş sahibi dava dilekçesinde 148.271,69 TL alacağın doğduğu tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir. Davacı tarafından dava açılırken dava değeri gösterilmiş, ancak peşin harç ve başvuru harcı yatırılmamıştır. Oysa az yukarıda açıklandığı üzere Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca yargı işlemlerinden alınacak harç yatırılmadıkça müteakip işlemler yapılamaz. Bu nedenle mahkemece yapılacak iş; toplam dava değeri 148.271,69 TL üzerinden yatırılması gereken nispi harcın 1/4"ünü yatırmak üzere davacı tarafa süre verilip yatırılması halinde işin esasını inceleyip karar vermek, aksi halde Harçlar Kanunu"nun 30. maddesi gözetilerek 6100 sayılı HMK’nın 150. maddesi gereğince dava dosyasını işlemden kaldırıp üç ay içerisince harcın tamamlanmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar vermekten ibarettir. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup mahkemece resen nazara alınmalıdır. Bozma sebebine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazları incelenmemiş, kararın açıklanan nedenle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, bozma sesebine göre davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 01.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.