MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi, 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Yasaya eklenen Ek 1. madde ile "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin değişmesi halinde bu değişikliğin uygulanması için Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinini değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır...." hükmü getirilmiş olup somut olayda ilk derece mahkemesince verilen 24/01/2017 tarih ve 2017/2-2017/4 karar sayılı kararın istinaf incelemesinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi tarafından yapılarak 02/10/2017 tarih ve 2017/1506-20172140 sayılı kararı ile istinaf talebinin esastan reddine dair karar verildiği anlaşılmakla Susurluk Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/01/2020 tarih ve 2019/119-2020/39 sayılı kararının istinaf incelemesinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiğinden ilgili merciye gönderilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi, istinaf incelemesine konu edilen Susurluk Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/119 Esas, 2020/39 Karar sayılı ilamı Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçme tarihi olan 05.09.2017 tarihinden sonra 23.01.2020 tarihinde verilmiştir. Bursa 7. Bölge Adliye Mahkemesi Dairesince daha önce bu konuda karar verildiği gerekçe gösterilen karar genel mahkemelere ilişkin olmayıp Susurluk İcra hukuk Mahkemesince hükmolunan ilgili davanın genel mahkemelerde görülmesi gerektiği gerekçesine binaen hükmolunan yetkisizlik kararının İzmir Bölge Adliye Mahkemesinin o tarihte İcra Hukuk Mahkemelerince verilen kararlarının istinaf incelemesi için yetkili Daire tarafından sadece usule yönelik olarak verilen kararın istinaf istemi usulden reddedilmiştir. Buna göre başlangıçta davacı tarafça yanlışlıkla yargı yeri hatası yapılarak icra hukuk mahkemesinde açılan bir davanın görevsizlik nedeniyle yukarıdaki belirtilen aşamalardan geçip kesinleşerek genel yetkili asliye hukuk mahkemesine intikal ettiği genel yetkili mahkemelerce istinaf konusu karar verilinceye kadar Daireden geçen bir usul yad esasa ilişkin karar bulunmadığı, genel yetkili mahkemenin bu davaya bakmaya başladığı ve tevzi olduğu 25.03.2019 tarihinden Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçmiş bulunduğu karar tarihinde de hala faaliyette bulunduğu, İzmir BAM genel yetkili mahkemelerince (icra hukuk mahkemesi dışında) daha önce verilmiş usulden ve esastan bir kararda bulunmadığından 694 sayılı KHK"nın 136.maddesinin 2.cümlesinin dava konusu somut olayda uygulama olasılığının bulunmadığı ve buna göre genel yetkili mahkeme olan Susurluk Asliye Hukuk Mahkemesince verilen kararın daha önce Bölge Adliye Mahkemesince hiç bir şekilde incelenmediği ve karar tarihi itibariyle faaliyete geçmiş bulunan Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin görevli ve yetkili olduğu gerekçesiyle istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiğinden Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete"de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından, dava itirazın iptali istemli olarak 16/01/2017 tarihinde Susurluk İcra Hukuk Mahkemesinde açılmış ve mahkemece 24.01.2017 gün, 2017/2 Esas, 2017/4 Karar sayılı kararıyla itirazın iptaline ilişkin davalarda genel yetkili mahkeme görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İlgili karara karşı davalı vekili tarafında istinaf kanun yoluna başvurulmuş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 02.10.2017 gün, 2017/ 1506 Esas, 2017/2140 Karar sayılı ilamıyla Susurluk İcra Hukuk Mahkemesi"nin, 24.01.2017 tarihli, 2017/2 Esas, 2017/4 Karar sayılı kararına yönelik davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1- b. 1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı vekili tarafından hüküm temyiz edilmiş olup Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 11/02/2019 tarih, 2019/116 Esas, 2019/1789 Karar sayılı ilamıyla İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi kararının onanmasına karar verilmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 24/05/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.