MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, kanuni gerektirici sebeplere, temyiz edenin sıfatına, temyiz kapsamına ve nedenlerine göre davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
Dava, sigortalının iş kazasında sürekli iş göremezliği nedeniyle maddi ve manevi zararların giderilmesi istemine ilişkindir.
Dosya kapsamına göre SGK Başkanlığı tarafından 11/06/2003 tarihli olayın iş kazası olarak kabul edildiği, bu kazada davacının %14,3 oranında meslekte kazanma güç kaybı ile malul kaldığı, davacıya iş kazası gelirinin bağlanığı; alınan kusur raporunda davacı kazalı işçinin %20 oranında müterafik kusurlu bulunduğu anlaşılmaktadır.
Karar tarihinde yürürlükte olan 6100 sayılı HMK"da (ayrıca mülga 1086 sayılı HUMK içeriğinde) “usulü kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrarı sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Usuli müktesep hak, anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasa"nın 2.maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usuli kazanılmış hak” olgusunun, bir çok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile geliştirilmiş istisnaları bulunmaktadır:
Mahkemenin bozmaya uymasından sonra yeni bir içtihadı birleştirme kararı (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK) ya da geçmişe etkili bir yeni kanun çıkması karşısında, Yargıtay bozma ilamına uyulmuş olmakla oluşan usuli kazanılmış hak hukukça değer taşımayacaktır.
Somut olayda Mahkemece 15/02/2012 tarihli karar ile 34.378,13TL maddi, 10.000,00TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verildiği; bu karara karşı sadece davalının temyiz talebinde bulunduğu; Dairemiz 19/02/2013 tarihli ilamında, %14,3 yerine %19 oranında sürekli iş göremezliğe göre maddi ve manevi tazminata karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle bozmaya karar verildiği; bozma ilamına uyan Mahkemece 03/12/2014 tarihli kararında bu defa bozma ilamından sonra alınan 2014 yılı güncel veriler ile hesaplanan rapora itibar edilerek 34.868,26TL maddi, 8.000,00TL manevi tazminata hükmedildiği, ilk karardakinden fazla bir miktar ile maddi tazminata karar verilmesinin yukarıda özetlenen mevzuata aykırı olduğu anlaşılmakla, maddi tazminat miktarı yönünden kararın hatalı olduğu anlaşılmaktadır.
Böylelikle, bozma ilamı sonrasında güncel asgari ücretin de dikkate alınması ile birlikte tanzim edilen hesap raporuna göre ilk karardakinden daha fazla bir miktar ile maddi tazminata karar verilmesi, bozma ilamına ve davalı yararına oluşan usuli müktesep hakka açıkça aykırı olup bu yönüyle kararın bozulması gerekmiştir.
O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmelidir ve hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapmayı gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 6100 Sayılı HMK"nun 370/2 maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, mahkemece verilen 03/12/2014 tarih 2013/187 E – 2014/610 K sayılı kararın hüküm fıkrasındaki,
“Davanın KISMEN KABULÜ ile 34.868,26 TL. maddi tazminat ile 8.000 TL.manevi tazminatın kaza tarihi olan 11/06/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine.”
Tamamının silinerek yerine,
“Davanın KISMEN KABULÜ ile 34.378,13TL maddi tazminat ile 8.000TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 11/06/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine.”
rakam ve sözcüklerinin yazılmasına, hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 03/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.