MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işverene ait işyerinde 09.10.1997 tarihinde servis müdürü olarak çalışmaya başladığını, iş akdine haksız ve geçersiz sebeplerle 02.01.2015 tarihinde son verildiğini, fesih bildiriminde belirtilen davacı tarafından alınan avansın işverene ödenmediği iddiasının doğru olmadığını, müvekkilinin 24.07.2008 tarihinde ev satın almak için avans istediğini, işveren tarafından 120.000 TL borç verildiğini ve borç ödemelerinin düzenli olarak maaşından kesildiğini, yapılan kesintilerin işverenin iradesine göre yapıldığını, davacının aleyhine Kartal 4. İcra Müdürlüğü"nün 2009/5695 E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, borcun 120.000 TL olmasına rağmen icra takibinin 166.000 TL olarak başlatıldığını ileri sürerek, icra dosyasından doğan borcun iptali ve davacının borçsuzluğunun tespiti ile davalı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 09/10/1997-11/02/2005 tarihleri arası çalışıp askerlik nedeniyle kıdem tazminatını alarak ayrıldığını, askerlik sonrası 17/06/2006-02/01/2015 tarihleri arası servis müdürü olarak çalıştığını, davacıya talebi doğrultusunda geri ödemesi vadelere bölünmek suretiyle taraflar arasında protokol imzalanarak 120.000 TL avans verildiğini, 24/07/2008 tarihi itibariyle Türk Lirası olarak belirtilen tutarların Euro karşılığının ücretinden kesilerek ödenmesini kabul ettiğini, kesintilerin büyük çoğunluğunun da Euro karşılı Türk Lirası olarak yapıldığını, ödemelerin Euro karşılığı tutarlarının en geç 28/02/2014 ücretinden kesilerek bitirilmesi gerekirken türlü bahanelerle kesintileri ötelemeye çalıştığını, yaklaşık 6,5 sene sonunda fesih tarihinde yapılan kesintilerle birlikte 59.360,10 TL ve karşılığı 20.996,28 Euro borcu bulunduğunu, tüm kesintilerin bordrolarında gösterildiğini, Kartal 4. İcra Müdürlüğü 2009/5695 E. sayılı dosyası ile icra takibinin müvekkilince verilen avansın teminatını sağlamak için başlatıldığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı işveren tarafından bu davadan önce davacı işçi hakkında yapılan icra takibinde 166.000 TL "Avans karşılığı teminat takibi" açıklamasıyla borcun kaynağı açıklanmak suretiyle talepte bulunulmuş, borca itiraz edilmeksizin takip kesinleşmiştir. Davacı tarafından açılan işbu menfi tespit davasında borcun büyük ölçüde ödendiği sadece 10.000 TL bir borcun kaldığı belirtilerek kesinleşen icra takibinde geçen borç sebebiyle borçlu olmadığının tespiti talep edilmiştir.
Mahkemece davacı işçinin çalıştığı sırada ücretinden yapılan kesintiler dikkate alınarak icra takibine konu edilen ve ödenmeyen alacağın 21.147,41 Euro olduğu gerekçesiyle davacı işçinin belirtilen miktar bakımından borçlu olduğuna, bakiyesi yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, icra takibi Türk Lirası üzerinden yapılmış olup, davacı işçinin ücretinden yapılan kesintiler de Türk Lirası olarak mahsup edilmiştir. Buna rağmen ödenmeyen bakiye alacakla ilgili olarak yabancı para üzerinden tespitte bulunmak suretiyle hüküm kurulması hatalıdır. İcra takibinde geçen 166.000 TL borç miktarından işçinin ücretlerinden kesilen toplam tutar 107.847,52 TL mahsup edildiğinde ödenmeyen alacak miktarının 58.152,48 TL olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, belirtilen Türk Lirası rakamı üzerinden davacı işçinin borçlu olduğuna, bakiye alacak bakımından borçlu olmadığına karar verilmeli, taraflar aleyhine vekalet ücreti ile harç bu miktara göre yeniden değerlendirilerek hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu esaslar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 11/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.