Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2012/4494 Esas 2012/7811 Karar Sayılı İlamı

6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/4494
Karar No: 2012/7811
Karar Tarihi: 24.05.2012

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2012/4494 Esas 2012/7811 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Önalım hakkının kullanılması nedeniyle davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescili istenen davada, mahkeme istemi kabul etmiştir. Ancak hak düşürücü süreler dikkate alınmadığı için hüküm bozulmuştur. Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. TMK.nun 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir. Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.

(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi 2012/4494 E. , 2012/7811 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Önalım

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, önalım hakkının kullanılması nedeniyle davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. TMK.nun 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Olayımızda; davacı, 10.02.2006 tarihinde yapılan pay satışı nedeniyle 07.06.2010 tarihinde açılan dava ile önalım hakkını kullanmıştır. Satış tarihi olan 10.02.2006 tarihinden davanın açıldığı 07.06.2010 tarihine kadar iki yıllık hak düşürücü süre geçmiştir. Hak düşürücü süreler davalı tarafından ileri sürülmese de mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulmalıdır. Bu durumda mahkemece hak düşürücü süre nedeniyle istemin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile esasa girilerek karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ;Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 24.05.2012 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.