18. Ceza Dairesi 2015/312 E. , 2015/190 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
KARAR
Hakaret suçundan sanık ..."nin, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 129, 62 ve 52. maddeleri uyarınca 1.160,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair, .... Sulh Ceza Mahkemesinin 24/02/2009 tarihli ve 2008/509 esas, 2009/129 sayılı kararının kesinleşmesini müteakip, sanığın deneme süresi içerisinde suç işlediğinden bahisle 5271 sayılı Kanun"un 231/11. maddesi uyarınca sanık hakkında verilen hükmün açıklanmasına, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 129, 62 ve 52. maddeleri uyarınca 1.160,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin .... Asliye Ceza Mahkemesinin 26/12/2014 tarihli, 2014/463 esas, 2014/679 sayılı kararının...Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 02/03/2015 gün ve 70617 sayılı istem yazısıyla dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında “.... Asliye Ceza Mahkemesince duruşma açılarak sanık hakkında hüküm kurulmuş ise de, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/11. fıkrasında yer alan "Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. Ancak mahkeme, kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumunu değerlendirerek; cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine ya da koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar vererek yeni bir mahkûmiyet hükmü kurabilir." şeklindeki düzenleme nazara alındığında, mahkemece sanığın celp edilmesi, varsa diyecekleri sorulup, anılan fıkra uyarınca değerlendirme yapıldıktan sonra hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, savunma hakkını kısıtlayacak biçimde yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir. "denilmektedir.
I-Olay:
Hakaret suçundan sanık ... hakkında yapılan yargılama sonucunda, .... Sulh Ceza Mahkemesinin 24/02/2009 tarihli kararı ile hakaret suçundan 1.160,00 Türk lirası adli para cezası verilerek, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararının kesinleşmesinden sonra sanığın deneme süresi içerisinde 13/01/2013 tarihinde işlediği hırsızlık , mala zarar verme ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarından .... Asliye Ceza Mahkemesince mahkumiyetine karar verilmesi nedeniyle mahkemesine ihbarda bulunulduğu, .... Asliye Ceza Mahkemesince duruşma açıldıktan sonra koşulları oluştuğundan önceki hükmün açıklanmasına karar verildiği, temyiz edilmeyerek kesinleşen bu hüküm ile ilgili infaz aşamasında Kanun yararına bozma yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
II- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
Açıklanması geri bırakılan hüküm ile ilgili olarak, deneme süresi içerisinde suç işlenmesi nedeniyle, savunma alınmadan verilen hükmün açıklanmasına ilişkin kararın, hukuka uygun olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.
III- Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı CMK’nın “hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması” başlığını taşıyan 231. maddesinin 1. fıkrasında "Duruşma sonunda, 232. maddede belirtilen esaslara göre duruşma tutanağına geçirilen hüküm fıkrası okunarak, gerekçesi ana çizgileriyle anlatılır." 2. fıkrasında "Hazır bulunan sanığa ayrıca başvurabileceği kanun yolları, mercii ve süresi bildirilir." 4. fıkrasında "Hüküm fıkrası herkes tarafından ayakta dinlenir." hükümleri yer almaktadır.
İncelenen dosyada, sanık hakkında hakaret suçu ile ilgili, 1.160,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin, mahkumiyet hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına 24/02/2009 tarihinde karar verildiği, kararın 02/04/2009 tarihinde kesinleştiği, sanığın beş yıllık denetim süresi sona ermeden 13/01/2013 tarihinde işlediği hırsızlık , mala zarar verme ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarından .... Asliye Ceza Mahkemesince mahkumiyetine karar verilmesi ve bu suçlardan kurulan mahkumiyet hükümleri kesinleştiğinde mahkemesine ihbar yazısı gönderildiği görülmektedir. İhbar yazısı üzerine... Asliye Ceza Mahkemesince, CMK"nın 231/11. maddesi uyarınca duruşma açılarak, sanığın savunmasının alınması için mernis adresine duruşma gününü bildirir tebligat çıkarılmış ise de, daha sonra ...cezaevinde olduğu belirlenen sanığın savunmasının alınması için bulunduğu yer mahkemesine talimat yazılmadan mahkemesince önceki savunması ile yetinilerek hükmün açıklandığı anlaşılmıştır.
Sanığa ait mahkumiyet kararı, açıklandığı 26/12/2014 tarihinden itibaren hukuki sonuç doğurmaya başlayacağı için açıklanması yönünden CMK"nın 231/1-4. maddesinde öngörülen yönteme bağlıdır. Deneme süresi içerisinde suç işlenmiş olması nedeniyle yeniden duruşma açılmasının amacı, hükmün açıklanması sırasında sanığın veya müdafiinin hazır bulunma ve gerektiğinde savunmaya ilişkin diğer haklarını kullanabilmelerini sağlamaktadır. Bu bakımdan duruşma gününün sanığa meşruhatlı davetiye ile bildirilmesi zorunludur.
Bununla birlikte, duruşma günü usulüne uygun olarak bildirilmesine karşın, hükmün açıklanacağı duruşmaya katılmayan sanık hakkındaki hüküm yokluğunda açıklanabilecektir.
...cezaevinde olduğu belirlenen sanığın talimat yoluyla savunması alınmadan, yargılamaya devam edilerek mahkumiyet hükmü kurulması savunma hakkının kısıtlanması olarak kabul edildiğinden, kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür.
IV- Sonuç ve Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Hakaret suçundan sanık Ulaş Yelge hakkında ...Asliye Ceza Mahkemesinin 26/12/2014 tarihli ve 2014/463-679 sayılı kararının, CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- Savunma hakkının kısıtlanmasıyla ilgili bozma nedenine göre anılan yasa maddesinin 4/b. fıkrası gereğince, mahkemesince yeniden yargılama yapılarak hüküm kurulmasına, 15/04/2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.