MAHKEMESİ : Ankara 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 2008 yılı Haziran ayından itibaren ... şubesi şirketinin grup şirketlerinden ... Madencilik"in sigortalısı olarak çalışmaya başladığını, daha sonra sigortasının ... Basin Şirketine geçirildiğini, ... Basin şirketi nezdindeki çalışmasının aralıksız devam ederken bu kez işyeri devri sonucunda 01/01/2012 tarihi itibariyle davalı ... International Ltd. Şti."ne geçirildiğini, fesih tarihine kadar aralıksız şoför olarak çalıştığını, iş akdinin işveren tarafından 27/04/2015 tarihinde haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, feshin geçersiz olduğunu, davalı şirkette muvazaalı olarak da bir çok işçi çalıştığını, ... ve ... şirketlerinde çalışan işçilerin gerçekte ... İnternational Limited Şirketi işçisi olduklarını ileri sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesine ve boşta geçen süreye ait ücret ve diğer hakları ile işe başlatmama tazminatına dair karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, ... Madencilik ile davalı şirketin hiçbir ilgisi olmadığını, davacının imzalanmış olan iş sözleşmesinde ... Basin Natural Gas ... şirketinde çalışmaya başladığı tarihin kıdem başlangıç tarihi olup, işletmesel kararın uyglanmasında da davacının TBNG "deki çalışmasının esas alındığını, davalı şirketin petrol üretim şirketlerine sondaj ve ayrıca sondaj yan servis ve destek hizmetleri olmak üzere iki farklı alanda faaliyet gösterdiğini, sondaj kulelerinin devre dışı kalmaya başlaması ile işin azaldığını, işin azalmasına bağlı olarak da işletmesel karar alarak ihtiyaç fazlası personelin ortaya çıktığını ve bu dönemde geçici olarak işe alınan personelin çalışmasına son verildiğini, bir kısım personeli rotasyonlara dahil ettiğini, ücretli izinleri olan personele ücretli izinlerini kullandırılmaya başladığını, bu kapsamda davacıya, işletmesel karar uyarınca şirketin içinde bulunduğu durum anlatılarak 3 aylık ücretsiz izin teklif edildiğini ancak davacı tarafından ücretsiz izin teklifinin kabul edilmemesi nedeniyle davacının iş akdinin feshedilmek zorunda kaldığını, ... ve ... Şirketlerinin davalı şirketin hizmet aldığı şirketler olduğunu, işletmesel kararın ... ve ... personelleri için de aynen uygulandığını, feshin geçerli olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesi tarafından, davacının yerine personel alınmadığı, ancak davacıdan daha az kıdeme sahip olan işçilerin önceki dönemde şoför olarak çalışmalarına rağmen başka departmanda görevlendirildikleri, meslek kodlarının Sosyal Güvenlik Kurumun"da giriş-çıkış yapılarak değiştirildiği, bu şekilde işten çıkarılanların şoför olarak gözükmemesine rağmen davacı ile birlikte şoför olarak çalıştıkları, hususları tespit edildiğinden, yapılan fesih işlemine konu işletmesel kararın işçilere eşit ve objektif uygulanmadığı, İş Hukukunun temel prensiplerinden olan işten çıkarma işlemine son işe girenlerden başlanmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, feshin son çare olması ilkesine uyulmadığı, davalı tarafından yapılan feshin bu nedenle geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile feshin geçersizliğine, davacının davalı şirketteki işine iadesine, işe başlatılmama halinde davalının sorumlu olduğu tazminat miktarının davacının beş aylık brüt ücreti olarak belirlenmesine, davacının süresi içinde başvurması halinde hak kazanacağı en çok dört aya kadar ücret ve haklarının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, İlk Derece Mahkemesi tarafından davacıdan daha az kıdeme sahip olan işçilerin önceki dönemde şoför olarak çalışmalarına rağmen başka departmanda görevlendirildikleri, meslek kodlarının Sosyal Güvenlik Kurumun"da giriş-çıkış yapılarak değiştirildiği, bu şekilde işten çıkarılanların şoför olarak gözükmemesine rağmen davacı ile birlikte şoför olarak çalıştıkları kabul edilmiş ise de, bu şekilde davacıdan kıdemi daha az olan ve giriş çıkış yapılarak farklı pozisyonlarda gösterildiği halde şoför olarak çalıştırılmaya devam edilen işçilerin belirsiz olduğu, ..."nın farklı departmanda çalıştığı, davacının yerine personel alımı yapılmadığı, davalı şirketin almış olduğu işletmesel karar sonrası düzenli olarak küçülmeye gittiği, işletmesel kararın işçilere eşit ve objektif uygulandığı, feshin son çare olması ilkesine uyulduğu, bu nedenle davalı işveren feshinin geçerli nedene dayandığı kabul edilerek, davalının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen kabul kararının ortadan kaldırılmasına, davanın reddine dair karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar Dairemizin 2018/5602 esas 2018/17335 karar sayılı ilamı ile "...21/08/2017 tarihli bilirkişi ek raporunda; dosyaya ibraz edilen emsal işçilerin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları incelendiğinde, davacı işçiden daha sonra işe girdikleri ancak iş akitlerini fesihlerinin yapılmadığının tespit edildiği, davalı tarafça iş akdi fesihlerine ilişkin sunulan listede davacı ile aynı işi yapan veya davacının yerine bir personel alınmadığı görülmekte ise de davacı ile aynı işi yapan ve davacıdan daha az kıdeme sahip işçilerin önceki dönemde şoför olarak çalışmalarına rağmen sonrasında başka bir departmanda görevlendirildikleri için ve meslek kodlarının Sosyal Güvenlik Kurumu daha sonradan giriş çıkış yapılarak değiştirildiği tespit edildiğinden şoför olarak çıkışlarının görünmemesinin olağan olduğu, davalı şirket tarafından işletmesel karara uygunluğun gösterilmesi için işçilerin çalışma alanlarını meslek gruplarını değiştirerek şoför alımı yapılmadığının gösterilmeye çalışıldığı, dosya üzerinde ve davalı işverenin işletme merkezinde yapılan yerinde inceleme neticesinde davalı işverenin yapmış olduğu feshin geçersiz olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiş ise de; raporda yer verilen tespitlerin somut olarak ortaya konulmadığı görülmekle denetime elverişli değildir. Raporda belirtilen davacıdan kıdemi daha az olan ve giriş çıkış yapılarak farklı pozisyonlarda gösterildiği halde şoför olarak çalıştırılmaya devam edilen işçiler ile davacı işçiden daha sonra işe girdikleri halde iş akitleri feshedilmeyen işçilerin isimleri, işe giriş-çıkış tarihleri, görevleri açıkça belirlenmelidir. Fesihte son çareye uyulup uyulmadığı, feshin tutarlı uygulanıp uygulanmadığının belirlenebilmesi için bilirkişi raporunda yapılan tespitlerin ayrıntılı ve denetime elverişli olacak şekilde ortaya konulması gerekmektedir." gerekçesi ile bozulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak devam edilen yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyulmasına rağmen bozma ilamının gereği yerine getirilmemiştir. 21/08/2017 tarihli bilirkişi ek raporunda belirtilen davacıdan kıdemi daha az olan ve giriş çıkış yapılarak farklı pozisyonlarda gösterildiği halde şoför olarak çalıştırılmaya devam edilen işçiler ile davacı işçiden daha sonra işe girdikleri halde iş akitleri feshedilmeyen işçilerin isimleri, işe giriş-çıkış tarihleri, görevleri açıkça belirlendikten sonra fesihte son çareye uyulup uyulmadığı, feshin tutarlı uygulanıp uygulanmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Bölge Adliye Mahkemesince bozma sonrası davalı tarafa yazılan müzekkere cevabı ile yetinilerek ve bu müzekkere cevabı davacıya da tebliğ edilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak iş bozma ilamı gereği yerine getirildikten sonra, davacının davalı iş yerinde yaptığı iş ve kıdemi de tespit edilerek iş akdi feshedilen işçilerin ayrı ayrı departmanları da belirli olacak şekilde tespit edildikten sonra çıkacak sonuca göre fesihte son çareye uyulup uyulmadığının, feshin tutarlı uygulanıp uygulanmadığının belirlenmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11/03/2019 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.