MAHKEMESİ : İnegöl 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 24/09/2013
NUMARASI : 2012/340-2013/655

Davacılar tarafından, davalı aleyhine 02/05/2012 gününde verilen dilekçe ile elatmanın önlenmesi ve kal istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 24/09/2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_K A R A R_
Dava, elatmanın önlenmesi ve kal isteğine ilişkindir.
Davacılar, İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/1011 Esas, 2011/570 Karar sayılı ilamıyla davalının maliki olduğu 128 ada 10 sayılı parsel lehine, tapuda adlarına kayıtlı bulunan 128 ada 11 ve 12 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı tesis edildiğini ancak irtifak hakkı sahibinin, geçit hakkı tesis edilen yerin mülkiyetini almış gibi beton dökmek, tretuvar yapmak ve direk dikmek sureti ile taşınmazlarına girmelerine engel olduğunu, müdahalede bulunduğunu belirterek müdahalenin önlenmesini, dökülen betonun, dikilen beton direkler ile tretuvarın kaldırılmasını talep etmişlerdir.
Davalı vekili, davacıların taşınmazlarının yola cephesi olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, beton direklerin dikildiği kısmın geçit tesis edilen yerde kaldığı, elatma söz konusu olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar temyiz etmiştir.
Geçit hakkı davaları ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla bağlantısı sağlanır.
Geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır.
İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/1011 Esas, 2011/570 Karar sayılı ilamıyla H.. Ç.. adına kayıtlı 128 ada 10 sayılı parsel lehine, H.. Ç.. ve R.. Ç.. adına kayıtlı 128 ada 11 ve 12 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Geçit hakkından yararlanan taşınmaz maliki, geçit hakkını bu hak için belirlenen sınırlar içerisinde kullanabilir. Türk Medeni Kanununun 786/1. maddesi gereğince geçit yükümlüsü, kurulan geçit hakkının amaç ve belirlenen sınırları içinde, kendisi için en az zarar doğuracak şekilde kullanılmasını geçit hakkı sahibinden isteyebilir. Geçit hakkı, aleyhine geçit tesis edilen taşınmazın malikinin mülkiyet hakkını sona erdirmez. Yararlanan taşınmaz malikinin yanısıra yükümlü taşınmaz maliki de geçit hakkı tesis edilen kısmı geçit sahibini engellememek ve amacına uygun yararlanmasına engel olmamak kaydıyla kullanabilir.
Somut olayda, lehine geçit hakkı kurulan taşınmazın maliki davalının bu hakkını aleyhine geçit hakkı tesis edilen taşınmazların maliki olan davacıların mülkiyet hakkını engelleyecek şekilde beton direk dikmek, tretuvar yapmak suretiyle kullanması doğru görülmemiştir. Geçit hakkının komşuluk hukukundan kaynaklanan irtifak hakkı niteliği de gözetilerek davacıların da kullanımını engelleyen imalatlar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken direklerin dikildiği kısmın geçit hakkı tesis edilen yerde kaldığı gerekçesiyle davanın reddi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 08.05.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.