Danıştay 10. Daire 2018/4927 Esas 2021/215 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/4927
Karar No : 2021/215

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- ...
2- ...
3- ...
VEKİLİ : Av. v

İSTEMLERİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... (kararda sehven ... yazılmıştır) tarih ve E:..., K: ... sayılı kararının kabule ilişkin kısmının davalı idare tarafından, redde ilişkin kısmının davacılar tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, ... Mahallesi, ... pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın zemin katında yer alan 17 bağımsız bölüm numaralı depolu dükkanın ve beşinci katta yer alan 15 bağımsız bölüm numaralı meskenin 1/3’er pay ile müşterek malikleri olan davacılar tarafından; taşınmazların, yakınında inşa edilen Reşadiye Köprülü Kavşağı nedeniyle değer kaybettiğinden bahisle uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık (miktar artırımı yapılmış hâli ile) 42.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler, bilirkişi raporu ve keşif sırasında yapılan tespitler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, olayda, davacılara ait depolu dükkanın ve bağımsız bölümün inşa edilen kavşağa olan konumu dikkate alındığında, gürültü kirliliğinin artışı veya manzarasının kapanması gibi bir durumun söz konusu olmaması ile birlikte, bağımsız bölümün yer aldığı binanın alt katlarının bu durumdan etkilenmesi nedeniyle binanın değerinde bir miktar azalma olduğu, bilirkişi raporundan da anlaşıldığı üzere bunun söz konusu bağımsız bölümü de etkileyeceği, bu bağlamda tüm kamunun yararlanacağı kavşak inşaatı sonucu meydana gelen zararın kusursuz sorumluluk türlerinden olan fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi gereği giderilmesi gerektiği, davacılara ait iş yerinin değeri bakımından, bilirkişi raporunda belirtilen %15'lik azalmanın meydana geldiği, dolayısıyla iş yeri için meydana gelen değer azalmasının davalı idarece tazminen davacıya ödenmesi gerektiği; ancak bilirkişi raporunda yer alan bağımsız mesken için belirlenen değerin üzerinden %10 gibi bir azalışın olacağı yönündeki kanaate dayalı belirlemenin, bağımsız bölümün konumu, etrafının açıklığı ile manzarasının kapanıp kapanmaması bakımından herhangi bir değişikliğin oluşmadığı hususu ile trafik yoğunluğunda ve buna dayalı gürültü kirliliğinde ciddi anlamda bir artışın meydana gelmediği dikkate alındığında oldukça yüksek olduğu, bu durumda, eski Karadeniz Sahil Yolu Çarşıbaşı-Trabzon-Araklı kesimi Km:49+076'de inşa edilen Reşadiye Köprülü Kavşağının konumu dikkate alındığında, davacılara ait bağımsız bölümün yer aldığı binada manzaranın kısmen kapanması ve gürültü kirliliğinin artışı bakımından değer azalışına neden olduğu, davacıya ait bağımsız bölümün bulunduğu kat itibarıyla kavşak inşaatından doğrudan etkilenmemekle birlikte binada meydana gelen değer kaybı nedeniyle dolaylı olarak etkilendiğinin açık olduğu, davacılara ait bağımsız bölümün değerinde % 5 oranında değer düşüşü olacağı kanaatine varıldığı, bu kapsamda, kusursuz sorumluluk kapsamında iş yeri için %15 oranında azalma miktarı olan 28.508,46 TL ve mesken için %5 azalma miktarı olan 6.749,01 TL toplamı 35.257,47 TL'nin davacılara tazminen ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 35.257,47 TL'lik kısmın davalı idareye başvuruda bulunulan 07/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacılara ödenmesine, tazminat isteminin fazlaya ilişkin kısmının ise reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davanın süre yönünden reddi gerektiği, projenin 04/04/2012 tarihinde onaylandığı, davacıların onay tarihini bilmediği kabul edilse bile 02/11/2012 tarihinde kavşak yapımına başlandığı ve bu tarihten itibaren haberdar olduklarının kabul edilmesi gerektiği, bu durumda da bir yıllık zaman aşımı süresinin dolduğu ve davanın süresinde olmadığı, davacılara ait taşınmazının önünün kapandığından bahsedilmesinin mümkün olmadığı, varsayımlara göre karar verildiği, taşınmazların yola cephesinin kaybolmadığı, artan araç yoğunluğu nedeniyle yapılan kavşağın kamunun yararına olduğu, bölgenin iklim koşulları nedeniyle kavşağın üst geçitli diamond kavşak tipinde olmasının zorunlu olduğu, kavşak ile birlikte aksine taşınmazların değerinin artacağı, kavşağın tüm gerekli yasal sorumluluklar yerine getirilerek inşa edildiği, taşınmazda değer kaybı olsa bile kavşağın sağlamış olduğu yüksek fayda karşısında herhangi bir tazminata hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu, ticari kaygı güdülmediği, tek amacın trafik güvenliğini sağlamak olduğu, emsal alınan taşınmazın neye göre belirlendiğinin anlaşılmadığı, bedel tespitinde davacının taşınmazının emlak vergi değerinin esas alınması gerektiği, ihtimale dayalı hesaplama ile maddi tazminata hükmedilemeyeceği, 6001 sayılı Kanun’un 12. maddesi gereğince kurumlarının harçtan muaf olduğu bu nedenle aleyhlerine harca hükmedilemeyeceği, İdare Mahkemesi kararının kabule ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davacılar tarafından, bilirkişi tarafından meskenin değer kaybının %10 olduğu belirtilmesine rağmen bu konuda uzman olmayan Mahkemenin bu değeri %5 olarak değerlendirmesinin hukuka aykırı olduğu, davalı idarenin iddialarının hukuka dayanır bir yanının olmadığı, İdare Mahkemesi kararının redde ilişkin kısmının bozulması gerektiği İleri sürülmektedir.

KARŞI
TARAFLARIN_SAVUNMALARI : Davacılar tarafından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır. Davalı idare tarafından ise davacıların temyiz istemine karşı savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usûl ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usûl ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Davacıların temyiz isteminin reddine,
3. Maddi tazminat isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine ilişkin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının ONANMASINA,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/02/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.