MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Değer Artış Payı ve Katkı Alacağı

... ile ... aralarındaki değer artış payı ve katkı alacağı davasının kabulüne dair Kadıköy 5. Aile Mahkemesinden verilen 14.06.2011 gün ve 226/492 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı vekili, evli olan davacı ve davalı arasında boşanma davası bulunduğunu, evlilik birliği içinde edinilen 643 ada 117 parsel 5 numaralı bağımsız bölümün edinilmesinde davacıya nişan ve düğünde takılan altınlar ile davacının çalışmasından kazandığı paranın kullanıldığını açıklayarak taşınmazın davalı üzerindeki tapu kaydının iptali ile 1/2"sinin davacı adına tesciline karar verilmesini istemiş, 18.03.2011 tarihli dilekçesi ile katılma alacağını 89.916,5 TL ve değer artış payını 11.160 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı 17.05.2007 tarihli cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında; davalının evlilik birliği kurulmadan sahip olduğu 34 ZP 3173 plaka sayılı aracın 17.000 TL"ye satılarak öncelikle 1147 ada 7 parsel 2 nolu taşınmazın 34.000 TL"ye edinildiğini, bu taşınmazın 55.000 TL"ye satılmasıyla 18.000 TL kredi kullanılarak 121.000 TL ye satın alındığını bu haliyle taşınmazın 1/4"ünün davalının kişisel malı olduğunu, davalının 22.02.2010 tarihli cevap dilekçesi ile, davalı adına kayıtlı bulunan taşınmaz ve aracın mal ayrılığı döneminde davalının kişisel kazancı ile edinildiğini, davacının altınları verdiği iddiasının bağış niteliğinde bulunduğunu ve taşınmazın edinmesinde davacının herhangi bir katkısı olmadığını bildirmiş ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, 106.436,05 TL"nin katılma alacağı ve 13.144,00 TL değer artış payı olmak üzere toplam 119.580,05 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 15.01.2003 tarihinde evlenmişler, 29.03.2007 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin kararın 06.12.2007 tarihinde kesinleşmesi ile boşanmışlardır. Eşler arasındaki mal rejimi TMK.nun 225/son maddesi gereğince boşanma davasının açıldığı tarihte sona ermiştir. Bu durum karşısında evlilik tarihinden boşanma davasının açıldığı 29.03.2007 tarihine kadar 4721 sayılı TMK.nun 202. maddesine göre edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir.
Dava dilekçesinin içeriği davacının talebi ve dava konusu taşımaz ile aracın edinme tarihine göre davacının talebi 4721 sayılı TMK.nun 202 ve devam maddeleri gereğince kabul edilen yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve TMK.nun 202, 219, 222, 231, 232, 235 ve 236. maddeleri gereğince açılan katılma alacağı ve Borçlar Kanunu genel hükümlerine göre davacıya verilen borçtan kaynaklanan alacak isteğine ilişkindir.
Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da gözetilerek taşınmazın tasfiye tarihindeki değeri dikkate alınarak (TMK.m.235/1) katılma alacağı belirlenmelidir.
Mahkemece, davacı lehine katılma alacağı ve değer artış payına karar verilmiş ise de katılma alacağı yönünden yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Dosya içindeki belge ve bilgilere göre dava konusu 643 ada 117 parsel 5 nolu bağımsız bölüm, banka kredisi ve 1147 ada 7 parsel 2 numaralı bağımsız bölümün 18.08.2004 tarihinde satımından elde edilen para ile edinilmiş olup, banka kredisinin boşanma davasının açıldığı tarihten sonraki ödemeleri ile 1147 ada 7 parsel 2 nolu taşınmazın edinilmesinde kullanılan 34 ZP 3173 plaka sayılı aracın satış bedeli olan 17.000 TL kişisel maldır. Katılma alacağı belirlenirken davalıya ait bulunan kişisel mal değeri TMK.nun 230 maddesi gereğince taşınmazın değerinden düşülmelidir. Ancak davalının bu konuda harç yatırmak suretiyle usulüne uygun bir biçimde açılmış bir dava ve isteği olmadığı halde, HUMK.nun 74 ve ...nun 26. maddesine aykırı olarak mahkemece, değer artış payı isteği ve davası varmış gibi değerlendirme yapılarak 27.000 TL"nin borç olarak taşınmazın değerinden düşülmesi doğru değilse de, hüküm davacı tarafından temyiz edildiğinden temyiz edenin sıfatı ve aleyhe bozma yasağı kuralı nedeniyle bu husus bozma nedeni yapılmamıştır. Bu tür durumlarda edinilen taşınmaza katkı yapılan aracın satışından elde edilen 17.000 TL"nin düşürülmesi gerekirdi.
Bu halde mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazın karar tarihine en yakın tarihteki değeri, inşaat mühendisi ve emlakçı bilirkişi vasıtası ile tespit edilmeli, boşanma davasının açılmasından sonra davalı tarafından ödenen kredi taksit tutarı ve faizi ile ilk taşınmazın edinilmesinde kullanılan 17.000 TL"lik araç bedeli aleyhe bozma yasağı gereğince 27.000 TL olarak düşülmeli, taşınmazın değerine ilişkin eksiklikler tamamlandıktan sonra uzman hukukçu ve mali müşavir veya serbest muhasebeciden oluşacak bir heyete tevdi edilerek katılma alacağı hususunda Yargıtay tarafların denetimine açık ayrıntılı rapor alınarak toplanacak delillere göre bir karar verilmelidir.
Davalı vekilinin para ve ziynet eşyalarına ilişkin temyiz nedenlerine gelince: Dosya kapsamı ve tanık beyanlarından, ziynet eşyaları ve para dava konusu taşınmazın edinilmesinde kullanılan davacıya ait kişisel mal olup, mal rejiminin tasfiyesinde değer artış payı alacağı niteliğinde bulunduğundan davalı vekilinin aşağıda belirtilen husus dışındaki temyiz itirazlarının tümü yerinde değildir.
Davacı dava dilekçesinde dava konusu taşınmazdan kaynaklanan katılma alacağı ve davalı eşe verilen para ve ziynet eşyalarından kaynaklanan alacak talebine ilişkin olarak taşınmazın tapusunun iptali ile 1/2"sinin adına tesciline karar verilmesini istemiş, yargılamanın devamında talebini ıslah ederek katılma alacağı olarak 89.916,5 TL ve para ile eşyadan kaynaklanan alacak olarak 11.160 TL olmak üzere toplam 101.076,5 TL istemişse de; mahkemece, 106.436,05 TL"si katılma alacağı ve 13.144,00 TL"si ziynet ve paradan kaynaklanan alacak miktarı olmak üzere toplam 119,580,05 TL"ye hükmedilmiştir. 6100 sayılı ...nun 26 (1086 sayılı HUMK. 74.) maddesi ""...hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.."" düzenlemesini içermekte olup anılan yasanın amir hükmü uyarınca mahkemece ıslah dilekçesindeki miktarlara itibar edilerek hüküm kurulması gerekirken talep aşılarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun değildir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüne, yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollaması ile halen yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK.nun 388/4., HMK m.297/ç) ve 440/I. maddeleri gereğince Yargıtay Daire İlamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 1.780,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 29.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.