8. Hukuk Dairesi 2012/8874 E. , 2012/11378 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil
Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Hazine ve ... aralarındaki tescil davasının kabulüne dair Erzurum 3. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 06.07.2010 gün ve 248/560 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili, dava konusu 595 ada 31 parsel ile 398 ada 6 parsel sayılı taşınmazların her ikisinin de 50 seneyi aşkın süredir davacının zilyetliğinde olup tapu kaydının malik hanesinin boş olduğunu açıklayarak 595 ada 31 parselin Hacı Mehmet Bini Ali Vakfı ve 398 ada 6 parselin Gürcü Mehmet paşa Vakfı adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, 06.07.2010 tarihli yargılama oturumunda davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, zilyetlikle kazanma şartları gerçekleştiğinden davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli değildir. Dava konusu taşınmazlardan 595 ada 31 parselin tapu kaydının malik hanesi Erzurum 2. Asiye Hukuk Mahkemesinin 29.05.1959 tarih 317-318 sayılı müzekkereleri ile silinmiş olup, taşınmaza ait kadastro tutanağından Haziran 291 tarih 72 sayılı tapu kaydı uyarınca şahıs adına tespit edilmişken itiraz üzerine komisyonca itirazın reddine karar verildiği ve bu komisyon kararına karşı süresi içinde itiraz yoluna gidildiğinden tutanağın kesinleşmediği saptanmış, 398 ada 6 parselin tapu kaydının malik hanesi Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 23.10.1964 tarih 1963/790 sayılı dosyasında davalı bulunması nedeniyle davalı olarak boş bırakılmış olup, Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin anılan dosyası dava görülmekte iken kadastro çalışmaları yapıldığından şehir kadastrolarında yetkili mahkeme Erzurum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan bu mahkemeye gönderilmiştir. 595 ada 31 parselin tutanağından ve 398 ada 6 parsele ilişkin tapu sicil müdürlüğü yazısından her iki taşınmazın 2613 sayılı yasa uyarınca kadastroya tabi tutulduğu, 595 ada 31 parselin tutanağının itirazlı olması nedeniyle ve 398 ada 6 parselin ise davalı olması nedeniyle 2613 sayılı yasanın 27. maddesine göre kadastro mahkemesi sıfatıyla Erzurum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nde davalı olduğu saptanmıştır.
Kadastro tespitinin yapıldığı günde 2613 sayılı Yasa hükümleri yürürlükte bulunmaktadır. 01.10.1987 gününde yürürlüğe giren 3402 sayılı Kadastro Kanunu 2613 ve 766 sayılı Yasaları yürürlükten kaldırmıştır. Kural olarak; somut olayda 3402 sayılı Yasa"nın 5. maddesi hükmü aracılığıyla aynı yasa"nın 30.maddesi hükmünün uygulanacağı kuşkusuzdur. Ancak taşınmazlar hakkında Asliye Hukuk Mahkemesine açıldığı saptanan davaların akıbeti araştırılmamış, anılan davaların derdest olup olmadığı belirlenmemiş, sözü edilen dava dosyası getirtilip incelenmemiştir.
Bu halde öncelikle dava konusu taşınmazlar hakkında Asliye Mahkemesine açılan dava dosyaları getirtilip incelenmeli, davaların derdest olup olmadığı, hükme bağlanıp bağlanmadığı belirlenmeli, kesinleşmemiş ise, davacının tespit öncesi nedenlere dayandığı dikkate alınarak 3402 sayılı KK 26/ D maddesi gereğince davanın kadastro mahkemesinde görülmekte olan davaya müdahale niteliğinde bulunduğu ve aynı yasanın 30. maddesi gereğince sicil oluşturulmak üzere görevsizlikle dava dosyasının Kadastro Mahkemesine aktarılması sağlanmalıdır.
Kadastro mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk mahkemesinde görülmekte olan davaların kesinleşmiş olduğunun tespiti halinde hak düşürücü sürenin gerçekleşip gerçeklemediği, tespit sonrası zilyetlikle kazanma koşullarının bulunup bulunmadığı üzerinde durulmalı, tescil davalarında Hazinenin yanında yasal hasım durumunda bulunan kamu tüzel kişileri Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Yakutiye Belediye Başkanlığına dava yöneltilip taraf teşkili sağlanarak bildirecekleri deliller toplanmalı, TMK 713/ 4-5 maddeleri gereğince yasal zorunluluk olan ilanlar yapılmalı ve toplanacak delillere göre esas hakkında bir karar vermek gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun değildir.
Yukarıda açıklandığı biçimde Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava konusu taşınmazlarla ilgili olarak açılan davalar Kadastro Mahkemesince devredilmiş ve henüz derdest iseler, eldeki dava dosyası bakımından görevsizlik kararı verilmelidir. Şayet değinilen Asliye Hukuk Mahkemesine ait dosyalar herhangi bir şekilde kesinleşmiş iseler bu takdirde görevsizlik kararı verilmeyip davaya olduğu bu haliyle bakılmalıdır.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle ve 6100 sayılı ...nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, HUMK.nun 388/4., HMK m.297/ç) ve 440/I. maddeleri gereğince Yargıtay Daire İlamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 29.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.