8. Hukuk Dairesi 2018/9376 E. , 2019/5263 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptal Ve Tescil
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı Hazine vekili, dava konusu parsellerde ...... adına olan hisselerin kadastro tespiti sırasında 01.07.1970 tarihli noter satış senediyle davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, ......’nin 11.04.1970 tarihinde Türk vatandaşlığını kaybettirildiğini,dolayısıyla sahte satış senedi ile davalı adına yazılan ...... hisselerinin tapusunun iptali ile hazine adına tescilini talep etmiştir. Davacı Hazine vekili 18.03.2004 havale tarihli dilekçesi ile tapunun iptal edilerek ...... adına tescil edilmesini talep etmiştir.
Bir kısım davalılar; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş olup davacı vekili tarafından temyiz üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 07.12.2005 tarihli ve 2005/11631 Esas, 2005/12996 Karar sayılı ilamda davacı hazinenin aktif husumet yokluğundan bahsedilemeyeceği bu nedenle hükme elverişli araştırma ve inceleme yapılması gerektiği gerekçesiyle yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabul kısmen reddine 119 ada 17 parsel, 113 ada 22 parsel ve taşınmazın tamamı 120 pay kabul edilmek üzere ......"den ..."ye devredilen ve kadastro tutanağı ile ... adına tespit ve tescil edilen, ondan da mirasçılarına miras payları oranında intikal eden hisselerin (Mömüne Büşra Ergene 4/120 hisse, ... 4/120 hisse, ... 4/120 hisse, ... 6/120 hisse, ... 3/120 hisse, ... 3/120 hisse) iptali ile ... Hazinesi adına tesciline, 140 ada 55 parsel sayılı taşınmazla ilgili olarak taşınmazın tamamı 1440 pay kabul edilmek üzere ......"den ..."ye devredilen ve Kadastro tutanağı ile ... adına tespit ve tescil edilen, ondan da mirasçılarına miras payları oranında intikal eden hisselerin (Mömüne Büşra Ergene 36/1440 hisse, ... 36/1440 hisse, ... 36/1440 hisse, ... 54/1440 hisse, ... 27/1440 hisse, ... 27/1440 hisse) iptali ile ... Hazinesi adına tesciline Kızıltepe Köyü 111 ada 5 parsel, 121 ada 14, 20 ve 22 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddine, dahili davalılardan ...... ve ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dava; Türk Vatandaşlığı kaybettirilen ......’nin vatandaşlığının kaybettirilmesinden sonra hisselerini noterde yapmış olduğu miras payı sözleşmesine dayalı olarak kardeşi ..."ye devri sonucu kadastro çalışmaları sırasında bu sözleşmeye dayalı olarak ......’nin kardeşi olan davalı adına tescil edilmesi nedeniyle açılan tapu iptal ve tescile ilişkindir.
Dosya kapsamı incelendiğinde; ......’nin, izin almaksızın Suriye Vatandaşlığına geçtiği, 403 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu"nun 25/a maddesi gereğince Bakanlar Kurulunca 11.04.1970 tarihinde 7/470 sayılı karar ile Türk Vatandaşlığının bu nedenle kaybettirildiği ve kararın kesinleştiği tespit edilmiştir. 403 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu"nun 25. maddesinde sayılan hallerde vatandaşlığı kaybetmenin sonuçlarını genel olarak hükme bağlayan aynı Kanunun 29/1. maddesinde vatandaşlığı kaybeden kişilerin kayıp tarihinden başlayarak yabancı muamelesine tabi tutulacağı düzenlenmiştir. Mahkemece bu doğrultuda Bakanlar Kurulunca çıkarılan 18/11/1957 tarihli ve 4/9697 sayılı kararname ile Suriye uyrukluların paydaşı olduğu taşınmazları rızaen taksim etmelerinin yasaklandığını, 17/10/1966 tarihinde yürürlüğe giren 01/10/1966 tarihli ve 6/7104 sayılı kararname ile de Suriye uyrukluların mallarına Devletçe el konulduğunu, o halde vatandaşlığın kaybettirilmesinden sonraki tarih olan 01/07/1970 tarihinde yapılan devir sözleşmesinin hükümsüz olduğunu, bu sözleşmeye dayanak gösterilerek gerçekleştirilen kadastro tespitinin iptali ile mirasçılara intikal eden payların iptali gerektiği açıklanmış olup bu yöne ilişkin kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Bundan ayrı mahkemece dava konusu 119 ada 17, 133 ada 22, 140 ada 55, 111 ada 5, 121 ada 14, 121 ada 20 ve 121 ada 22 parsellere ait kesinleşmiş kadastro tutanakları dosya arasına alınmış ve bu tutanakların edinme sütunundaki açıklamalara dayanarak dava konusu 111 ada 5 parsel ve 121 ada 14, 20, 22 parsel sayılı taşınmazların dava dilekçesinde iddia edilenin aksine satış senedine göre değil zilyetlik esasına göre tespit edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmiştir.
Mahkemece yapılması gereken iş; davacı hazinenin tanık deliline dayandığı da gözönüne alınarak tanıklar ve yerel bilirkişiler dinlenmeli, dava konusu edilen ve mahkemece reddedilen taşınmazların Suriye Vatandaşlığına izinsiz geçen ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu"nun 25/a maddesi uyarınca vatandaşlığı kaybettirilen ... kalıp kalmadığı ya da davalıların miras bırakanı ...’nin sözleşmeden kaynaklı olarak değil de zilyetliği nedeniyle adına tescil edilip edilmediği tereddüte yer vermeyecek şekilde ayrıntılı olarak araştırılmalı ve sonucuna göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca usul ve yasaya aykırı kararın BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,
20.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.