8. Hukuk Dairesi Esas No: 2018/3526 Karar No: 2019/5257 Karar Tarihi: 20.05.2019
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2018/3526 Esas 2019/5257 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı vekili, 292 parselde hak sahibi olduğunu ancak davalının burayı kendisine kullandırmadığını belirterek ecrimisil davası açmıştır. Davalı vekili ise dava konusu parselde çok kişinin hak sahibi olduğunu ve davalının hakkından fazlasını kullanmak istemediğini savunarak reddini talep etmiştir. Mahkeme, davayı reddetmiştir. Davacı vekili tarafından temyiz edilen karar, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi tarafından incelenmiştir. Ecrimisil, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olarak tanımlanmıştır. Ayrıca, paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan bir paydaş, yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine elatmanın önlenilmesi davası açabileceği ancak, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı veya kullanabileceği bir yer varsa açacağı davaların dinlenmeyeceği belirtilmiştir. Mahkemenin yerinde keşif yapıp davacının kullanabileceği bir alan olup olmadığının belirlenmesi ve dava sonucunun belirlenmesi gerektiği belirtilmiştir. Kararda geçen kanun maddeleri, 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesidir.
8. Hukuk Dairesi 2018/3526 E. , 2019/5257 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ecrimisil
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacı vekili; dava konusu 292 parselde vekil edeninin hak sahibi olduğunu fakat 2004 yılından beri davalının burayı kendisine kullandırmadığını belirterek beş yıllık ecrimisile karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; dava konusu parselde çok kişinin hak sahibi olduğunu, davalının hakkından fazlayı kullanmak istediğini belirterek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş olup; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; ecrimisil istemine ilişkindir. Bilindiği gibi, gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere; ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarihli ve 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Hemen belirtilmelidir ki, paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan payına vaki elatmanın önlenilmesini her zaman isteyebilir. Hatta elbirliği mülkiyetinde dahi paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine elatmanın önlenilmesi davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı veya kullanabileceği bir kısım yer varsa açacağı elatmanın önlenilmesi davasının dinlenme olanağı yoktur. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına ve aynı doğrultudaki bilimsel görüşlere göre, payından az yer kullandığını ileri süren paydaşın sorununu elatmanın önlenilmesi davası ile değil, kesin sonuç getiren taksim veya ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası açmak suretiyle çözümlemesi gerekmektedir. Açıklanan bu ilke ışığında mahkemece yapılması gereken; mahallinde keşif yapılarak davacının kullanabileceği bir alan olup olmadığının belirlenmesi, eğer kullanabileceği bir alan varsa davanın reddine karar verilmesi, kullanabileceği bir alan yoksa ve davalı tarafça kullanımının engellendiğinin kanıtlanması halinde davanın kabulüne ve taraflar arasındaki diğer davalarda değerlendirilmek sureti ile ecrimisile hükmedilmesi iken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 20/05/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.