MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin, kendine ait üç katlı binanın her bağımsız bölümü için ayrı ayrı olmak üzere DASK poliçesi düzenlenmesi için davalıya müracat ettiğini, davalı tarafından ... Sigorta A.Ş. adına 17/08/2011 başlangıç tarihli "Evim Paket Poliçesi"nin düzenlendiğini, sigorta teminatı olarak toplam bedelin 370.660,00 TL tespit edildiğini, giriş katı için 26477273 nolu, 1. Kat için 26477307 nolu, 2. Kat için 26477345 nolu DASK poliçelerinin düzenlendiğini, tüm bu poliçelere ilişkin alınması gereken primlerin davalı tarafa elden peşin verildiğini, aralarında yıllardır devem eden ticari ilişki sebebi ile bir yıl içinde yüzlerce işlem yapılması sebebi ile makbuz alınmadığını, davalı ile yılda bir kaç kez hesaplaşmaya gidildiğini, bu nedenle de hiç bir işlemde makbuz alınmadığını, müvekkilinin evlerinin DASK kapsamında sigortalı olduğunu bildiğini, ancak depremde evlerin ağır hasar görmesi sebebi ile kuruma müracaat ettiğinde poliçelerin kökten iptal edildiğini öğrendiğini, poliçeler iptal edilmeseydi DASK kapsamında zararını karşılayabilecekken davalının tek taraflı poliçe iptali sebebi ile zararlarını karşılayamadığını, davalının poliçeleri haber vermeksizin ve haksız olarak iptal etmesi
sebebi ile zarardan davalının sorumlu olduğunu açıklayıp zararının tahsili talebinde bulunmuş, davalı tarafça primlerin ödendiğinin ispatlanması gerektiği ileri sürülmüş, mahkemece davacı tarafından prim ödemelerine ilişkin dosyaya delil ibraz edilemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava DASK sigorta poliçelerinin davalı acente tarafından haksız olarak iptal edildiği iddiasıyla haksız fiile dayalı tazminat istemine ilişkindir.
Van Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünce düzenlenen tutanaklarda, 23.10.2011 ve 09.11.2011 tarihli depremlerde davacıya ait konutların ağır hasarlı olduğu tespit edilmiştir.
Kolluğun ekonomik ve sosyal durum araştırmasında davacının taşımacılık ve servis işi yaptığı belirtilmiştir
Zorunlu deprem sigortası genel şartlarının C.1. maddesinde sigorta priminin tamamının sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ve nakden ödeneceği düzenlenmiştir.
Davalı tarafından düzenlenen davaya konu poliçelerin incelenmesinde, sigortalının davacı ... Oğhan olduğu, sigorta ettirenin ... Seyahat İnş. Taah. Tic. San. Ltd.Şti. olduğu, poliçenin 10.08.2011 de iki nüsha olarak düzenlendiği prim tutarlarının 130,71 TL, 110,60 TL ve 130,71 TL olduğu yazılıdır. Aynı poliçelere ilişkin davalı tarafından 16.08.2011 tarihinde düzenlenen kökten iptal ek belgesinde, iptal nedeni olarak, poliçenin başlangıçtan itibaren iptal edildiği yazılmış, iptal sebebi olarak açıklamaya yer verilmiştir. Dosyaya ibraz edilen, davalının acente sıfatı ile düzenlediği, sigortalının davacı olduğu başka sigorta poliçesinin incelenmesinde, poliçenin düzenlenme tarihinin 17.08.2011 olduğu, yine sigortalının davacı, sigorta ettirenin ... Seyahat İnş. Taah. Tic. San. Ltd.Şti. olduğu, bu poliçe ile de ... Sigorta A.Ş. nezdinde davacının apartman dairesinin “Evim Paket Poliçesi” ile sigortalandığı, “İndirimler” başlığı altında “peşin ödeme indirimi” notuna yer verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davaya konu işlemler hakkında acente tarafından sigortalıya bilgi verilip verilmediğine ilişkin yapılan araştırma çerçevesinde Doğal Afet Sigortalar Kurumunca verilen cevabi yazıda; zorunlu deprem sigorta poliçelerinin peşin tahsil edilen poliçeler olduğundan sigortalı/davalının poliçelerin primlerini ödediği Dask poliçelerinin iptal nedenlerini iptali gerçekleştiren sigorta acentesi veya yetkili sigorta şirketi tarafından sigortalıya bildirilmesi gerektiğini belirtmiş, yazı cevabı ekinde davaya konu poliçelere ilişkin olarak “Prim İptal Başlangıçtan” başlıklı belgeleri ibraz etmiştir.
Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimat Tebliğinin, Yetkili Sigorta Şirketleri ve Primlerin Tahsili başlıklı 7. maddenin 1. bendinde bu tarife ve talimata göre belirlenen prim tutarının peşin olarak tahsil edileceği, 3. bendinde Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartlarında belirtilen zorunlu haller dışında, düzenlenmiş bir Zorunlu Deprem Sigortası poliçesinin sonlandırılamayacağı düzenlenmiştir.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 23. maddesinde Zorunlu deprem sigortası poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin, sigorta sözleşmesinin bitiminden önce elektronik posta, kısa mesaj (SMS) veya çağrı merkezi kanalıyla sözleşmenin sona ereceğini ve yeni bir sigorta yaptırma zorunluluğunu sözleşme sahiplerine bildireceği düzenlenmiştir.
Davacı vekili, poliçelerde sigorta ettirenin ... Seyahat Şirketi olduğunu, sigorta ettirenin iştigal konusu gereği davalı ile arasında çok sayıda poliçe düzenlenmesine ilişkin ilişki bulunduğunu, yıllardır güvene dayalı bu ilişki sebebi ile ödemelere ilişkin makbuz alınmadığını ileri sürmüş, buna yönelik olarak davalı ile sigorta ettiren arasındaki 2009 yılından itibaren davalı aracılığı ile yapılan tüm sigorta poliçeleri sunulmuştur. Anılan belgenin incelenmesinde de; çok sayıda düzenlenen poliçeler için listeler halinde ödeme belgesi düzenlendiği, poliçe primlerinin tahsiline yönelik ödemelerin toptan ödemeler şekilde ödemenin gerçekleştirildiği, ödemelerin bir kısmında kredi kartı kullanıldığı, bir kısım ödemelerde ise poliçe iptalleri sebebi ile iade edilecek primlerin mahsup edildiği, bir kısım ödeme için de kira bedeli şeklinde ödemenin mahsup edildiği, elden nakit ödeme ve çek karşılığında ödemelerden bahsedildiği, yapılan bazı hesaplaşmada sigorta ettirenin alacaklı kaldığı miktarlardan da bahsedildiği, bazı poliçeler için pirimin peşin tahsil edilmesi gerektiğine dair yasal düzenleme karşısında poliçe tanzim tarihlerine göre ödemelerin aylar sonra yapıldığı sunulan bu belgeden anlaşılmaktadır. Anılan belgenin imzasız ve resmi belge niteliği taşımaması sebebi ile hükme esas alınmamasında bir isabetsizlik yok ise de bu ödeme planı karşısında, mahkemece, sigorta ettiren ile davalının ticari defterlerinin incelenerek, aralarında düzenlenen poliçelerin prim ödemeleri sebebi ile nasıl bir ticari örf geliştiğinin de tartışılması ve irdelenmesi gereklidir. Zira sunulan bu belge, prim tahsiline ilişkin olarak taraflar arasında peşin ve makbuz ile ödeme dışında bir ödeme şeklinin kabul edildiğini
düşündürmektedir. Bu nedenle sigorta ettiren ile davalı arasında prim ödenmesine ilişkin oluşan ticari örfün de araştırılarak davaya konu olayda prim ödenmemesi sebebi ile poliçe tanziminden 6 gün sonra poliçelerin iptal edilmesinin geçerli olup olmadığının Türk Medeni kanununun 2. maddesi çerçevesinde tartışılması gereklidir.
Uyuşmazlık, davacının sigorta prim borcunu ödeyip ödemediği, davalı tarafından iptal edilen poliçelerin iptal şeklinin ve sebebinin geçerli olup olmadığı, zarardan davalının sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Buna göre mahkemece yapılacak iş; poliçelerin iptalinde iptal sebebi olarak bir açıklamaya da yer verilmediği dikkate alınarak, sigortalının/sigorta ettirenin ve acentenin defter kayıtları üzerinde inceleme yapılarak fiili ödemenin mevcut olup olmadığı, sigortalı/sigorta ettiren ile davalı acente arasında prim ödemelerine ilişkin bir ticari örf oluşup oluşmadığının araştırılarak, Genel Şartların C.1. maddesi çerçevesinde poliçe iptaline ilişkin işlemin 6 gün sonra yapılmasının yasaya uygun olup olmadığının tartışılması, davacının müracatı üzerine davalı tarafça düzenlenen poliçelerin Doğal Afet Sigortalar Kurumu ile ... Sigorta A.Ş."nin sistemine de kaydedildiğine göre, poliçelerin davalı tarafından iptalinin, taraflar arasındaki ticari ilişki, ticari örf çerçevesinde ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 23. maddesinin ve Tarife ve Talimat Tebliğinin 7/3. maddesi çerçevesinde usulüne uygun ve geçerli olup olmadığını tartışılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle araştırma ve inceleme yapılmak ve bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 09/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.