Abaküs Yazılım
6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/3050
Karar No: 2012/7651
Karar Tarihi: 22.05.2012

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2012/3050 Esas 2012/7651 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacı, ticari araç kiralama sözleşmesinden kaynaklanan aracın aynen iade edilmesini veya 21.000 TL kiralama ve kasa bedeli ile 4.000 TL mahrum kalınan kar tazminatının tahsil edilmesini istedi. Mahkeme, 21.000 TL alacağın tahsilini kabul ederken fazla istemleri reddetti. Davacının aracın kasasına yönelik istemi terditli olduğundan, yardımcı talep hakkında karar vermeden önce asıl talep hakkında inceleme yapılması gerektiği kararlaştırıldı. 6100 sayılı HMK'nın 111. maddesi gereğince, mahkeme davacının asli talebinin reddine karar vermedikçe fer'i talebi inceleyemez ve hükme bağlayamaz. Sonuç olarak, hüküm bozuldu ve davalı yararına takdir edilen 900 TL vekalet ücreti davacıdan alınarak davalıya verildi. Kanun maddeleri 6100 sayılı HMK'nın 111. ve 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3. maddesi ile HUMK'nın 428. maddesi olarak belirtildi.
6. Hukuk Dairesi         2012/3050 E.  ,  2012/7651 K.

    "İçtihat Metni"

    Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davalı vekili Av. Ç... E... ve davacı vekili Av. K... D... geldiler. Hazır bulunanların sözlü beyanları alındıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

    Uyuşmazlık, ticari araç kiralama sözleşmesinden kaynaklanan aracın aynen iadesi, mümkün olmadığı takdirde 21.000 TL kiralama ve kasa bedelinin ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 4.000 TL mahrum kalınan kar tazminatının tahsiline ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 21.000 TL alacağın tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

    Davada dayanılan ve hükme esas alınan 10.8.2006 başlangıç tarihli ve yirmidört ay süreli ticari araç kiralama sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ve tarafların aralarındaki anlaşma gereğince iki yıl süreyle kiralık olarak kullanılan aracın kasası, süre sonunda davacı kiralayana ait olacaktır. Davalı bunun karşılığında 21.000 TL aldığını kabul etmektedir. Söz konusu aracın davalı kiralayanın borcu nedeniyle 20.11.2006 tarihinde haczedilerek 17.4.2007 tarihinde muhafaza altına alınmasını takiben, davacı kiracı 16.5.2007 tarihinde keşide ve 18.5.2007 tarihinde tebliğ ettirdiği ihtarname ile aracın haczedilmesi ve işletilememesi dolayısıyla zarara uğradığını, aracın muhafazadan kurtarılarak kendisine teslim edilmediğini, sözleşmenin ifasında temerrüte düşüldüğünü belirterek sözleşmeyi feshettiğini bildirmiş, açmış olduğu işbu davada da aracın aynen iadesini, mümkün olmaması halinde ödenmiş olan 21.000 TL kiralama ve kasa bedeli ile 4.000 TL mahrum kalınan karın tahsilini istemiştir. 
             
     Davacının araca yönelik talebi terditli bir dava olup terditli davalar hakkında 1086 Sayılı HMUK"da bir hüküm bulunmamakla birlikte 6100 Sayılı HMK"nun 111. maddesinde bu husus düzenlenmiştir. Anılan maddenin ikinci fıkrası gereğince mahkeme davacının asli talebinin reddine karar vermedikçe fer"i talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz. Her ne kadar HMUK"da yer almasa da uygulamada geçerli kabul edilen terditli davalarda davacının iki talebi vardır. Ancak bunları kademeli olarak yapar. Bunlardan biri asıl, diğeri yardımcı taleptir. Davacı ilk önce asıl talebi hakkında karar verilmesini ister. Yardımcı talebini ise asıl talebinin reddedilmesi olasılığı için yapar. Terditli davanın dinlenebilmesi için asıl talep ile yardımcı talep arasında bir bağlantı bulunması ve her iki talebin de hukuki ve ekonomik bakımdan aynı veya benzer amaca yönelmiş olması gerekir. Terditli davada mahkeme ilk önce asıl talep hakkında inceleme yapar, bunu yerinde bulursa yardımcı talebin incelenmesine gerek kalmaz. Asıl talep yerinde görülmezse o zaman yardımcı talebin incelenmesine geçilir.                                  

    Dava konusu olayda da; davacının aracın kasasına yönelik istemi terditli olup, öncelikle aracın aynen iadesini, mümkün olmadığı takdirde ödenmiş olan 21.000 TL bedelinin tahsilini istemiştir Davalı da, yargılama sırasında muhafazadan kurtarılan araç davacıya teslim etmeye hazır olduğunu beyan etmiştir. Bu durumda davacının asıl talebi olan aynen iadesi konusunda bir inceleme ve değerlendirme yapmadan doğrudan yardımcı (terditli) talep hakkında karar vermesi usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
                                     
    SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir olunan 900.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine,  22/05/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi