22. Hukuk Dairesi 2016/20415 E. , 2016/23562 K.
"İçtihat Metni"
DAVA...Taraflar arasındaki, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin, eksik ödenen ücret ... ilave tediye ücreti alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı sebeplerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenilmesi... davacı avukatı tarafından duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış... duruşma için.......2016 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına vekili ... ... geldi. Karşı taraf adına kimse gelmedi...Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya ... verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili işçinin usta öğretici olarak çalıştığını, ...sözleşmesinin işverence haksız feshedildiğini, davacının ders saati ücretinin eksik belirlendiğini, çalışma karşılığı olmayan hafta tatili ... ulusal bayram... genel tatil ücretlerinin ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, ilave tediye alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin, eksik ödenen ücret... ilave tediye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkili ... davacı arasında... Kanunu kapsamında ... ilişki bulunmadığını, görevli yargı yerinin idari yargı olduğunu, davacının iddia... taleplerinde haksız olduğunu ileri sürerek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, davacının statü hukukuna tabi olduğundan görevli yargı yerinin idari yargı olduğu belirtilerek, yargı yolunun caiz olmaması sebebiyle davanın usulden reddine dair verilen karar, davacının temyizi üzerine Dairemizin.......2015 tarihli kararıyla, uyuşmazlığın çözümünde mahkemenin görevli olduğu gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyma kararı verilerek yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Somut olayda, davacının, aylık maktu ücretle değil, ... sayılı Devlet Memurları Kanunu"... .... maddesi... dosya içeriğinde ... alan taahhütnamelere göre, ders saati ücreti ... çalıştığı anlaşılmaktadır.
Dairemizce, usta öğreticiler bakımından uygulanan kriterlere göre; öncelikle davacının ... ayda çalıştığı toplam ders saati süresi... ayda fiilen çalıştığı toplam ... sayısına bölünerek, günlük ortalama çalışma saat süresi bulunmalıdır. Bulunan günlük ortalama çalışma saat süresinin, ders saati ücreti ... çarpılması neticesinde ulaşılan miktar nazara alınarak, çalışma karşılığı olmayan hafta tatili ... ulusal bayram... genel tatil günleri ücretleri hesaplanmalıdır. ...hesaplama, ... ...için ayrı ayrı yapılmalıdır. Örnek vererek açıklamak gerekirse; ilgili ayda, toplam yüzkırk ders saati fiilen çalışan ... usta öğreticinin... ...için aylık fiilen çalıştığı ... sayısının yirmi ... olduğu... ders saati ücretinin ... .........olduğu kabul edilirse......ayda çalışılan toplam ders saatinin (... saat...fiilen çalıştığı toplam ... sayısına (......) bölünmesi neticesinde, günlük ortalama çalışma saat süresinin yedi saat olduğu sonucuna ulaşılacaktır. ... konusu günlük ortalama çalışma saat süresinin... saat...ders saati ücreti (......TL) ... çarpımı neticesinde ulaşılan, .........miktarı, çalışma karşılığı olmayan ... günlük hafta tatili veya ulusal bayram... genel tatili ücretidir.
...husus... belirtilmelidir..., somut olayda, taraflar arasında, akti tatile ilişkin ... anlaşma olmadığından, usta öğretici olan davacının, 4857 sayılı... Kanunu hükümlerine göre, çalışma karşılığı olmadan ücreti ödenmesi gerekli hafta tatili gününün, haftada sadece ... ... olduğu kabul edilmelidir.
Aylık ücret miktarının belirlenmesine gelince; usta öğreticiye ilgili... için... ayda fiilen çalıştığı ders saati ... ders saat ücretinin çarpımı neticesinde bulunacak tutara... ayda çalışma karşılığı olmayan hafta tatili günleri için hesaplanan ücret tutarı eklenmeli... ulaşılan sonuç aylık ücret miktarı olarak esas alınmalıdır. Örneğin, ilgili ayda, toplam yüzkırk ders saati fiilen çalışan... ders saati ücreti...,......olan ... usta öğreticinin, fiili çalışması karşılığı ... kazandığı tutar, ... X...,...TL...1....,.......... Yukarıdaki paragraftaki hesaplamaya göre, çalışma karşılığı olmayan hafta tatili gününün ücretinin...,......olduğu... ilgili... için çalışma karşılığı olmadan toplam dört günlük hafta tatili ücretinin bulunduğu kabul edilirse, ......için ödenmesi gerekecek toplam çalışma karşılığı olmayan hafta tatili günü ücreti...,......... = ...,......olacaktır.......,......... ...,......... toplamı neticesinde ulaşılan......,......miktarı, aylık ücret miktarı olarak tespit edilmelidir.
İşçilik alacaklarının hesaplanmasında esas alınması gereken çalışma süresinin nasıl belirlenmesi gerektiği meselesine gelince; fiilen çalışılan ... sayısı ... çalışma karşılığı olmadan ücrete ... kazanılan hafta tatili ... ulusal bayram... genel tatil ... sayısı toplanmalı... ulaşılan süre...toplam çalışma süresi olarak esas alınmalıdır.
Mahkemece, dava konusu alacakların hesaplanmasında, yukarıda belirtilen maddi... hukuki olguların nazara alınmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur. Açıklanan hususlar nazara alınarak, dava konusu ... alacaklar yeniden hesaplanmalıdır.
3-Davacı tarafın, ders saati ücretinin eksik kuruşlandırıldığı yönündeki iddiası bakımından, ... sayılı Kanun...göre uygulanan aylık katsayısının...memur maaş hesaplamalarında kullanılan aylık katsayısının...uyuşmazlığa konu hesaplama tarih aralığında... olduğu, ilgili kamu kurumundan sorularak araştırılmalı... anılan kanunun .... maddesi hükmü... nazara alınarak ders saati ücretinin eksik kuruşlandırıldığı yönündeki iddia değerlendirilmelidir.
4-Davalı vekilince süresinde ileri sürülen, ıslaha karşı zamanaşımı savunmasının nazara alınmaması ... diğer hatalı yöndür.
5-Davacı vekili, ayrıca, temerrüt ihtarnamesinin faiz başlangıç tarihleri yönünden nazara alınmamasının... hatalı olduğunu ileri sürmektedir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’... .... maddesi uyarınca, taraflar ellerinde bulunan delilleri dilekçelerine eklemek zorundadır. Davacı vekili, delilleri arasında temerrüt ihtarnamesine dayanmış ... de, yargılama boyunca dosya kapsamına temerrüt ihtarnamesini sunmamıştır. ... ... eldeki temyiz incelemesine esas temyiz dilekçesi ekinde, temerrüt ihtarnamesinin sunulduğu anlaşılmaktadır. ...halde, ... ... temyiz dilekçesi ekinde sunulan temerrüt ihtarnamesinin nazara alınması mümkün olmadığından, davacı vekilinin... yöne ilişkin temyiz itirazı yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen......,......duruşma vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, ......2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.