Abaküs Yazılım
17. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/1978
Karar No: 2020/4570
Karar Tarihi: 08.07.2020

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2019/1978 Esas 2020/4570 Karar Sayılı İlamı

17. Hukuk Dairesi         2019/1978 E.  ,  2020/4570 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

    Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda;kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne air verilen hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
    -K A R A R-
    Davacı vekili; 20.07.2008 tarihinde; maliki ve sürücüsü ..."nun sevk ve idaresinde bulunan aracın karıştığı kaza neticesi araçta yolcu olarak bulunan ..."nun malul kaldığını, sürücü ..."nun ise olay sırasında vefat ettiğini, kazada sürücü ..."nun tam kusurlu olduğunun belirlendiğini, müvekkili ... tarafından ..."ya 125.000,00 TL ödeme yapıldığını, Sigortacılık Kanunu ve ... Yönetmeliği uyarınca zarara neden olan aracın sürücüsü, işleteni ve diğer sorumlularına rücu hakkı doğduğundan, ölü ..."nun mirasçılarından tahsili için Antalya 11.İcra Müdürlüğünün 2010/6132 sayılı dosyasından takip başlattıklarını, davalıların borca itirazı üzerine takibin durduğunu, davalıların itirazlarının haksız olduğunu beyanla, itirazın iptaline, takibin devamı ile %40 oranında icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalılar davaya cevap vermemiştir.
    Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile Antalya 11. İcra Müdürlüğü"nün 2010/6132 sayılı dosyasındaki takibe itirazın iptali ile asıl alacak 125.000,00 TL ile 10.02.2010 ödeme tarihinden takip tarihi olan 02.03.2010 tarihine kadar işleyen yasal faiz 616,44 TL için asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz yürütülecek şekilde itirazın iptali ile takibin devamına, alacak yargılamayı gerektirdiğinden, icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle ödenen tazminatın davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
    T.C.Anayasası"nın 36/1 maddesinde; "Herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" düzenlemesine; 6100 Sayılı HMK"nun 27. maddesinde; "Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını içerir" düzenlemesine yer verilmiştir.
    Bir davanın görülmesi için taraf teşkilinin sağlanması esas olup, hakimin bu hususu re"sen gözetmesi gerekir. Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırabilmesi, öncelikle tarafların yargılamanın aşamalarından haberdar edilmesi ile mümkündür.
    Adil yargılanma hakkının kapsamında yer alan savunma haklarının etkin biçimde kullanılmasını teminen konulan yasal düzenlemelerden biri de, davada esaslı işlem olan bilirkişi raporlarının taraflara tebliğine ilişkin düzenlemedir. 6100 sayılı HMK"nun 280/1 maddesi "Bilirkişi, raporunu, varsa kendisine incelenmek üzere teslim edilen şeylerle birlikte bir dizi pusulasına bağlı olarak mahkemeye verir; verildiği tarih rapora yazılır ve duruşma gününden önce birer örneği taraflara tebliğ edilir" hükmünü amirdir. Anılan tüm bu yasal düzenlemelerde, davada taraf olanların haklarının korunması amaçlanmış olup tarafların yargılama süreçlerine etkin katılımının sağlanması ise, mahkemece yapılan tüm tebligatların usulüne uygun olması ile sağlanabilecektir.
    Eldeki dosyada ise aldırılan kusur ve hesap raporları davalı tarafa tebliğ edilmemiştir. Mahkemece, davalı tarafa bilirkişi raporları tebliğ edilip, bilirkişi raporlarına karşı beyan ve itirazda bulunma hakkı verilmeyerek davalı tarafın savunma hakkı kısıtlanmıştır.
    Bu durumda mahkemece kusur ve hesap bilirkişisi raporlarının davalılara tebliği ile rapora karşı beyan ve
    itirazlarını bildirmesi hususunda süre verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde savunma hakkının kısıtlanması doğru değildir.Bu husus yerine getirilmeden hüküm kurulması, savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
    2-Kabule göre de; ... Yönetmeliği"nin 9/1. maddesinde, hesaba başvurulabilecek haller düzenlenmiş olup, anılan maddenin (b) bendinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için" Hesaba başvurulabileceği, "Rücû Hakkının Kullanılması" başlıklı 16. maddesinde ise; hesaptan yapılan ödemeler nedeniyle; zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere, rücû edileceği hükme bağlanmıştır.
    Anılan Yönetmelik hükümlerine göre; ... kaza tarihinde zorunlu sigorta yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için ödeme yapabilecek ve ödeme yaptıktan sonra sigorta yaptırmayan kişilere rücu hakkını kullanabilecektir.
    Somut olayda ise; davacı ... olay tarihinde trafik sigortası bulunmayan, davalılar murisinin maliki, sürücüsü olduğu aracın karıştığı ve murisin tam kusurlu olduğu kaza nedeniyle yaralanan 3. kişiye ödenen sürekli işgöremezlik tazminatının, itirazın iptali şeklinde davalılardan rücuen tazminini talep etmiştir. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; kazanın 20.07.2008 tarihinde meydana geldiğini, kazaya karışan ... plakalı aracın önceki maliki tarafından Mapfre Sigorta A.Ş. nezdinde 10.9.2007- 10.0.2008 tarihlerini kapsayan ZMM Sigortası poliçesinin bulunduğunu, poliçenin kaza tarihinde geçerli olduğunu, davacı vekili ise temyize cevap dilekçesinde; ekte sunduğu trafik kaydına göre, aracın noter satış tarihinin 23/06/2008, kaza tarihinin ise 20.07.2008 olduğunu, poliçe genel hükümleri c-4 maddesine göre 2918 sayılı Yasının 94 maddedeki 15 günlük süre geçtiğinden eski poliçenin hüküm ifade etmeyeceğini, davalılar murisi ..."nun ise ... sigorta A.Ş. nezdinde yaptırdığı trafik sigortası poliçesinin mebdeiden iptal edildiğini beyan etmiş, dilekçe ekinde ayrıca; üzerinde elle "poliçe mebdeiden iptal" yazısı bulunan tramer kaydını sunmuş olup; mahkemece, davacı tarafça ZMSS poliçesi bulunmadığı iddia olunan kazaya karışan... plakalı aracın, kaza tarihini kapsar geçerli ZMSS poliçesi bulunup bulunmadığı, davacı ... Hesabının
    basiretli bir tacir gibi hareket ederek, 3. kişilere ödeme yaparken kazalı aracın ZMM sigortası olup olmadığı hususunda yeterli araştırma yapıp yapmadığı hususlarında yeterli inceleme yapılarak varılacak sonuca göre yapılan ödeme nedeniyle davalıya husumet yöneltilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılıp, oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi de doğru görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıdaki (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."ya geri verilmesine 08/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi