Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2021/2988 Esas 2022/3536 Karar Sayılı İlamı

İhbarname No : KYB - 2020/109534

Hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan sanık ...'in 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 292/1 ve 62. maddeleri uyarınca 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair Ankara Batı 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 27/09/2018 tarihli ve 2018/860 Esas, 2018/818 sayılı Kararının Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Ceza Dairesinin 11/06/2019 tarihli ve 2018/9951 Esas, 2019/4605 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek kesinleşmesini müteakip, sanık tarafından yapılan yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin aynı Mahkemenin 03/09/2019 tarihli ve 2018/860 esas, 2018/818 sayılı ek kararına yönelik itirazın reddine dair mercii Ankara Batı 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 13/09/2019 tarihli ve 2019/2494 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 23/3. maddesinde yer alan “Yargılamanın yenilenmesi hâlinde önceki yargılamada görev yapan hâkim aynı işte görev alamaz” şeklindeki düzenleme ile aynı Kanun’un 318/1. maddesindeki “Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir.” biçimindeki düzenleme karşısında, ilk kararı veren hâkimin olayla ilgili kanaatinin oluştuğu, görüşünün ilk hükümle belirginleştiği, yeniden yargılama aşamasında ya da bu aşamaya götürecek talebin kabule değer olup olmadığına dair vereceği kararda önceki kanaat ve görüşünün etkisi altında kalabileceği, bu nedenle adil yargılama hakkının bir uzantısı olarak olaya tamamen yabancı, farklı bir hâkimin yargılamanın yenilenmesi talebini incelemesi gerektiği cihetle, somut olayda mahkûmiyet hükmünü veren hâkim ...'in, yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin kararı da verdiği gözetilerek, itirazın bu yönden kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 09.06.2020 gün ve 2020/5701 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 07.01.2021 gün ve KYB/2020-109534 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Gereği görüşülüp düşünüldü:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “Yenileme isteminin kabule değer olup olmadığı kararı ve mercii” başlıklı 318. maddesinin (1) numaralı fıkrasında;
“Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir”şeklindeki düzenleme mevcut olup, aynı Yasanın “Yargılamaya katılamayacak hâkim” başlıklı 23. maddesinin (3) numaralı fıkrasında da “Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapan hâkim, aynı işte görev alamaz” hükmü getirilmiştir.
5271 sayılı CMK.nın 23. maddesinin (3) numaralı fıkrası ile ilgili olarak, Komisyon Gerekçesinde de; “Tasarının 24'üncü maddesine, yargılamanın yenilenmesi talebi halinde de, önceki yargılamada görev yapan hâkimin aynı işte görev alamayacağı şeklinde üçüncü fıkra eklenmiştir. Böylece, aynı uyuşmazlık hakkında daha önce kanaatini belirtmiş olan hâkimin daha sonra yargılamanın yenilenmesi sürecinde görev yapması önlenerek, hâkim tarafsızlığı bu yönüyle de sağlanmak istenmiş ve 23'üncü madde olarak kabul edilmiştir” biçimindeki gerekçe mevcuttur.
Anılan yasa hükümleri ile; önceki yargılamada görev yapan hâkimin, yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulması halinde artık bu davaya bakamayacağı hükme bağlanarak hâkimin tarafsızlığı sağlanmıştır.
Somut olayda; Ankara Batı 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 27/09/2018 tarihli ve 2018/860 esas, 2018/818 sayılı kararının Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Ceza Dairesinin 11/06/2019 tarihli ve 2018/9951 esas, 2019/4605 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek kesinleşmesini müteakip, yargılamanın yenilenmesi talebi üzerine önceki yargılamada görev yapan (21782) sicil sayılı hâkimin,yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine dair aynı mahkemenin 03/09/2019 tarihli ve 2018/860 esas, 2018/818 sayılı ek kararında 5271 sayılı CMK.nın 23. maddesinin (3) numaralı fıkrasına aykırı olarak görev aldığı anlaşılmakla, anılan karara vaki itirazın bu yönden kabulü gerekirken istemin reddine karar verilmesi yerinde görülmediğinden,
Adalet Bakanlığı'nın Kanun Yararına Bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının ihbarname içeriği bu itibarla yerinde görüldüğünden Ankara Batı 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 13/09/2019 tarihli ve 2019/2494 değişik iş no'lu itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nın 309/4-a maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 01.03.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.