Dava, kira sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davacı dava dilekçesinde, davalının 01.08.2008 tarihli 3 yıl süreli kira sözleşmesi ile müvekkiline ait taşınmazı işyeri olarak kiraladığını, davalının sözleşme gereğince sorumlu olduğu stopajı yatırmaması nedeni ile yıllık gelir vergisi beyannamesinden mahsup edemediğinden, ödemek zorunda kaldığını, bu nedenle 13.297,00 TL zarara uğradığını, belirterek,  tazminine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, alınan bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar arasındaki ihtilaf, işyeri olarak kiraya verilen taşınmazda, kiracının ödemesi gereken stopajı ödememesi nedeni ile, kiralayanın bu miktarı gelir vergisinden mahsup edemediği iddiası ile tazminat talep edip edemeyeceğine ilişkindir.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde, kira gelirleri de, Gayrimenkul Sermaye iradı olarak değerlendirilmiş ve gelir vergisine tabi tutulmuştur. Yasanın 94. maddesi ise “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler ........ 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan sayılan ödemeleri .... nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” düzenlenmesine yer verilmiş, aynı yasanın 121. maddesinde, vergi tevkifatının mahsubu ile ilgili olarak “Yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan bu kanuna göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan Gelir Vergisine mahsubedilir......Mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması koşuluyla, yıllık gelir vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibarıyla yapılır. İkmalen veya resen yapılan tarhiyatlarda mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih esas alınarak yapılır. Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilatlar yönünden düzeltme yapılmaz.” denilerek, gelir vergisinden mahsup için, vergi sorumlusundan tahsilat yapılmasını zorunlu görmemiştir.  193 Sayılı yasa hükümlerine göre, işyeri kirasında gelir vergisini tevkifat yaparak kiracının ödeyeceği, vergi sorumlusunun kiracı olduğu, açıktır. Ayrıca 213 Sayılı yasanın 8. maddesi Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzel kişidir. Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir. Vergi kanunlariyle kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna mütaallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz. Bu kanunun müteakip maddelerinde geçen "mükellef" tabiri vergi sorumlularına da şamildir.” Düzenlemesine yer verilmiştir. Bu nedenle vergi borcundan işyeri kiralarında kiracının sorumlu olduğu sabit olduğu gibi,  kiracı tarafından tevkifatın yapılmaması yahut sözleşmede aksine hüküm belirlenmesi, kiracıyı sorumluluktan da kurtarmaz. Nitekim 252 Sayılı Gelirler Vergisi tebliğinin, beyanname üzerinden hesaplanan vergiye mahsubu düzenleyen 1.2. maddesinde “Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir veya kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiden yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergiler mahsup edilir. Mahsup işleminin yapılabilmesi için, tevkif yoluyla kesilen verginin beyannameye dahil edilen gelir veya kazanca ilişkin olması gerekir. Tevkif yoluyla kesilen vergilerin, yıllık gelir veya kurumlar vergisinden mahsubunda mükelleflerin kendilerinden yapılan vergi tevkifatı ile ilgili olarak kesintiyi yapan vergi sorumlularının adı-soyadı veya unvanını, bağlı olduğu vergi dairesini ve vergi kimlik numaralarını, kesintiye esas alınan brüt tutarları, kesilen vergileri ve kesinti yapılan dönemleri gösteren bir tabloyu yıllık beyannamelerine eklemeleri yeterlidir.” denilmek suretiyle Tevkif yolu ile kesilmesi gereken verginin, tahsil edilmiş olması şartını aramamış,  kesintiyi yapan vergi sorumlularının adı-soyadı veya unvanını, bağlı olduğu vergi dairesini ve vergi kimlik numaralarını, kesintiye esas alınan brüt tutarları, kesilen vergileri ve kesinti yapılan dönemleri gösteren bir tabloyu yıllık beyannamelerine eklemelerini yeterli görmüştür. Buna göre davacının gelir vergisinden mahsup talep edebilmesi için, davalının stopajı ödeyip ödememesinin önemi yoktur. Hal böyle olunca, davacı tarafından, gelir vergisinden mahsubu gereken bir miktarı, gelir vergisinden mahsup etmemiş olması yahut fazladan gelir vergisi ödemesi söz konusu ise, bunu ancak ödeme yaptığı kurumdan talep edebilir. Yapılan ödeme yasa hükümlere göre davalının yerine geçerek ödeme niteliğinde olmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.

Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükümün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine,  21.05.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.