14. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacılar tarafından, davalılar aleyhine 19.11.2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 10.06.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, paydaş tarafından açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar, ... ili, ..lçesi, 153 ada 3, 4, 5 ve 39 parsel, 145 ada 4 parsel, 124 ada 309, 343, 349, 435, 523 ve 539 parsel, 133 ada 5 parsel, 134 ada 2, 10, 16 ve 36 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın mümkün ise aynen taksim, mümkün değil ise satış suretiyle giderilmesini istemiştir.
Davalılardan ..., bir kısım taşınmazlarda bulunan yapı ve ağaçlar yönünden muhdesat iddiasında bulunmuştur.
Mahkemece, bir kısım taşınmazlar yönünden davanın kısmen kabulüne, bir kısım taşınmazlar yönünden davanın reddine, 145 ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın tefrik edilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre, dava konusu 153 ada 3, 4, 5 ve 39 parsel, 124 ada 309, 349, 435, 523 ve 539 parsel, 133 ada 5 parsel, 134 ada 36 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2) Dava konusu 124 ada 343 parsel ve 134 ada 10 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temyiz itirazına gelince;
Paydaşlığın (Ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (Muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (Ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (Ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (Muhdesat) arzın paydaşlarına (Ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut uyuşmazlıkta; davalı ... dava konusu 124 ada 343 parsel ve 134 ada 10 parsel sayılı taşınmazlarda bulunan meyve ağaçlarının kendisine ait olduğunu iddia etmiştir. Mahkemece, muhdesat konusunda bütün paydaşlar ittifak etmediği takdirde, muhdesat iddiasında bulunan davalı ..."a muhdesatın aidiyeti konusunda görevli mahkemede dava açmak üzere 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmeli; dava açıldığı takdirde bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmeli; açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün 124 ada 343 parsel ve 134 ada 10 parsel sayılı taşınmazlar yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
3-Dava konusu 134 ada 2, 10 ve 16 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temyiz itirazına gelince;
Dava konusu taşınmazda kamulaştırma şerhi bulunduğu takdirde kamulaştırma belgeleri getirtilerek kamulaştırma işlemlerinin kesinleşip kesinleşmediği araştırılmalı, kamulaştırma kesinleşmişse kamulaştırılan kısmın ifrazı için davacıya uygun bir süre verilerek taşınmazın kalan kısmının ortaklığının giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; dava konusu 134 ada 2, 10 ve 16 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydında Karayolları Genel Müdürlüğü lehine 04.07.2011 tarihli kamulaştırma şerhi bulunduğundan, kamulaştırmaya ilişkin belgelerin getirtilerek kamulaştırma işlemlerinin kesinleşip kesinleşmediğinin araştırılması, kamulaştırma kesinleşmişse kamulaştırılan kısmın ifrazı için davacı tarafa uygun bir süre verilmesi ve taşınmazın kalan kısmının ortaklığının giderilmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; davalı ..."ın dava konusu 153 ada 3, 4, 5 ve 39 parsel, 124 ada 309, 349, 435, 523 ve 539 parsel, 133 ada 5 parsel, 134 ada 36 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile bu taşınmazlar yönünden hükmün ONANMASINA; taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 29,20 TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, 124 ada 343 parsel ve 134 ada 10 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının kabulüne (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, 134 ada 2, 10 ve 16 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 16.11.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.