MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 08/09/2016 tarih ve 2015/756 E. -2016/574 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair ... Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi’nce verilen 11/01/2017 tarih ve 2017/7-2017/14 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 22/01/2019 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı ile davalı ..."ın kardeş olduklarını, uzun yıllar diğer davalı şirkette ortak olarak birlikte çalıştıklarını, daha sonra 26/06/2012 tarihli sözleşme ile müvekkilinin davalı şirketteki payını diğer davalıya devrettiğini ve aynı alanda faaliyette bulunan Üntar Tarım Aletleri San. Tic. Ltd. Şti. ile ticari hayatına devam ettiğini, 26/06/2012 tarihli Hisse Devir ve Ortaklıktan Ayrılma Sözleşmesinin 2-ğ maddesinde, şirket bünyesindeki kalıpların kullanımının ortak olacağının, aktifler ve pasiflere dahil edilmeyeceğinin, kalıpların hurdaya çıkması durumunda hurda bedelinin taraflarca eşit olarak paylaşılacağının, kalıplarda meydana gelecek hasarlar neticeside tadilat yapılması gerekirse tadilatın davalı şirket tarafından yaptırılacağının ve tadilat bedelinin taraflarca eşit olarak karşılanacağının ve davacıya veya şirketine fatura edileceğinin, taraflarca imzalanan 01/07/2013 tarihli ek protokolde ise kalıpların ortak kullanımına son verildiğinin ve kalıpların davalı şirket tarafından imha edileceğinin, müvekkilinin de imha sırasında hazır bulunacağının kararlaştırıldığını, kullanımına son verilen ve birlikte imhası kararlaştırılan kalıpların, dökümcülerden toplanarak ..."de yeri ve adresi bilinmeyen depolarda saklandığını, bu şekilde müvekkilinin ortak kalıpları kullanmasına engel olunduğunu, haksız rekabet yoluyla dürüstlük kurallarına aykırı şekilde ticari yarar sağlandığını, sözleşme hükümlerinin açıkça ihlal edildiğini, kalıpların halen davalıların tasarrufunda bulunduğunu ve müvekillinden kasten saklandığını ileri sürerek, şimdilik 100.000,00 TL cezai şartın temerrüt tarihi olan 30/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.Davalılar vekili, davaya konu cezai şartın hukuken geçerli olmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, sözleşmede kalıplarla ilgili hiçbir ceza koşulunun öngörülmediğini, itirazı kayıt beyan edilmeksizin ifalar kabul edilmiş olmakla cezai şart alacağından vazgeçilmiş sayılacağını, cezai şarta hükmedilecek olsa dahi davacının sözleşmeyi açık ihlalleri nedeniyle müvekkiline cezai şart ödemesi gerektiğinden, cezanın takas ve mahsubunun gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, taraflar arasında yapılan 01/07/2013 tarihli hisse devir ve ortaklıktan ayrılma sözlemesi ek protokolünün 2. maddesi ile 26/06/2012 tarihli sözleşmenin 3/ğ maddesinde belirtilen kalıpların ortak kullanımına bu sözleşme ile birlikte son verildiğinin, kalıpların davalı şirket tarafından imha ettirileceğinin, davacının da imhada hazır bulunacağının, aynı sözleşmenin sonuç kısmında ise ek sözleşmeye konu hususlar dışında taraflarca imzalanan sözleşmeler ve protokollerin iyi niyet çerçevesinde, tarafların ortak belirledikleri hakemler nezaretinde ifa edildiğinin kabul ve beyan edildiği, ancak belirtilen kalıpların davacı tarafın katılımı ile imha ettirilmediği, bu yönüyle davalı tarafın 01/07/2013 tarihli sözleşmenin 2. maddesindeki borcuna aykırı davrandığı anlaşılmakla birlikte, 26/06/2012 tarihli hisse devir ve ortaklıktan ayrılma sözleşmesinde ve bu sözleşmeye ek olarak düzenlenen 01/01/2013 tarihli ek sözleşmede, sözleşmeye konu kalıpların imha borcuna aykırılık halinde davalı tarafça cezai şart ödeneceğine ilişkin bir anlaşmanın yapılmadığı, 01/07/2013 tarihli hisse devir ve ortaklıktan ayrılma sözleşmesi ile tarafların ek sözleşmeye konu hususlar dışındaki borçlarının, tarafların ortak belirledikleri hakemler nezaretinde çekinme beyanı olmaksızın ifa edilmiş olduğunun kabul edildiği, bu yönüyle 6098 sayılı TBK"nın 179/1. bendi uyarınca usulen kararlaştırılan bir cezai şartın bulunmaması ve TBK"nın 179/2. bendi uyarınca davacı tarafın cezai şart isteme hakkını saklı tutmadan ya da ihtirazi kayıt öne sürmeden ifayı kabul etmiş olması sebebiyle cezai şart alacağından vazgeçilmiş sayıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; somut olaya uygulanması gereken yasa hükmünün TBK"nın 179/1. maddesi olduğu, buna göre davacı alacaklının, aksi kararlaştırılmış olmadıkça ancak ya akdin icrasını ya da cezanın ödetilmesini isteyebileceği, sözleşmenin ayakta tutulduğu ve akdin feshinin istenilmediği durumlarda, seçimlik cezanın ödetilmesine karar verilemeyeceği, davacının imha ediminin yerine getirilmediğini bildirdiği ve bu şekilde akdin halen geçerli olduğunu kabul ettiği, bu şekilde sözleşmeyi ayakta tutan ve akdin feshini istemeyen davacının, seçimlik cezai şartın tahsilini istemesinin de mümkün olmadığı belirtilerek, davacı vekilinin ilk derece mahkemesi hükmünün gerekçesine ilişkin istinaf başvurusunun kabulüyle ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 08/09/2016 tarihli 2015/756 E. 2016/574 K. sayılı kararının kaldırılmasına, davacının davasının açıklanan gerekçe ile reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, cezai şart bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İbraz edilen 26/06/2012 tarihli “Öntar Tarım Aletleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Hisse Devir ve Ortaklıktan Ayrılma Sözleşmesi” başlıklı sözleşmenin III/2-ğ maddesinde “Şirket bünyesindeki kalıpların kullanımı ortak olacak ve aktifler ve pasiflere dahil edilmeyecektir. Kalıpların hurdaya çıkması durumunda hurda bedeli taraflarca eşit olarak paylaşılacaktır. Kalıplarda meydana gelecek hasarlar neticesinde tadilat yapılması gerekirse tadilat Öntar Ltd. Şti. tarafından yaptırılacak olup tadilat bedeli taraflarca eşit karşılanacak ve tamirat bedeli Öntar Tarım Ltd. Şti. tarafından ..."a veya şirketine fatura edilecektir.” hükmü, aynı sözleşmenin “Cezai Şart ve Teminat” başlıklı VII maddesinde ise “1- İşbu sözleşmenin bir veya birkaç hükmünün taraflarca ihlal edilmesi veya sözleşmenin ifasından kaçınılması veya ifa edilmeyeceğinin beyan edilmesi veya VI. maddede belirtilen kefaletlerin belirlenen sürede sonlandırılamaması halinde; sözleşmeyi ihlal eden taraf diğerine 1.000.000,00 TL maktu cezai şartı hiçbir ihtara gerek kalmaksızın derhal ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. Cezai şartın gerçekleşmesi halinde cezayı ödemeyen sözleşmeyi ihlal eden
tarafın keşide ettiği senet işleme konulabileceği gibi ayrıca yasal yollara da müracaat edilebilecektir. 2- Bu ceza gerek akdin feshi gerekse aynen ifa halinde ödeneceği gibi ayrıca talep edilebilecek zarardan da mahsup edilmeyecektir.” hükmü düzenlenmiştir. Hisse Devir ve Ortaklıktan Ayrılma Sözleşmesi 01/07/2013 tarihli Ek Protokolün 2. maddesinde “26/06/2012 tarihli sözleşmenin 2/ğ maddesinde belirtilen kalıpların ortak kullanımına bu sözleşme ile birlikte son verilmiştir. Kalıplar Öntar Şirketi tarafından imha ettirilecektir. ... da imhada bulunacaktır.” denmiş, taraflarca imzalanan sözleşmeler ve protokollerin iyi niyet kuralları çerçevesinde tarafların ortak belirledikleri hakemler nezaretinde çekince beyanı olmaksızın ifa edilmiş oldukları belirtilmiştir.
Davacı tarafça, kullanımına son verilen ve birlikte imhası kararlaştırılan kalıpların, dökümcülerden toplanarak ..."de depolarda saklandığı, bu şekilde davacının ortak kalıpları kullanmasına engel olunduğu, kalıpların halen davalıların tasarrufunda bulunduğu ve davacıdan kasten saklandığı iddia edilerek cezai şartın tahsili istenmiş olup, kalıpların imha edilmeyerek davalılar tarafından kullanıldığı dolayısıyla 01/07/2013 tarihli ek protokole aykırı davranıldığı ileri sürülmüştür. 01/07/2013 tarihli ek protokol bir tasfiye protokolü olup bu sözleşmede açıkça bir cezai şart düzenlenmemiştir. Daha önce imzalanan 26/06/2012 tarihli protokolde yer verilen ve bu ilk protokol hükümlerine aykırılık halinde uygulanabilecek olan cezai şart hükmü bu nedenle dava konusu uyuşmazlıkta uygulanamaz ve cezai şart talebinin reddi gerekmektedir. Bu suretle; ... Bölge Adliye Mahkemesince, açıklanan gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değilse de; davanın reddine ilişkin karar yukarıda açıklanan gerekçe nedeniyle sonucu itibariyle doğru bulunduğundan ... Bölge Adliye Mahkemesinin kararının düzeltilen gerekçeyle onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile ... Bölge Adliye Mahkemesinin kararının 6100 sayılı HMK"nın 370/4. maddesi uyarınca yukarıda açıklanan şekilde düzeltilen gerekçeyle ONANMASINA, takdir olunan 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 13,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 24/01/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.