21. Hukuk Dairesi 2013/10499 E. , 2014/10397 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Denizli 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 28/03/2013
NUMARASI : 2012/64-2013/121
Davacı, 31/12/2005-26/09/2008 tarihleri arasında geçen ve primleri ödenen sürenin emekliliğe esas hizmet süresinden sayılmasına, 01/10/2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına ve ödenmeyen aylıkların yasal faiziyle birlikte ödenmesine, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, 01.10.2008 tarihi itibariyle tahsis edilen yaşlılık aylığının vergi kaydının 31.12.2005 tarihinde sona ermesi sebebi ile iptal edildiğini beyanla, 31.12.2005-26.09.2008 tarihleri arasında primlerini ödediği sürenin Bağ-Kur hizmetinden sayılmasına, 01.10.2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile bu tarihten itibaren ödenmeyen aylıklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 10.10.1986 tarihli Bağ-Kur"a giriş bildirgesi ile vergi kaydının başladığı 14.06.1983 tarihinden itibaren sigortalı olarak tescil edildiği, davacının 15.02.1984-14.04.1987 tarihleri arasında ve 11.05.1988 tarihinden itibaren devam eden meslek odası kaydının olduğu, 16.02.1984-20.04.1987; 11.05.1988-19.04.1990 tarihleri arasında ve 10.03.1997 tarihinden itibaren devam eden esnaf ve sanatkarlar sicil kaydının olduğu, 14.06.1983-17.04.1987; 10.05.1988-08.08.1988 tarihleri arasında vergi mükellefi olduğu, 26.09.2008 tarihli İB formunda davacının 03.03.1997 tarihinde tekrar başlayan vergi kaydının devam ettiği gözükürken, 17.10.2011 tarihli İB formunda 31.12.2005 tarihinde sona erdiğinin belirtildiği, 26.09.2008 tarihli tahsis talebi üzerine 01.10.2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacının vergi denetmeleri tarafından 27.09.2010 tarihinde yapılan yoklamada, eşinin davacının Gürcistan"a çalışmak üzere gittiğini, işlettiği kahvehaneyi 31.12.2005 tarihinde bıraktığını beyan etmesi ve 29.11.2011 tarihli yoklamada da, davacının işlettiği kahvehanenin mülk sahibi ile yapılan görüşmede 12.06.2006 tarihinden itibaren düzenli kira ödemesi olmadığından dükkanını başka birine kiraladığını beyan etmesi üzerine davacının vergi kaydının 31.12.2005 tarihinde sona erdiğinin kabul edildiği ve yaşlılık aylığının da iptal edildiği anlaşılmaktadır.
01.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinde zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 04.05.1979 tarihinde yürürlüğe giren 2229 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinin öngördüğü meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulu kaldırılmış sadece yasanın temel ilkesi olan kendi ad ve hesabına çalışma koşulu getirilmiş, 20.04.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.03.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
Yasakoyucu tarafından Bağ-Kur sigortalısı olabilmek için kimi zaman vergi mükellefi olmak, kimi zaman esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken, kimi zaman da hepsinin birden olması aranmış ise de, bu kayıtlar sigortalı olarak kabul edilebilmenin karinesidir. Bağ-Kur sigortalısı olmanın hiç bir zaman değişmeyen temel şartı kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmanın varlığıdır.
Somut olayda, davacının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının devam edip etmediği açık değildir. Davacının kendi adına çalışmasının fiili olup olmadığı araştırılıp netleştirilmeden davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Yapılacak iş, davacının hangi tarihlerde, hangi adreslerde faaliyet gösterdiğini araştırmak, ilgili Belediyeden işlettiği kahvehanenin ruhsatını istemek, su, elektrik, telefon aboneliklerini getirtmek, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davacının hangi tarihlerde kendi nam ve hesabına bağımsız çalıştığını araştırıp ortaya koymak, davacının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının sona erdiğinin tespit edilmesi halinde sadece yasanın aradığı kayıtların varlığı ile davacının sigortalı olamayacağını göz önünde bulundurarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.