2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"na aykırı davranmak eyleminden dolayı kabahatli ... hakkında ... Trafik Düzenleme ve Denetleme Büro Amirliğinin 17/10/2018 tarihli ve MA 32993505 sayılı idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan 108,00 Türk lirası (iki kez) ve 1.698,00 Türk lirası idarî para cezalarına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin Mersin 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 08/01/2019 tarihli ve 2018/3302 değişik iş sayılı kararları aleyhine Adalet Bakanlığının 16/09/2019 gün ve 8232 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 27/09/2019 gün ve KYB-2019-92945 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize verilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
1-Dosya kapsamına göre, kabahatli hakkında, zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptırmayıp trafiğe çıktığından bahisle idarî para cezası uygulanmış ise de; 2918 sayılı Kanun"un 91. maddesinde, "İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur" şeklindeki, 103. maddesinde, "Motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğu genel hükümlere tabidir" şeklindeki düzenlemeye nazaran, motorlu bisiklet türü araçların zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptırma mükellefiyetlerinin bulunmadığı, tescil kaydına göre kabahatlinin eylemine konu aracının cinsinin motorlu bisiklet olduğu ve motor hacminin 49 cc olduğu, bu nedenle kabahatli hakkında 2918 sayılı Kanun"un 91. maddesine uyarınca idarî para cezası uygulanamayacağı cihetle, itirazın belirtilen yönden kabulü yerine reddine karar verilmesinde,
2- 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 31. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “Kanun yoluna başvuru dolayısıyla oluşan bütün masraflar ve vekâlet ücreti, başvurusu veya savunması reddedilen tarafça ödenir.” şeklindeki düzenlemeye nazaran, kabahatlinin tescilli aracı plakasız kullanmak ve motorlu bisiklet ve elektriklik bisikletlerde koruma başlığı kullanmamak eylemleri nedeniyle hakkında uygulanan idarî para cezalarına yönelik başvurusunun reddine karar verildiğinin anlaşılması karşısında, kararına itiraz edilen kurum vekili yararına vekâlet ücreti tayin olunması gerektiğinin gözetilmemesinde, isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
I-Kanun yararına bozmaya konu ihbarnamenin (2) numaralı bendi yönünden yapılan incelemede;
Olağanüstü kanun yolu olan ve öğretide “olağanüstü temyiz” olarak adlandırılan kanun yararına bozmanın amacı hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen kararların Yargıtay’ca incelenmesini, buna bağlı olarak da kanunların uygulanmasında ülke sathında birliğe ulaşmak, hâkim veya mahkemelerce verilen cezaya ilişkin karar veya hükümlerdeki hukuka aykırılıkları toplum ve birey açısından hukuk yararına gidermektir.
Olağanüstü bir kanun yolu olan kanun yararına bozma müessesesinin konusunu oluşturabilecek kanuna aykırılık halleri, olağan kanun yolu olan temyiz nedenlerine göre dar ve kısıtlı tutulduğunda kesin hükmün otoritesi korunmuş olur.
26.10.1932 gün ve 29/12 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ve bu karar esas alınmak suretiyle verilen Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve Özel Dairelerin süreklilik arz eden kararlarında belirtildiği üzere, kabul edip etmemenin hâkim veya mahkemenin takdirine bağlı olduğu istekler hakkında verilen kararlar ile kanıtların değerlendirilmesine ve şahsi hakka ilişkin kararlar kanun yararına bozma konusu olamaz.
Bu açıklamalara ve yerleşik yargısal kararlara göre (Yargıtay 1. CD’nin 05/11/2008 tarih ve 2008/9091-7078 E.K; 3. CD’nin 14/11/2007 tarih ve 2007/12330-8319 E.K; 11. CD’nin 27/02/2013 tarih ve 2012/28035 E., 2013/3196 K. ve 12. CD’nin 27/12/2012 tarih ve 2012/21561-28771 E.K sayılı kararları) vekalet ücretinin şahsi hakka ilişkin olması nedeniyle bu hususta kanun yararına bozma talebinde bulunulamayacağından, yerinde görülmeyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin REDDİNE,
II-Kanun yararına bozmaya konu ihbarnamenin (1) numaralı bendi yönünden yapılan incelemede;
2918 sayılı Kanunun 3. maddesinde motorlu bisikletin tanımının ""Azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz."" şeklinde yapıldığı, anılan Kanunun 91. maddesinin
Madde 91 – (Değişik: 17/10/1996 – 4149/33 md.)
İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.
Zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin primler peşin ödenir. Ancak, Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlık primlerin taksitler halinde tahsil edilmesine ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir.
(Değişik üçüncü fıkra: 14/7/2004-5217/12 md.) Sigorta yaptıranların, sigorta şirketlerine ödeyecekleri sigorta priminin % 5’i oranındaki tutar, sigorta şirketi tarafından tahsil edildiği ayı takip eden ayın en geç 20’sine kadar İçişleri Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılır. Yatırılan bu tutarlar bütçeye gelir kaydedilir.
(Mülga dördüncü fıkra: 13/2/2011-6111/58 md.)
Geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar trafikten men edilir.
(Değişik altıncı fıkra: 13/2/2011-6111/58 md.) Yabancı plakalı taşıtların Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre Türkiye’de geçerli sigortaları yoksa bunlar için zorunlu mali sorumluluk sigortası Türkiye sınırlarına girişleri sırasında yapılır.
(Ek yedinci fıkra : 2/12/2004-5265/1 md.) Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde, ortak savunma veya barış harekâtı çerçevesinde Türkiye’de harekât, eğitim veya tatbikat maksadıyla bulunmasına izin verilen yabancı silâhlı kuvvetlerin neden olabileceği hasar ve zararların tazmini konularının özel bir anlaşmayla düzenlendiği hallerde, bu kapsamda Türkiye’ye girecek yabancı askerî araçlar bakımından bu madde hükmü uygulanmaz.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar."" hükümlerini amir olduğu, yine anılan Kanunun 103. maddesinde ""Madde 103 – Motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğu genel hükümlere tabidir."" hükmünün yer aldığı gibi Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın A.6/1-ı maddesi gereğince "Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar" teminat dışı haller arasında düzenlendiği gibi dosya içerisinde bulunan bilgiler uyarınca, muterize ait 33 EJU 07 plakalı aracın silindir hacminin 49 cc olduğu ve araç cinsinin iki tekerlekli motorlu bisiklet olduğu anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Mersin 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 08/01/2019 tarihli ve 2018/3302 değişik iş sayılı kararının CMK’nin 309/4-d maddesi uyarınca kısmen kanun yararına BOZULMASINA, üç farklı kabahat nedeni ile ... Trafik Düzenleme ve Denetleme Büro Amirliğinin 17/10/2018 tarihli ve MA 32993505 sayılı idari yaptırım karar tutanağı ile uygulana toplam 1.914,00 Türk lirası idari para cezasından; 2918 sayılı Kanun"un 91. maddesi gereğince uygulanan 108,00 Türk lirası idarî para cezasına ilişkin kısmın kaldırılmasına, 2918 sayılı Kanun"un 78/1-b maddesi gereğince uygulanan 108,00 Türk lirası idarî para cezasına ilişkin kısım ile 2918 sayılı Kanunun 23/4. maddesi uyarınca uygulanan 1.698,00 TL idari para cezasına ilişkin kısımların aynen muhafaza edilmesine, 26/04/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.