19. Hukuk Dairesi 2017/3703 E. , 2018/587 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi
MAHKEMESİ : Asliye Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasında görülmekte olan alacak davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ... BAM 3. Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararın bu kere davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde yapılan duruşmaya çağrılan taraf vekillerinden duruşmaya gelen davalı vekili Av. ..."nın sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, davacının ruhsata dayalı olarak Pülümür"de krom cevheri çıkardığını, dava dışı ... isimli kişinin davacı şirketin resmi işlemlerini yürütmek ve çıkardığı madeni pazarlama konusunda sınırlı yetkiler içeren 12/06/2008 tarihli vekaletname ile davacı şirkete müdür olarak atandığını, dava dışı Serpil Kocadöli"nin davacı şirketin çıkardığı krom cevherini davalıya satışı konusunda anlaşma yaptığını, davacı şirket tarafından 727 ton krom cevherinin Trabzon limanında davalıya ait depoya teslim edildiğini, dava dışı Serpil Kocadöli"nin fatura kesme ve para tahsil etme yetkisi bulunmadığı halde, vekil ... ile davalı şirketin hukuka aykırı şekilde birlikte hareket ederek vekil ..."nin elinde bulunan ... Madencilik Ltd. Şti."ye ait faturanın sevk irsaliyelerine aykırı olarak dava konusu mallara ait fatura imiş gibi düzenlenerek davalı şirket kayıtlarına alındığını, 254.880,00 TL bedelli bu faturanın davacı ile bir ilgisinin bulunmadığını, davalıya sevk edilen mal bedelinin bu şekilde dolandırıcılık yapılarak davacıya ödenmediğini ileri sürerek, mal bedeli olarak şimdilik 20.000,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacı vekili 29/12/2016 tarihli dilekçesi ile talep konusu 419.188,20 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında yapılmış hiçbir sözleşme bulunmadığını, dava dışı ... tarafından gönderilen malların parasının ödendiğini, ..."yi vekil atayan davalının kendisinin denetlemesi gerektiğini, davacı ile ..."nin birlikte müvekkilini dolandırmaya çalıştığı için suç duyurusunda bulunduğunu, ... tarafından yapılan tahsilatın geçersiz kabul edilmesi halinde alım satım sözleşmesinin asli unsurlarının sakatlanması söz konusu olacağından malın davacıya ait olduğu hususunda hüküm tesis edilmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince, yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü"nden alınmış 34 adet sevk fişi ile kendi araçlarıyla kendisine ait madenden çıkan krom cevherini davalıya ... limanında teslim ettiği, davalının iyiniyetli olarak yetkisiz kişiye yaptığı ödeme ile borcundan kurtulmasının söz konusu olamayacağı, davacının sebepsiz iktisap hukuki sebebine dayanarak krom cevheri bedelini davalıdan talep edebileceği gerekçesiyle 419.188,20 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmiş, karara karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre, Maden Kanunu ve Maden İşleri Yönetmeliğine göre madenin sevki esnasında sevk fişinin doldurulması gerektiği, davacının madeninden çıkan madeni davalıya usulüne uygun teslim ettiği ve yönetmelik gereği doldurmakla yükümlü olduğu satış bilgi formunu doldurarak resmi kurumlara verdiği, bu formda da davalıya satılan krom miktarının gösterildiği, davalının da krom madenini teslim aldığını beyan etmesi karşısında malın sahibinin davayı temlik eden şirket olduğunun anlaşıldığı, davalının teslim aldığı madenin sahibine bedelini ödemesi gerekirken sevk fişindeki bilgilere göre faturayı düzenlemeyen ve düzenleme yetkisi olmayan 3.kişi şirkete ödeme yapmasının malın bedelinin ödendiğini göstermeyeceğini, davacının temsilcisi olan ..."nin para tahsiline yetkili olmaması nedeniyle davalının mal bedelini ödediğini ispat edemediği gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Dava, satılıp teslim edildiği iddia edilen mal bedelinin tahsili davasıdır. İlk derece mahkemesince istinabe yoluyla bilirkişi incelemesi yaptırılırken istinabe olunan mahkemeden üniversitelerin ticaret veya borçlar hukuku kürsüsünden seçilecek bir öğretim üyesi, bir SMMM ve bir maden mühendisinden oluşacak 3 kişilik bilirkişi heyeti görevlendirmesi istenmiş olmasına rağmen mahkemece oluşturulan bilirkişi heyetine maden teknik bilirkişisi katılmamış ve madencilik sektörünü tam olarak bilmeleri mümkün olmayan hukukçu ve mali müşavir bilirkişi kurulu tarafından rapor düzenlenmiş, bu husus yerel mahkeme ve istinaf üzerine Bölge Adliye Mahkemesince gözden kaçırıldığından tahkikat yetersiz kalmıştır. Yetersiz tahkikat ile karar verilmez. Mahkemece konusunda uzman madencilik sektörü alanında teknik bir bilirkişinin de bulunduğu yeni bir 3 kişilik bilirkişi heyetinden ayrıntılı ve Yargıtay denetimine elverişli bilirkişi raporu alınıp dosyadaki tüm deliller ve özellikle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü Sevk Fişleri ile Trabzon Liman İşletmesi belgeleri incelenerek, sevk fişlerinin bazılarının üzerinde sevk sorumlusu olarak davalının madeni satın aldığını savunduğu Serpil Kocadöli"nin olduğu da dikkate alınıp, bunun sebebi de araştırılarak delillerin tamamı toplandıktan sonra davacı tarafından davalıya maden teslimatı yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa miktarı, teslimin varlığı kanıtlandığı takdirde dava konusu madenin ..."den çıkarılıp ... Limanına teslim edildiği fiyatın mal bedeli ve nakliye dahil olduğu anlaşılmasına rağmen, birim fiyat olarak yerel mahkemece kabul edilen ve BAM tarafından da benimsendiği anlaşılan nakliye ve sigorta dahil Avrupa limanlarında teslim metrik ton fiyatından hesaplama yapılmasının da doğru olmayacağı gözetilerek davaya konu krom cevheri ve Trabzon limanına nakliye bedelinin rayiç değeri yöntemince araştırılıp alacak bedelinin hesaplanması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA,vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine, dosyanın ... Asliye Ticaret Mahkemesine, kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde davalıya iadesine, 13/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.