14. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/13454 Karar No: 2014/14798 Karar Tarihi: 23.12.2014
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2014/13454 Esas 2014/14798 Karar Sayılı İlamı
14. Hukuk Dairesi 2014/13454 E. , 2014/14798 K.
"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki davadan dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, davalı ... ile aralarında 28.01.2008 tarihinde düzenlenen satış vaadi sözleşmesi uyarınca 659 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki payının satışının vaat edildiğini, edimini yerine getirdiğini, tapu kaydının devredilmediğini ileri sürerek taşınmazın adına tescilini veya rayiç değerinin alınmasını istemiştir. birleştirilen 2011/628 Esas sayılı davasında davacı ..., davalı ... ile 10.05.2005 gününde düzenlenen satış vaadi sözleşmesi uyarınca 659 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki payının satışının vaat edildiğini, edimini yerine getirdiğini, tapu kaydının devredilmediğini ileri sürerek, taşınmazın adına tescilini istemiştir. Davalı, davaların reddini savunmuştur. Mahkemece, birleştirilen davanın kabulüne; asıl davada ise tazminat isteminin kabulüne karar verilmiştir. Davalı hükmü temyiz etmiş, temyizinde maddi durumunun elverişli bulunmadığını, gerekli harç ve giderleri ödeyemeyeceğini belirterek adli yardım isteminde de bulunmuştur. Adli yardıma ilişkin usul ve esaslar 6100 sayılı HMK’nın 334 ila 340. maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan yasanın 336/3. maddesinde adli yardım talebinin kanun yollarına başvuru sırasında Yargıtay’a da yapılabileceği, 337/1. maddesinde duruşma yapılmaksızın istem hakkında bir karar verileceği hüküm altına alınmıştır. Diğer taraftan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (I) sayılı tarifenin yargı harçları başlığını taşıyan kısmında, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden tarifede gösterilen oranda nispi karar ve ilam harcı alınacağı hükme bağlanmış, aynı kanunun 16. madderinde temyize konu kararla ilgili davanın nispi harca tabi olacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, HUMK’nın 434. maddesinde (6100 sayılı HMK’nın 366 maddesi yollamasıyla 344. maddesi), temyiz dilekçesi verilirken gerekli harcın tamamının ödenmesi gerektiği; 10.05.1965 tarihli, 1/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararıyla da peşin ödenmesi gerekli temyiz harcının hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte bir olacağı kabul edilmiştir. Ayrıca, HUMK’nın 434/III. maddesinde (6100 sayılı HMK’nın 368 ve 344. maddeleri), dörtte bir oranındaki harcın ödenmemesi halinde yapılacak işlemin usul ve esasları gösterilmiştir. Açıklanan nedenlerden ötürü; 1-Temyiz eden davalının, kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin temyiz harç ve giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu kanaatine varılamadığı, başka bir deyişle HMK’nın 334/1. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, davalının adli yardım isteminin reddine, 2-Karar ve ilam harcı tutarının 1/4 oranındaki nispi temyiz harcının tamamlanması bakımından HUMK’nın 434/III. maddesi uyarınca işlem yapılabilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 23.12.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.