Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/8319 Esas 2013/10295 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/8319
Karar No: 2013/10295

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/8319 Esas 2013/10295 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davanın konusu, çaplı taşınmaz malın el atılmasının önlenmesi ve ecrimisil isteğidir. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Ancak, davanın, taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve para ile değerlendirilebileceği belirtilmiştir. Böyle bir dava için dava değeri ve harç, el atılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil toplamından oluşmaktadır. Dosya incelendiğinde, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırılmadığı gibi, yargılama sırasında da harç ikmali yapılmadığı anlaşılmaktadır. Harçların ödenmesi gerektiği kanun maddeleri de (492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi) hatırlatılmıştır. Bu nedenle, davanın değeri üzerinden peşin harcın alınması gerektiği belirtilmiş ve mahkeme kararı bozulmuştur. Kanun maddeleri, 1086 sayılı HUMK'nın 413. ve 428. maddeleri ile 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 16. ve 32. maddeleridir.

1. Hukuk Dairesi 2013/8319 E. , 2013/10295 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : MENDERES 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/01/2013
NUMARASI : 2011/880-2013/16

Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu; böyle bir davada, 1086 sayılı HUMK"nın 413. ve 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddeleri uyarınca dava değerinin ve buna göre alınacak harcın, el atılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil toplamından ibaret olacağı kuşkusuzdur (4.3.1953 tarihli ve 10/2 sayılı İBK).
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davanın, hükmedilmesi istenen ecrimisil miktarı üzerinden harç ödenmek suretiyle açıldığı, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırılmadığı gibi, yargılama sırasında da bu yönden harç ikmali yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür.
Hal böyle olunca, öncelikle davada ileri sürülen isteklerden el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşfen saptanan ya da saptanacak dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20.6.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.