Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı M.G. vekili tarafından süresinde, davalı F. G. tarafından ise süresi geçtikten sonra temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi S. A."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Dava, mülkiyet hakkına dayalı el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkin olup mahkemece, her iki isteğin de kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 114 ada 216 parsel sayılı havuz, cam, ev ve tarla vasıflı taşınmazın 14.6.2010 tarihinde satın alma yoluyla davacı adına kayıtlı olduğu görülmektedir.
1) Hüküm davalı F.."a 10.12.2012 tarihinde tebliğ edilmiş, bu davalının temyiz dilekçesi ise 31.12.2012 günü verilmiştir. Tebliğ günü ile temyiz tarihi arasında 15 günden fazla süre bulunduğundan davalı F.."ın temyiz isteminin HUMK"nın 2494 sayılı Yasa ile değişik 432/4.maddesi ve 1.6.1990 tarih, 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca REDDİNE.
2) TMK"nın 683.maddesi uyarınca kayıttan ve mülkiyetten kaynaklanan bir hakkı bulunmayan davalıların davacıya ait taşınmazı haklı ve geçerli bir nedeni olmaksızın kullandıkları belirlenmek ve kayda üstünlük tanınmak suretiyle elatmanın önlenmesi isteğinin kabul edilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.
3) Davalı M..nın ecrimisile ilişkin temyizine gelince; Bilindiği gibi, gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İnançları Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan olumlu zarar ile kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir. (YHGK"nun 25.02.2004 gün ve 2004/1-120-96 sayılı kararı)
Hemen belirtilmeliki, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık olmalı ve değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere uygun şekilde HMK"nın 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir.
Bu nedenle, özellikle tarım arazilerin haksız kullanımı nedeniyle ürün esasına göre talep varsa, bu konudaki resmi veriler getirtilmeli, taşınmazın bulunduğu bölgede ekilen tarım ürünlerinin neler olduğu tarım il veya ilçe müdürlüğünden sorulmalı, ekildiği bildirilen ürünlerin ecrimisil talep edilen yıllara göre birim fiyatları ve dekara verim değerleri, hal müdürlüğünden ilgili dönem için birim fiyatlar getirtilmeli, bölgede münavebeli ekim yapılıp yapılmadığı, taşınmazın nadasa bırakılıp bırakılmadığı tespit edilmelidir.
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira paraları araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilerek resen emsal araştırılmalı, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.ecrimisil istemli davalarda ancak dava tarihine kadar gerçekleşmiş olan zararın istenebileceği, dava tarihinden sonra gerçekleşmesi muhtemel zararın ayrı bir davanın konusunu oluşturacak olması karşısında, dava tarihinden sonraki dönemi kapsar biçimde ecrimisile karar verilmesi de isabetsizdir.
Bu ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında; dava konusu taşınmaz her ne kadar tarım arazisi ise de davacı tarafından 14.6.2010 tarihinde satın alındığı, davalıların çıkması için 28.6.2010 tarihinde ihtarname çekildiği, ihtarnamenin davalılara 7.7.2010 tarihinde tebliğ edildiği, görülmekte olan elatmanın önlenmesi davasının ise 5.10.2010 tarihinde açıldığı, ecrimisil istenen dönem itibariyle taşınmazdan tarımsal ürün alınmasının mümkün olmadığı, kaldı ki davacının açık bir şekilde tarımsal ürün bedelini de talep etmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava konusu taşınmazın boş tarla kirası olarak getireceği gelir hesaplanarak buna göre ecrimisilin belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru değildir.
Öte yandan, davacı keşifteki beyanı ile dava konusu taşınmazda bulunan evlerin kullanımı nedeniyle ecrimisil isteğinden feragat etmesine rağmen mahkemece, bu husus dikkate alınmadan evler yönünden ecrimisile hükmedilmiş olması da isabetsizdir.
Davalı Mustafa"nın temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 19.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
