5. Ceza Dairesi 2019/1252 E. , 2019/1756 K.
"İçtihat Metni"
Erişimin engellenmesi istemi üzerine yapılan yargılama sırasında; Bodrum Sulh Ceza Hakimliği ile İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği arasında oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının giderilmesi ve yargı yerinin belirlenmesi istemiyle gönderilen dosya Yargıtay C.Başsavcılığından tebliğname ile daireye verilmekle incelenerek gereği düşünüldü:
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hâkim tarafından 5461 sayılı Yasanın 9. maddesi kapsamında erişimin engellenmesine karar verilebileceği,
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun Amaç ve Kapsam başlıklı 1. maddesinde "Bu Kanunun amaç ve kapsamı; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları ile internet ortamında işlenen belirli suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden mücadeleye ilişkin esas ve usûlleri düzenlemektir.", Erişimin Engellenmesi Kararı ve Yerine Getirilmesi başlıklı 8/2. maddesinde "Erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından da erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmidört saat içinde hâkimin onayına sunar ve hakim, kararını en geç yirmidört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır. (Ek cümle: 06/02/2014-6518 S.K./92. md) Erişimin engellenmesi kararı, amacı gerçekleştirecek nitelikte görülürse belirli bir süreyle sınırlı olarak da verilebilir. Koruma tedbiri olarak verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.", 8/5. maddesinde "Erişimin engellenmesi kararının gereği, derhal ve en geç kararın bildirilmesi anından itibaren dört saat içinde yerine getirilir.", Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde İçeriğin Çıkarılması ve/veya Erişimin
.../...
-2-
Engellenmesi İçeriğin Yayından Çıkarılması ve Erişimin Engellenmesi başlıklı 9/1. maddesinde ise "(1)İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması hâlinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan sulh ceza hâkimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilir. (2)İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır. (3)İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hâkim bu maddede belirtilen kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilir." şeklinde düzenlemelerin yer aldığı, ancak anılan Kanunda yetki hususunda herhangi bir hükmün bulunmadığı,
5187 sayılı Basın Kanununun Amaç ve Kapsam başlıklı 1.maddesinde "Bu Kanunun amacı, basın özgürlüğünü ve bu özgürlüğün kullanımını düzenlemektir. Bu Kanun basılmış eserlerin basımı ve yayımını kapsar." şeklinde yer alan hüküm de nazara alındığında, bahse konu Kanundaki soruşturma ve kovuşturma hususlarında yetkili mercinin belirlenmesine ilişkin düzenlenmelerin 5651 sayılı Yasaya uygulanmasına yasal olanak bulunmadığı,
5271 sayılı CMK"nın 12. maddesinin 3. fıkrasında "Suç, ülkede yayımlanan bir basılı eserle işlenmişse yetki, eserin yayım merkezi olan yer mahkemesine aittir. Ancak, aynı eserin birden çok yerde basılması durumunda suç, eserin yayım merkezi dışındaki baskısında meydana gelmişse, bu suç için eserin basıldığı yer mahkemesi de yetkilidir.", 5. fıkrasında ise "Görsel veya işitsel yayınlarda da bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır. Görsel ve işitsel yayın, mağdurun yerleşim yerinde ve oturduğu yerde işitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi de yetkilidir." şeklinde düzenlemeler mevcut olup, 5651 sayılı Kanunun genel gerekçesinde "Dünyada yaşanan gelişmelere paralel olarak, ülkemizde de, internet dahil hızla yaygınlaşan elektronik iletişim araçlarının sağladığı imkânların suiistimal edilmesi suretiyle işlenen suçlarla mücadele konusunda etkin ve doğru bir yapılanmayı mümkün kılabilecek özel bir kanun çıkartılması zorunlu hale gelmiş bulunmaktadır... Anayasanın söz konusu hükümleri (41 ve 58. maddeleri) uyarınca, aileyi, çocukları ve gençleri internet dahil elektronik iletişim araçlarının suiistimal edilmesi suretiyle uyuşturucu ve uyarıcı madde alışkanlığı, intihara yönlendirme,
.../...
-3-
cinsel istismar, kumar ve benzeri kötü alışkanlıkları teşvik eden yayınların içeriklerinden korumak için gerekli önleyici tedbirlerin alınması amaçlanmakta; elektronik ortamda çocuğa, gençliğe ve aileye yönelik ağır ve vahim nitelikteki saldırıların önlenmesini teminen gereken yasal düzenlemenin yapılması sağlanmış olmaktadır." izahına yer verildiği,
Açıklanan nedenlerle; 5651 sayılı Kanunun konuluş amacı, erişimin engellenmesi ile elde edilmek ve korunmak istenen hukuki yarar, bu talebin mahiyeti ve yirmidört saat içinde karar verilme zorunluluğu gibi hususlar nazara alındığında, talep sahibinin istemde bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu gözetilerek yapılan incelemede;
Tetkik edilen dosya içeriğine, talebin niteliğine, Bodrum Sulh Ceza Hakimliği kararındaki gerekçeye ve talep eden vekilinin İstanbul Nöb. Sulh Ceza Hakimliğinden erişimin engellenmesi isteminde bulunmasına göre, yerinde görülmeyen İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliğinin 20/11/2018 tarihli ve 2018/5908 Değişik iş sayılı YETKİSİZLİK kararının KALDIRILMASINA, dosyanın mahalline gönderilmesi için Yargıtay C.Başsavcılığına TEVDİNE, 11/02/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.