22. Hukuk Dairesi 2017/20800 E. , 2019/5223 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve hafta tatili ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Davacı işçinin fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının olup olmadığı ve davacı işçinin feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Aynı ilkeler ulusal bayram genel tatili çalışmaları için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı taraf uzun süredir haftalık izinlerinin hafta içi kullandırılması, talebi haricinde fazla mesai yaptırılması, fazla mesai ücretlerinin kanuna uygun olarak hesaplanmaması, bayram ve genel tatil ücretlerinin eksik hesaplanması ve hak etmiş olduğu yıllık izinlerinin kullandırılmaması nedenleriyle iş akdini haklı nedenle feshettiğini iddia etmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda tanık anlatımlarına göre fazla mesai ücreti ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı hesaplanmış ve davacının iş akdini haklı nedenle feshettiği kabulüyle kıdem tazminatına hükmedilmiştir.
Ancak, dosyaya sunulan davacı imzalı ücret bordroları değerlendirilirken imzasız ücret bordrolarında yer alan fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil tahakkukların değerlendirilmediği, bilirkişi tarafından imzasız bordrolarla banka hesaplarının birbirini doğrulamadığı belirtilmekle birlikte bordrolardaki asgari geçim indirimlerinin ayrıca yatırıldığının gözden kaçırıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, yukarıda belirtilenler çerçevesinde imzasız ücret bordrolarında fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil tahakkuku olan ve değerlendirilme yapılmayan dönemlere ilişkin ücretlerin ödemelerinin banka kayıtlarıyla örtüşmesi halinde o dönemlere ilişkin de hesaplama yapılarak neticesinde fazla mesai ve genel tatil ücreti tahakkuklarının mahsubu yapılmalıdır.
Diğer yandan, davacının iş akdinin 24. maddesinde yasal azami fazla çalışma süresi karşılığı fazla çalışma ücretinin aylık ücret içinde olduğu düzenlemesi bulunmakta olup bu düzenlemenin de fazla çalışma alacağı hesaplamasında değerlendirilmediği görülmektedir. Bu nedenle, sözleşmedeki söz konusu düzenleme dikkate alınarak yıllık 270 saate kadar olan çalışmaların aylık ücrete dahil olduğu da gözetilmek suretiyle fazla çalışma alacağı hesaplamanın yapılması gerekir.
Yukarıda belirtilen hususların yerine getirilmesinden sonra sonucuna göre kıdem tazminatı hakkında da karar verilmelidir.
Açıklanan nedenlerle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 06.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.