Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/3962 Esas 2013/9348 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/3962
Karar No: 2013/9348

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/3962 Esas 2013/9348 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, tapu iptali ve tescil isteğiyle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı bir dava açmıştır. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak davalı, dava konusu taşınmazı dava dışı bir kişiye temlik ettiği için, diğer tarafın seçimlik hakkını kullanarak davayı devam ettirip ettirmeyeceği sorulmadan hüküm tesisi yapılmıştır. Bu nedenle, davalının temyiz itirazı yerindedir ve karar bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak, HUMK'nun 186. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nın 125. maddesi belirtilmiştir. Bu maddeler, dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında taraflarca üçüncü kişiye devredilebileceğini ve diğer tarafın seçimlik hakkını kullanarak davanın devamını ya da tazminat davası açabileceğini düzenlemektedir.

1. Hukuk Dairesi 2013/3962 E. , 2013/9348 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : MUĞLA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/11/2012
NUMARASI : 2011/430-2012/924

Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, tetkik hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp, düşünüldü; Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; miras bırakan M.. K.nun çekişme konusu 2645 parsel sayılı taşınmazı oğlu davalı M.. K.’ya temlik ettiği, davalının da anılan taşınmazı yargılama sırasında 04.10.2011 tarihinde dava dışı B. A. ’ a satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; dava açıldıktan sonrada sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın da doğal bir sonucudur. Usul Hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, 1086 sayılı HUMK."nun l86. ve 6100 sayılı HMK.nun 125. maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usulü işlemler düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeye göre, iki taraftan biri dava konusunu (müddeabihi) bir başkasına temlik ettiği takdirde diğer taraf seçim hakkını kullanmakta dilerse temlik eden ile olan davasını takipten vazgeçerek davayı devralan kişiye yöneltmekte, dilerse davasına temlik eden kişi hakkında tazminat davası olarak devam edebilmektedir.
Bu usul kuralının kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi gerektiği de açıktır.
O halde, dava konusu taşınmazın davalı tarafından dava dışı kişiye temlik edilmesi nedeniyle HUMK."nun 186. maddesi (6100 sayılı HMK."nun 125. maddesi) hükmü uyarınca, davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceğinin sorulması ve bu yöndeki usulü eksikliğin giderildikten sonra işin esası bakımından bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm tesisi isabetsizdir.
Davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazı belirtilen sebeplerle yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 6.6.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.