MAHKEMESİ : ... 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/01/2015
NUMARASI : 2014/415-2015/11
DAVACI : S.. Ç.. VEK.Av. E.. D..
DAVALI : V.. T.. VEK.Av. A.. A..
Taraflar arasındaki istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dilekçesinde; davacı ile davalı arasında 1 adet kamyonun satışı hususunda anlaşmaya varıldığını, davacı tarafça davalı şirkete ön ödeme olarak 18.500 TL ödeme yapıldığını, davacının bakiye satış bedeli için kredi kullanma yönündeki başvurusunun ilgili banka tarafından reddedildiğini, davacının bakiye satış bedelini ödemesi bu şekilde imkansız hale gelince davalı ile karşılıklı olarak sözleşmenin sona erdirildiğini, davalının tarafına yapılan ön ödemeyi iade etmediğini, davacıya keşide ettikleri ihtarname ile araç satış bedelinin tamamının ödenmemesi nedeniyle 43.998 TL zarara uğradıklarını iddia ederek, ön ödeme olarak ödenen 18.500 TL"nin zarardan mahsup edildiğinin ileri sürüldüğünü, davalının iddiasının haksız olduğunu belirterek, davacı tarafça ön ödeme olarak ödenen 18.500 TL"nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; görev yönünden; taraflar arasında kamyon satışına ilişkin sözleşme akdedildiğinden Ticaret Mahkemeleri"nin görevli olduğunu, yetki yönünden ise genel yetkili mahkemenin HMK"nun 6.maddesine göre davalı tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi veya HMK"nun 10.maddesi gereği sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi olduğunu, bu kapsamda hem davalı şirketin yerleşim yeri hem de sözleşmenin ifa yerinin İstanbul olması nedeniyle İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemeleri"nin yetkili olduğunu, esas yönünden ise;taraflar arasındaki kamyon satışına ilişkin olarak 18.500 TL"nin davacı tarafından davalıya ödendiğini, davacının ilgili aracı teslim almaması ve satım bedelini ödememesinden ötürü davalının söz konusu aracı başka bir alıcı bulununcaya kadar depolamak durumunda kaldığını ve sonrasında da daha düşük bedelle satmak durumunda kaldığını, bu nedenle davalının 43.998 TL zarara uğradığını, davacıya ödediği ön ödeme olarak alınan 18.500 TL"nin şirket zararına mahsup edildiğine ilişkin ihtarname keşide edildiğini ve davacının hiçbir şekilde söz konusu faturaya itiraz etmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davalının yetki ilk itirazının kabulü ile mahkemenin davayı görmeye yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde talep halinde dosyanın yetkili ve görevli İstanbul Nöbetçi Anadolu Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Mahkeme duruşma yapmadan, yani taraflara tebligat yapıp onları dinlemeden dosya üzerinden de görevsizlik kararı verebilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmış ise veya yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır. Örneğin hem husumet hem görev itirazı varsa mahkeme öncelikle görevli olup olmadığını incelemelidir. Yine bir davada yetki ve görev itirazları birleştiği takdirde öncelikle görev meselesinin çözülmesi gerekir. Çünkü, yetkisizliğe ilişkin itirazı halledecek olan mahkeme, HUMK m.191" e göre esas davayı görmeye yetkili olan mahkemedir.
Yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, mahkeme, görevsiz olduğu kanısına varırsa görevsizlik kararı vermekle yetinmelidir; aynı zamanda hem yetkisizlik hem görevsizlik kararı veremez.
Somut olaya gelince; taraflar arasındaki uyuşmazlık tacirler arasında akdedilen araç satış sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, davaya Ticaret Mahkemesi"nde bakılması gerekmektedir. Ancak, mahkemece sadece görevsizlik kararı vermekle yetinilmesi gerekirken, davalının yerleşim yeri olan İstanbul Nöbetçi Anadolu Ticaret Mahkemesi"nin davaya bakması gerekeceği belirtilmek suretiyle hem görevsizlik hem de yetkisizlik kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıdaki açıklamalar gözetilerek önce görev itirazı değerlendirilerek yetki itirazının görevli mahkemede değerlendirilmesi gerektiği hususu dikkate alınarak hüküm tesisi yoluna gidilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.