17. Hukuk Dairesi 2016/11854 E. , 2016/12134 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili, davalı ... Tic. AŞ. vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, kazanın davalı sürücülerin kusuru ile meydana geldiğini, müvekkil davacının yeşil ışıkta yaya geçidinden geçtiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla tedavi ve yol gideri olarak 1.000,00 TL, iş gücü kaybı olarak 4.000,000 TL"den toplam 5.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; 09.03.2012 tarihinde maddi tazminat talebini 70.091,00 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı ... , davanın zamanaşımına uğradığını, yayanın kazada %100 kusurlu olduğunu, takipsizlik kararı verildiğini, davacının kaza tarihinde çalışmadığını, uzun süredir işsiz olduğunu, 4.000,00 TL hastahane masraflarının kendisi tarafından karşılandığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sigorta A.Ş vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, sigortalı aracın sürücüsünün kazada kusuru bulunmadığını, kazada diğer araç sürücüsünün kusurlu olduğundan sorumlulukları bulunmadığını, manevi tazminattan sorumlulukları olmadığını, müvekkil şirkete başvuru olmadığından temerrüde düşmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Deri Tic AŞ vekili, kazada davacının %100 kusurlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, müvekkil şirketin temerrüdü söz konusu olmadığından kaza tarihinden itibaren faiz istenemeyeceğini, ıslah ile arttırılan kısmın zamanaşımına uğradığını 6111 sayılı Yasaya göre tedavi giderlerinden SGK"nın sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur
Davalı ... Tekstil Tic.ve San.Ltd.Şti vekili, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 31.540,95 TL iş gücü kaybından doğan zarar ile 247,50 TL tedavi giderinin davalı ..."ın %20 ve davalı ..."ın %25 kusur oranına isabet edecek şekilde 5.000,00 için kaza tarihinden kalan kısmı için ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine; manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 9.000,00 TL manevi tazminatın davalı ..."ın %20 ve davalı ..."ın %25 kusur oranına isabet edecek şekilde kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... Deri Tic.AŞ. vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... Deri Tic. AŞ. vekili ile davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile tedavi gideri istemine ilişkindir.
a)2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Dışında Kalan Hususlar” başlıklı 92. maddesinde:
“Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.
a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f) Manevi tazminata ilişkin talepler.”
hükmü ile, zorunlu trafik sigortacısının hangi zararlardan sorumlu olmadığı düzenleme altına alınmış; burada örnekseme yoluna gidilmeyip; tek tek ve tahdidi olarak sorumlu olunmayan haller sıralanmıştır.
Mahkemece davacı ... için 20.000,00 TL manevi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş ise de, 2918 sayılı Yasanın 92. maddesinin (f) fıkrasındaki düzenlemeye göre davalı Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta şirketi manevi tazminattan sorumlu olmadığı halde, davalı ... şirketinin de manevi tazminattan sorumlu tutarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Somut olayda davacı tarafça, davadan önce davalı zorunlu mali mesuliyet sigorta şirketine başvurulmamış, dava dilekçesi ile kaza tarihinden itibaren yasal faiz talep edilmiş ve mahkemece davalı ... şiketi yönünden dava edilen ilk miktara kaza tarihinden itibaren; ıslah edilen miktara ıslah tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmiştir. Bu halde davalı ... davadan önce temerrüde düşmediğinden, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak dava tarihinden itibaren faiz isteme hakkına sahiptir. O halde, davalı ... şirketi yönünden dava edilen miktar ile ıslah edilen miktar için dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
4-Dosya kapsamına göre mahkemece ayrıca maluliyet raporu alınmamış, davacı tarafından sunulan ... Eğitim ve Araştırma Hastahanesi tarafından düzenlenen 17.02.2010 tarihli özürlü sağlık kurulu raporu esas alınarak karar verilmiştir. Bu raporda davacı ..."nin %20 özürlü olduğu belirtilmiştir. Mahkemece, Av. ... tarafından düzenlenen ve karara esas alınan 27.02.2010 tarihli aktüer raporunda, %20 özürlülük durumu %20 kalıcı maluliyet olarak kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. ... Eğitim ve Araştırma Hastahanesi tarafından düzenlenen rapor, bir maluliyet raporu olmayıp sadece muayene tarihi itibariyle
özür durumunu belirten bir saptamayı ifade eder. Bu halde mahkemece davacının muayene edilerek, dava tarihinde yürürlükte bulunan Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğüne uygun şekilde maluliyet oranının tespiti ve maluliyetinin dava konusu kaza sonucu meydana gelip gelmeyeceğine ilişkin Üniversite hastanelerinin ... kürsüsünden veya ... Kurumu’ndan rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken maluliyet raporu özelliği taşımayan özürlü sağlık kurulu raporu karara esas alınarak eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozma nedeni yapılmıştır.
5-Dosya kapsamına göre davacı tanıklarınca davacı ..."nin dönerci ustası olduğu, günlük 50-60 TL yevmiye ile çalıştığı beyan edilmiş; Av. .... tarafından hazırlanan ve hükme esas alınan 27.02.2010 tarihli aktüer raporunda, dosya kapsamında bulunan ... İş Sendikasının cevabi yazısına göre bir dönerci ustasının aylık gelirinin ortalama 2.000,00 TL olduğunun bildirilmiş olmasına göre davacı ..."in aylık asgari ücretin 4,02 katı düzeyinde gelir elde ettiği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Ancak Mahkemece, davacının Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları getirtilmeden, var ise vergi kayıtları getirtilmeden karar verilmiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Mahkemece, davacı ..."in geliri hususunda gerekli ve yeterli araştırma yapılmadan ve yeterli olmayan belgelere göre varsayımsal olarak belirlenen gelir üzerinden yapılan hesaba göre karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozma nedeni yapılmıştır.
6-Dosya kapsamına göre davalı ..., davacıya tedavi gideri olarak 4.000,00 TL ödediğini savunmuştur. Dosya içinde mevcut olan, davacının kardeşi ile davalı ... tarafından imzalı muvafakatname adlı belgeye göre davalı ..., davacının tedavisi ile ilgili olarak 4.000,00 TL elden ödeme yapmıştır. Bu hususta bir niza bulunmadığına göre, mahkemece davalı ... tarafından yapılan bu ödemenin nazara alınması gerekirken, göz ardı edilmesi de doğru görülmemiştir.
7-Somut olayda uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır. Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir. O halde, mahkemece, ilk dava edilen miktara ve ıslah edilen miktara sigorta şirketi dışındaki davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Deri Tic. AŞ. vekili ile davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; yukarıda (2 ve 3) numaralı bentlerde belirtilen nedenlerle davalı ...Ş vekilinin, (4, 5 ve 6) numaralı bentlerde belirtilen nedenlerle davalı ... Deri Tic. AŞ. vekilinin, (7) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde temyiz eden davacı, davalı ... Deri Tic. A.Ş ile davalı ...Ş"ne geri verilmesine 29/12/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.