MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

... ve dahili davacı ... ile Hazine ve Çöğürtlü Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kabulüne dair Muş Sulh Hukuk Mahkemesinen verilen 24.11.2011 gün ve 649/722 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Haine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik nedeniyle kadastro çalışmalarında tespit harici bırakılan mevkii ve sınırları dava dilekçesinde belirtilen taşınmazın adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir. Dahili davacı, 29.01.2010 havale tarihli dilekçesinde, görülmekte olan davayla ilgisinin bulunması sebebi ile davaya katılmak istediğini beyan etmiş, duruşmaya gelerek katılma dilekçesini aynen tekrar etmiş, 04.02.2010 havale tarihli dilekçesi ile de dava konusu taşınmaza ilişkin hak talebinden ve itirazından feragat ettiğini bildirmiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden bulunduğunu, nitelik itibariyle kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilemeyeceğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur. Davalı ... Kişiliği temsilcisi dava konusu taşınmazın davacıya ait olduğunu bildirmiştir.
Mahkemece, davacının davasının kabulüne, Muş ili, Merkez İlçesi, Çöğürlü (Arınç) köyü sınırları içerisinde kain kadastro çalışmalarında tespit dışı bırakılan taşınmazın 02.11.2009 tarihli fen bilirkişisinin raporu ekindeki krokide kırmızı ile boyalı ve A harfi ile gösterilen 2182,31 m2"lik, etrafı su arkı, Değirmen arkı, 391 nolu parsel ve 385 nolu parsel ile çevrili kısmın yeni bir parsel numarası verilerek davacı Raşit oğlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline; dahili davacı ..."ın davasının feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından; davaya konu taşınmazın bulunduğu Çöğürlü (Arınç) Köyü"nde mera tespit, tahdit ve tahsis çalışmalarının henüz kesinleşmediği, çalışmaların devam ettiği anlaşılmaktadır. Şu halde taşınmazın tahsisli mera kapsamında kalıp kalmadığı, öncesinin mera olup olmadığı konusunda duraksama hasıl olmuştur.Bir yerin öncesinin veya halihazır durumunun tahsisli veya kadim mer"alardan olup olmadığı ayrı usul ve şekilde araştırmaya tabidir. Zira tahsisli ve kadim meraların oluşumu itibariyle farklılıkları vardır. Tahsisli mer"alar, yetkili merciler tarafından kamunun yararlanmasına ayrılmak suretiyle ve tahsis yoluyla oluştuğu halde, kadim mer"alar, başlangıcı bilinmeyen bir zamandan beri geleneksel olarak o yer halkının yararlanması suretiyle kamu malı niteliğini kazanırlar. HGK"nun 30.10.1991 tarih 1991/8-427-544 ve 3.5.1995 tarih ve 1995/17-149-502 sayılı kararlarında da belirtildiği gibi bir yerin yetkili bir merci tarafından mer"a olarak tahsis edilmesi, evveliyatı itibariyle o yerin mutlak surette mer"a olarak kabulüne yeterli olmadığı gibi zilyetlikle iktisap iddiasının dinlenmesine de engel değildir. Ne var ki, yetkili merci tarafından bir yerin mer"a olarak tahsisinin yapılmış olması durumunda gerçek kişinin o yerdeki zilyetliği sona ereceğinden mer"a olarak tahsisin yapıldığı tarih itibariyle geriye ve doğru kazandırıcı zamanaşımı yoluyla mülk edinme koşullarının saptanması gerekir. Taşınmazın tahsis yoluyla değil de kadim mer"a olduğunun anlaşılması halinde ise hiçbir şekilde kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisabı mümkün değildir. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; tahsisli veya kadim mer"a olup olmadığının usulüne uygun şekilde araştırılmasıdır. Taşınmazın tahsisli mer"alardan olup olmadığı hususu araştırılırken, öncelikle bu yerde mer"a tahsisinin bulunup bulunmadığının İl-İlçe Tarım Müdürlüklerinden, İl-İlçe Özel İdare Müdürlüklerinden ve Tapu Müdürlüğünden sorulmalı, varsa mer"a norm kararı ile tahsis tutanağı ve paftası getirtilerek mahallinde uygulanıp nizalı taşınmazın bu belgeler kapsamında kalıp kalmadığı, mera norm kararına göre tahsis edilen meranın menşei norm kararından araştırılarak tahsisin mevcut kadim meradan mı, yoksa 4753 sayılı Kanunun 8.maddesine göre Bakanlık emrine geçen yerlerden mi yapıldığı tahkik ve tespit edilmelidir. Taşınmazın öncesinin kadim mera niteliğinde olup olmadığı hususu araştırılırken yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarına göre, komşu köylerden seçilecek yerel bilirkişi ve tanık ifadeleri ve uzman bilirkişi ziraat mühendisi aracılığı ile taşınmazın niteliğinin, sınıfının, denetime elverişli ve kapsamlı bir biçimde tesbiti, toprak tevzi komisyonu veya kadastroca işlem gören yerlerde komşu parsellere ait tutanak ve dayanağı belgeler getirtilerek mahalline uygulanmak suretiyle dava konusu taşınmaz yönünün ne şekilde gösterildiği tespit edilerek nizalı taşınmazın mer"a niteliğindeki yerlerden olup olmadığının araştırılması; ayrıca tescile konu taşınmaz 1956 yılında yapılan kadastro çalışmalarında su arkı olarak tespit harici bırakıldığına göre faal ve kadim su arkı olup olmadığının belirlenmesi, bu konuda gerekirse jeolog bilirkişiden de rapor alınması ve belirlenecek niteliğe göre yukarıda açıklanan hususlar da düşünülerek tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu sebeple yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün, açıklanan nedenlerle ve 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK.nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna 30.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.